Hem beklediğimiz hem de hiç beklenmedik, neredeyse gerçeküstü, bir o kadar da gerçekçi fakat şaşırtan, düşündürücü olduğu kadar da kışkırtıcı, tuhaf bir ödül merasimine şahit olduk. Sahnenin sağ yanında heyete ayrılan kanepelerde, şen şakrak bir teneffüs yaşanıyordu güya. Spike Lee, bırakın hoşgörülü bir müdür olmayı, oyun odasının en yaramaz çocuğuydu güya. Kuşkusuz hayli keyifliydi. Bir o kadar da yorgundu; başı da dumanlıydı herhalde ki tarihe geçen bir gaf yaparak, merasimin çabucak başında, en sonunda verilecek Altın Palmiye Ödülü’nün genç Fransız bayan direktör Julia Ducournau’nun “Titane”adlı sinemasının olduğunu ağzından kaçırıveriyordu!
Teneffüs köşesindeki oyun arkadaşlarının “Aman dur, sus. Sırası değil!” çığlıkları ortasında anlaşılması ne memnun ki bir ölçüde gölgelenen bu vakitsiz ifşa, bir mizansen cilvesi miydi yoksa! Hayır değildi. Düpedüz kocaman bir gaf olduğunu anlamak için, şenliğin sanat direktörü Thierry Frémaux’nun yüzündeki şaşkın ve üzgün ifadeyi görmek kafiydi…
YENİLİKÇİ, GENÇ VE BAYAN…
Böylesine hafif, ciddiyetten uzak bir görünümün gerisinde, aslında son derece önemli kırılma noktalarına işaret eden mert bir ödül listesine şahit olduk.
Birinci bakışta, belkemiğinden mahrum, istikrarsız ve dağınık izlenimi veren ödüllerle öne çıkarılan sinemalar, temelde cesaretli ve yenilikçi bir yaklaşımın, şuurlu bir ortak iradenin sonucuydu. Dokuz heyet üyesinin, oybirliğiyle tartışmasız üzerinde birleşebilecekleri sinemalar yoktu lakin temel çizgide buluşmaları sıkıntı olmamıştı: Genç direktörleri ve oyuncuları ön plana çıkarırken, farklı hassaslıkları lisana getiren, değişik janrları birlikte harmanlayan yenilikçi teşebbüslere ve bayan sanatkarların farklı hassaslığına daha dikkatle kulak vermek…
En iyi bayan ve erkek oyuncu ödüllerinin de çok az tanınan genç isimlere verilmesi, bu bağlamda dengeli bir bütün oluşturmakta. Farklı bir heyetin 31 birinci sinema ortasından yapmak durumunda kaldığı güç seçimde de bir bayan direktörün ödüllendirilmesi, bu temel eğilimin yatay bir gerçeklik oluşturduğunun da delili sayılmalı.
Beylik tabiriyle, hayatın aynası olan sinemanın bugün sunduğu manzaralar, bu kesim modül kırık aynalara, çok farklı buğulu gözlükler akabinde bakışın, neredeyse kübist yansımaları…
Elli yıl evvel, Marco Ferreri’nin Cannes’da ödüllendiriliğinde yuhalanan sinemasının yenilikçi provokatör bakış açısını canı gönülden savunan o günlerin genç sinemaseverleri bizlerin, bugün tıpkı duyarlığı sergileyememize de şaşmamak gerekiyor. Julia Ducournau’nun, kaygı, şiddet, bilimkurgu, seks ve ruhsal janrları harmanlayan, yer yer itici ve kışkırtıcı özgün sinemasının yarattığı dalgaların da, izleyiciye nazaran farklı yansılar doğuracağı ortada.
Yaratıcı sinemasının en kıymetli özgünlüğü de bu zati.
Heyete, “her cins farklılığa değer verdiği ve canavarları sahneye davet etmekten çekinmediği için teşekkür eden Julia Ducournau’nun sineması “Titane”, izlemeyenlere anlatılmaması gereken çarpıcı bir deneme…
MÜKAFATLAR…
- En iyi direktör mükafatını ise “Annette” isimli sinemasıyla Fransız direktör Leos Carax aldı.
- Kısa sinema kısmında heyet özel mükafatı Brezilyalı direktör ve senarist Jasmin Tenucci’nin “Ceu de Agosto”ya verilirken, Altın Palmiye mükafatına Hong Konglu direktör Tang Yi’nin “Tian Xia Wu Ya” sineması paha görüldü.
- Altın Kamera mükafatı de “Murina” sinemasıyla Hırvat asıllı direktör Antoneta Alamat Kusijanoviç’e verildi.
- İtalyan direktör Marco Bellocchio, Onursal Altın Palmiye mükafatını aldı. En iyi erkek oyuncu “Nitram” sinemasındaki rolüyle Amerikalı aktör Caleb Landry Jones, en iyi bayan oyuncu ise “Verdens Verste Menneske” sinemasındaki performansıyla Norveçli aktris Renate Reinsve seçildi.
- Heyet Özel Ödülü’nü de İsrail asıllı direktör Nadav Lapid’in “Ha’berech” ile Taylandlı direktör Apichatpong Weerasethakul’un “Memoria” sinemaları aldı.
- Japon direktör Hamaguchi Ryusuke’nin yönettiği ve Takamasa Oe ile yazdığı “Drive My Car” en iyi senaryo mükafatına kıymet görüldü.
- Büyük Ödül, İran asıllı Asghar Farhadi’nin yönettiği “Ghahreman” ile Finlandiyalı Juho Kuosmanen’in yönettiği “Hytti N6” sinemalarına verildi.
Cumhuriyet
