ABD’de Biden idaresinin selefi Donald Trump’ın kararlarını geri çevirme atılımı sürüyor. Buna son alarak Trump idaresinin Memleketler arası Ceza Mahkemesi (UCM) yetkililerine getirdiği yaptırımların kaldırılması kararı eklendi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, UCM Başsavcısı Fatou Bensouda ile Yargı Yetkisi, Tamamlayıcılık ve İşbirliği Kısmı Lideri Phakiso Mochochoko’ya yönelik yaptırımların geri çekildiğini duyurdu. UCM ile hala Afganistan’daki Amerikan askerleriyle ilgili bahislerde ve Filistin’in İsrail’e yönelik suçlamalarıyla ilgili konularda farklı düşündüklerini kaydeden Blinken, bununla bir arada yaptırım yerine diyalog yoluyla uyuşmazlıkların masaya yatırılması gerektiğine inandıklarını kaydetti. UCM, Washington’ın adımını yeni bir periyot olarak nitelendirdi. Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ise AB’nin UCM’ye takviyesinin süreceğini vurguladı. Borrell, “Bu değerli adım ABD’nin memleketler arası kurallara dayalı sisteme döndüğünü gösterdi” sözlerini kullandı.
Trump idaresi, merkezi Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan mahkemenin ABD ve müttefiki İsrail hakkında, savaş kabahati tezlerini içeren dava soruşturmalarına onay vermesi nedeniyle yetkililere yaptırım uygulama kararı almıştı. Birinci olarak 2019’da Bensouda’ya ABD’ye seyahat yasağı getirilmiş, akabinde Bensouda ve Mochochoko’nun ABD’deki varlıklarının dondurulmasına karar verilmişti. Devrin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Bensouda ve Mochochoko’ya takviye veren kişi ve kuruluşlara da yaptırım uygulanacağını belirtmişti. UCM Savcılığı, İsrail’in Filistin’de işlediği savaş kabahatleriyle ilgili geçen ay resmi soruşturma başlattığını duyurmuştu. Washington ve Tel Aviv karara sert reaksiyon göstermişti.
‘FİLİSTİNLİLER EŞİT DERECE ÖZGÜR OLMALI’
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanı Blinken’ın evvelki gün İsrailli mevkidaşı Gabi Aşkenazi ile telefonda görüştüğü belirtildi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Blinken’in Aşkenazi’ye “Biden idaresinin İsrailliler ile Filistinlilerin eşit derecede özgürlük, güvenlik, refah ve demokrasiye sahip olması gerektiği inancına bağlı olduğunu söylediğini” belirtti. Blinken’in bunun yanında, ABD’nin İsrail’in güvenliğine yönelik taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı olduğunu ve iki ülke ortasındaki iştiraki güçlendirmeyi amaçladıklarını da vurguladığı kaydedildi. Görüşmede iki bakanın ABD’nin Filistin’e yönelik insani yardımlarını ve İsrail ile kimi Arap ve Müslüman ülkeler ortasındaki olağanlaşma süreçlerini görüştüğü bildirildi.
RAPORA REAKSİYON
ABD’de ocak ayında misyona gelen Biden idaresi, Trump periyodunda askıya alınan Filistin yardımlarını yine devreye sokmuştu. İki devletli tahlil yolunda gayret gösterileceği açıklanmıştı. Geçen salı yayımlanan Dışişleri Bakanlığı’nın insan hakları raporunda İsrail ve Filistin bölgeleri tanımlanırken “İsrail, Batı Şeria ve Gazze” isimleri kullanılmıştı. Her yıl yayımlanan raporda daha evvel “İsrail ve İşgal Altındaki Bölgeler” diye tanımlanan bölge Trump’ın periyodunda “İsrail, Batı Şeria ve Gazze” olarak değiştirilmişti. Raporda da Trump periyodunda kullanılan isimlerin kullanılması yansılara yol açmıştı. Bunun üzerine açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Price, İsrail’in “uluslararası hukuka muhalif formda denetim ettiği Batı Şeria’yı işgal altındaki bölge” olarak kabul ettiklerini söylemişti.
Cumhuriyet
