Altın Ayı yarışında beklenen hareket, “Bad Luck Banging or Looney Porn” isimli yeni sinemasıyla şahsına münhasır yetenekli direktör Radu Jude’den geldi. 71. Berlin Sinema Şenliği, namı öbür Berlinale, bu yıl global kapanma nedeniyle çevrimiçi düzenlenmeseydi, bilhassa finaliyle salonda çılgınca patlayan alkışların ıslıklara ağır bastığı çoşkulu bir karmaşa olacaktı muhtemelen. Yerine, mütevazı TV ekranımızdan izledikten sonra vaktin ruhuna uygun olarak direktörün Budapeşte’deki meskenine, Zoom söyleşisine katıldık. Kocasıyla çektiği porno kaydının internete sızmasıyla işini kaybetmemek için yollara düşen lise öğretmeni neler mi yaşayacak? Şahsen porno imgeleriyle açılan sinema, akabinde sakince genç bayanın peşine düşüyor ve kabalık, cehalet, işgal ve cüretkârlıkla istila edilen toplumsal alanlarımızı rastgele tespit ediyor. Sonra bir makale sinema üzere davranıyor, derken kendi kuyruğuna basıyor ve sonuçta zıvanadan çıkıyor. Direktör Radu June pandemi vesilesiyle iyice görünür olan çöküş halimizi memleketi Romanya üzerinden ifşa etme kaygısında. “Yani prestij kadar lisanımıza pelesenk olan, feci ikiyüzlü halimiz de az bulunur” diyor, sonra sıkıntıyı “Nerede duracağım? Pekala bu yer, bu sokak, bu ülke kimin” sorularıyla büyütüyor. “Bastığımız yer sağlam değil. Hem kaygan hem de işgal aslında. Maalesef mecazi değil bunlar birden fazla zaman” diyor. Tartışmasıyla ikiyüzlülüğümüzü ağız tadıyla sorgulamak için yelkenler fora, meczupluk bayrağını açıyor.
‘OKUL TIRAŞI’NIN İNCELİKLERİ
Karanlık ve izbe yatılı okul koridorları, -dünyanın neresinden baksak hayra alamet değil. Hakikaten yarın sona erecek olan Berlinale’deki yegâne sinemamız olan, yan kısım Panoroma’da yer alan “Okul Tıraşı” da benzeri damardan besleniyor. Yeniden de sinemanın tansiyonu, bozuk sistem tenkidinin ötesinde dön dolaş bizim büyük çaresizliğimizden kaynaklı. Memleketin merkezine ve gönlüne epey uzak, anadili Kürtçe olan çocukların kaldığı, ismi sanı meçhul, karlarla kaplı bir âlemdeyiz. Hasta yatakhane arkadaşına deva arayan 11 yaşındaki Yusuf’un (Samet Yıldız ve bakışları) uğraşları turnosol kâğıdı üzere. Tekrar de direktör Ferit Karahan, daha incelikli bir yerlere varmak kaygısında. Yani bozuk kalorifer, hemşiresiz revir, bıkkın ve ilgisiz öğretmen misali sistemin aksayan tarafları itinayla tespit edilirken esasen altta yatan kimsesizlik hissiyatını, şartların sertliğine karşın “parasız yatılı” yalnızlığını şevkatle gösteriyor. Daha sonra tekrarlanacak bir motif olarak donmuş kilidi açmak için sıcak su kullanılan revire giren müdür, öğretmen, hademe, herkesin kaydığı bir sahne var. Kimsenin kendinden sonrasını uyarmadığı yahut bir paspas koymadığı, hastanın kederine derman olmadığı bir kaygan bir yer olarak düşene güldüğümüz bir memleket görüntüsü.
Cumhuriyet
