6 soruda ‘Değerli Konut Vergisi’
Mazars İstikrar Ankara Ortaklarından Eski Hesap Uzmanı ve Yeminli Mali Müşavir İlyas Emre Yayla, 07.12.2019 tarihinde 7194 sayılı kanun ile birinci kere uygulanan ve vergi çeşidi itibariyle servet vergisi olan Kıymetli Konut Vergisi’ne ait açıklama yaptı.
PAHALI KONUT VERGİSİ NEDİR?
Bedelli konut vergisi kısaca; mesken öbür bir tabir ile konut olarak sahip olunan 2021 yılı için 5.227.000 TL’yi aşan bedeldeki taşınmazların üzerinden alınan artan oranlı bir vergidir. Taşınmazın kıymeti tespit edilirken Emlak Vergisi Kanunu’na nazaran belirlenen vergi pahası dikkate alınacak olup taşınmazın bulunduğu yerdeki belediyeden bu fiyat mükellefler tarafından öğrenilebilecektir. Ayrıyeten, taşınmazın verginin konusuna girmesi için kesinlikle tapuda konut olarak belirlenmiş olması yahut fiilen konut olarak kullanılması gerekmektedir. İş yeri olarak tapuda yer alan ve bu biçimde kullanılan taşınmazlar verginin konusuna girmemektedir.
BEDELLİ KONUT VERGİSİ’Nİ KİMLER ÖDEYECEK?
Tapuda konutun sahibi kim ise pahalı konut vergisinin mükellefi de o’dur ve vergi bu kişi tarafından ödenecektir. Taşınmazın sahibinin küçük yahut kısıtlı olması bu bireylerin mükellef olmasını engellemeyecektir. Fakat şayet tapuda bir intifa hakkı tesisi yapılmış ise bu sefer verginin mükellefi intifa hakkı sahibi olup vergi intifa hakkı sahibi tarafından ödenecektir.
Son olarak, bir konuta birden çok kişinin hisseli mülkiyet halinde sahip olması durumunda, taşınmazın verginin konusuna girip girmediği tespit edilirken hissedarların hisseleri değil, taşınmazın toplam pahası dikkate alınır lakin hisse sahipleri payları oranında mükellef olurlar.
KIYMETLİ KONUT VERGİSİ MÜKELLEFİYETİ, NE VAKİT BAŞLAR NE VAKİT SON BULUR?
Bedelli Konut Vergisinin mükellefiyeti; taşınmazın vergi bedelinin Kanunda belirtilen eşik pahası aştığı tarih, taşınmazın edinilmesi yahut muafiyetin sona erdiği tarihi ‘takip eden yıldan’ itibaren başlar.
Bedelli konut vergisine tabi olan taşınmazın vergi bedelinin, beyannamenin verileceği yılda geçerli olan meblağın altında kalması halinde yahut taşınmazın satımı/devri ile mükellefiyet sona erecektir. Fakat taşınmazın elden çıkartılması durumunda, satıcı sattığı yıla ait verginin tamamını ödeyecek, alıcı sonraki yıl vergi ödemeye başlayacaktır. Özetle; 2021 yılında vergi ödeyecek olan mükellef tespitindende 31.12.2020 tarihinde bedelli konuta sahip olan bireylerdir.
PAHALI KONUT VERGİSİ’Nİ KİMLER ÖDEMEYECEK?
Türkiye sonları içinde konut (mesken) nitelikli tek taşınmazı olanlar, bedeli ne olursa olsun Kıymetli Konut Vergisi ödemeyecektir. Ayrıyeten, birden fazla konut nitelikli taşınmazı bulunanların, bedelli konut vergisi konusuna giren en düşük kıymetli konut nitelikli tek taşınmazı vergiden istisna olacaktır ve beyannameye dahil edilerek kıymeti üzerinden vergi ödenmeyecektir.
Ayrıyeten; genel ve özel bütçeli yönetimlerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut Yönetimi Başkanlığının maliki yahut intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar ile Yabancı devletlere ilişkin olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye’de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye’deki temsilciliklerine ilişkin mesken nitelikli taşınmazlar vergiden istisnadır.
Son olarak temel faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve şimdi birinci satışa, zaman ve temlike husus edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar da vergiden istisnadır.
Pahalı Konut Vergisi taşınmazın bedeline nazaran tespit edilecek vergi matrahı üzerinden artan oranlı olarak ödenecektir. Münasebetiyle, taşınmazın bedeli arttıkça daha fazla vergi ödenmesini gerektiren bir tarife belirlemiştir. Verginin konusuna giren taşınmazların bedelleri belediyelerden temin edilerek toplam paha üzerinden 5.227.000 lira altına vergi hesaplamadan üstü için bina kıymetine nazaran binde 3, 6 ve 10 olmak üzere artan oranlı olarak hesaplanacaktır.
KIYMETLİ KONUT VERGİSİ NE VAKİT VE NASIL BEYAN EDİLECEK?
Vergi, Kıymetli Konut Vergisi Beyannamesi üzerine tarh olunacaktır. Beyanname tam mülkiyet, hisseli mülkiyet ve intifa hakkına husus taşınmazlar için 1 no’lu, elbirliği mülkiyetine mevzu taşınmazlar için ise 2 no’lu beyanname ile şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar taşınmazın bulunduğu yer vergi dairesine verilecektir.
Beyannamenin verildiği yetkili vergi dairesi tarafından yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilen Bedelli Konut Vergisi ve ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecektir.
Cumhuriyet