Doğu Karadeniz’de, Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun vilayetlerinde, 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile tarafından yapılan yaş çay üretiminde hasat devri yaklaşıyor. Çay tarımında geçen yıl olduğu üzere büyük kentlerden bölgeye 100 binin üzerinde üretici ve emekçi gelecek. Büyük çoğunluğu İstanbul ve Ankara’dan bölgeye gelecek üreticilerin mayıs ayı başında yola çıkması bekleniyor. Sıhhat Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran ‘çok yüksek riskli iller’ ortasında yer alan Karadeniz vilayetlerine yapılacak çay göçü olay artışlarına neden olabileceği telaşı oluşturdu. Bu tarihe kadar hadiselerin azaltılmasının değerli olduğu ikazında bulunan uzmanlar, hasat dönemi öncesi bölgeye geleceklere karantinaya alınarak, test uygulanmasını öneriyor.
PROF. DR. AYDIN: ÇAY GÖÇÜ VİRÜSÜN TAŞINMASINDA RİSK YARATACAK
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Faruk Aydın, çay göçünün virüsün taşınması açısından risk yaratacağını söyledi. Son haftadaki hadise artışıyla virüsün yükselme trendine geçtiğine dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, “Rize’deki iş gücü mevcut nüfus nedeniyle yapılamamakta. Diğer vilayetlerden, diğer bölgelerden iş gücü temin edilmekte. Hatta birtakım yıllar Gürcistan’dan da iş gücü temin ediliyordu. Bu yıl koronavirüs yüksek oranda bulunuyor. Farklı olan ise mutasyonlu virüs Rize’de bölgenin öteki vilayetleri kadar değil, yüzde 10 civarında bulunması, bunun daha yükselme trendinde olduğunu gösteriyor. Mevcut riskin daha da artmaya devam ettiğini söylemek mümkün. Aslında son haftada da Rize’de 100 bin şahsa düşen hadise oranı artmış durumda. Tıpkı tedbirlerin sürdürülmesi durumunda hadiselerin artacağını öngörüyoruz” dedi.
‘ÇAY EMEKÇİLERİNE KARŞI TEDBİR ALINMALI’
Kentte kâfi aşılama sayısına ulaşılamadığını ve çay çalışanlarının genç nüfus olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Aydın, “Rize’de yaklaşık 75 bin kişi aşılanmış. Toplam nüfusun yaklaşık 350 bin civarında olmasıyla ortalama hesap yaparsak yüzde 20 civarında insan aşılıdır. Bunun geneli de yaşlı kümedir. 65 yaş ve üzeri, sağlıkçılar ile kimi özel kimi bölümler aşılandı. Çay bölümünde çalışan insanların aşısız olma oranı hala yüksek. Aşılamaların bu yaş kümesine inmemesi durumunda kesimin mayıs ayı süreçlerini risk altında yapması görülebilir. Virüsün varlığında çay toplama işlerinin ve naklinin yapılabilmesi için bu emekçilere yönelik birtakım tedbirlerin alınması gerek” diye konuştu.
‘KARANTİNA’ VE ‘TEST’ ÖNERİSİ
ZİRAAT ODASI: 10 GÜN İZOLASYONDA KALMALILAR
Rize’nin Derepazarı Ziraat Odası Lideri Bünyamin Albayrak, pandemi ile geçen yıldan edindikleri deneyim olduğunu belirterek, “Bu deneyimlerle bu yılki çay döneminde yol alacağız. Kısıtlama beklemiyoruz, HES kodları ile bölgeye giriş yaptıkları takdirde tedirginliği ortadan kaldıracaktır. Fakat bir yığılma olursa bir tasa ortaya çıkar. Şu anda tek beklentimiz üreticilerin erkenden bölgeye giriş yapmaları, çay bahçesine girmeden evvel konutunda 10 günlük bir izolasyon geçirmeleri. Gübre vakti geldi, birtakım üreticiler bölgeye gelmeye başladı. Gördüğümüz, üreticilerde bir şuur oluşmuş, hassaslık var, geldikleri birinci anda beşerlerle temas kurmaktan kaçıyorlar. Hem kendilerine hem de akraba ve komşularına ziyan vermek istemiyorlar” dedi.
‘TEDBİR ALMAK ZORUNDAYIZ’
Çay üreticisi Melahat Köse de, “Gelenler hastalık getiriyor, biz de korkuyoruz. Şu an köyde az kişi var, gelenlerle bu sayı çok artacak. Gelenler birkaç gün karantinada dursunlar, çabucak çaylığa, çay alım yerine gitmesinler, hastalığı yaymasınlar. Esasen bir yıldır kaygıyla yaşıyoruz. 10 günü karantinada geçirirlerse onların da içi rahat olur bizim de” diye konuştu.
Müzeyyen Karaduman ise, “Dışarıdan gelecek üreticiler muhakkak kendilerini izole etmeliler. Zira hadise sayıları yine artışla. Önlem almak mecburiyetindeyiz” dedi.
‘SORUNSUZ DÖNEMİ ATLATACAĞIZ’
Çay hasat devrinde vilayet dışından çok sayıda üreticinin geleceğini söyleyen Selahattin Karaduman, “İl dışındaki üreticilerin gelmesi ile birlikte nüfus süratle çoğalacak, oluşabilecek olay artışlarının önüne de lakin izolasyonla geçebiliriz. Geçen yılki üzere bir izolasyon kural, yoksa hadiseler artar. Üreticinin bölgeye gelmesi kaide, çay bizim geçim kaynağımız. Geçen yıl olduğu üzere üreticiler çayına sahip çıkacak, pandemi kurallarına uyacak, sıkıntısız bir biçimde bu dönemi da atlatacağız” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet
