BM Raporu: Türkiye’de erkeklerin sadece yüzde 25’i, kız çocuklarının 15 yaşına kadar çocuk sayıldığını düşünüyor
Birleşmiş Milletler Bayan Ünitesi (UN Women), Türkiye’de birinci sefer erken yaşta evliliklere yönelik erkek algısı raporunu yayımladı.
UN Women öncülüğünde SAM Araştırma ve Danışmanlık tarafından yürütülen araştırmaya dayanan rapor, Türkiye’de çocuk yaşta, erken ve zorla evlilik (ÇEZE) algısı, ÇEZE’ye karşı tavırlar ve ÇEZE’nin altında yatan nedenler ve tesirlerine dair ayrıntılı bir tahlil sunuyor. Datalara nazaran Türkiye’de erkeklerin yalnızca yüzde 25’i, kız çocuklarının 15 yaşına kadar çocuk sayıldığını düşünüyor.
Rapordaki öteki bilgiler şu halde:
– Erkeklerin yüzde 10’u ergenliğe giren kız çocuklarının evliliğe hazır olduğunu düşünürken, sadece yüzde 2.5’i bunun oğlan çocukları için geçerli olduğunu düşünüyor.
– İştirakçilerin yüzde 18.1’i ÇEZE’nin (erken yaşta ve zorla evlilik) bir cezası olmaması gerektiğini düşünüyor.
– Bir kız çocuğu icin evlilik kararı alırken son kelamın baba ve annede olduğunu söyleyenler yüzde 27.9 iken, oğlan çocuğu için bu oran yüzde 23.8.
– ÇEZE’ye şahit olduğunda “doğru bulmuyorum lakin bununla ilgilenecek kişi ben değilim” diyenlerin oranı yüzde 36.8
– İştirakçiler ortasında annesinin çocuk yaşta evlendiğini söyleyenlerin oranı yüzde 26.7 iken babasının çocuk yaşta evlendiğini söyleyenlerin oranı yüzde 7.18
– ÇEZE nedeniyle okula devam edemeyen kız çocuğu oranı yüzde 19 iken, oğlan çocuklarında bu oran yüzde 10.5
– Evli iştirakçilerin yüzde 18’i akraba evliliği yaptığını belirtiyor.
Rapor, nitel bulgular kapsamında iştirakçilerin erken yaşta evlilikle ilgili görüşlerine de yer veriyor:
“Örneğin ben 17 yaşıma geldiğimde, aslında benimki mecburî bir evlilik oldu, istemediğim halde. İşte sen büyümüşsün, adam olmuşsun, evlenmen gerekiyor. Zati burada hani muhakkak bir, 17 yaşına geldiğinde direkt evlenirler. Hani adam olduğun için. Ben mecburî bir evlilik yaptım ve hala büyüdüğümü fark etmemişim.” (Mardin/ Erkek/18-25 yaş)
“Kadın 35 yaşına basarken kimse onu istemez.” ( Erkek/18-60 yaş)
“Ama erkek ve bayan ortasındaki farklılıklar var. Bayan genç yaşta evlenmezse, evlenme bahtı azalır.” (Erkek/18-60 yaş)
“Benim amcamın kızı, 15 yaşında evlendi, 16 yaşında anne oldu. Kendisi annelik yapmıyor çocuklarına, yengem tarafından çocuk büyütülüyor…O yüzden kendilerini büyütürlerken çocuklarını büyütüyorlar. Her şey yarım kalmış oluyor, eksik kalmış oluyor. Ezilmiş oluyorlar.” (Kadın/18-60 yaş)
“Şimdi benim eşim 14 yaşındaydı, amcamın kızıydı, ortamızda 8 yaş fark var, askerliği bitirmiştim bir yıl sonra evlendim. Değerli olan ahlakıydı, her şeyini beğenerek, geleceğe dönük, onunla evlendim. Kızım 22 yaşında evlendi. Onu da amcasının oğluna verdim.” (Erkek -18-60 yaş)
“ÇEZE” RAPORU NEDİR?
“Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklere Ait Erkek Algısı” raporu, İsveç’in İsveç Milletlerarası Kalkınma İşbirliği Ajansı (SIDA) aracılığıyla sağladığı finansal takviye ile ‘Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Birleşmiş Milletler Ortak Programı’ kapsamında UN Women tarafından hayata geçirildi.
Rapor, erkeklerin ve oğlan çocuklarının, davranış değişikliği yaratılmasında, ÇEZE’nin ortadan kaldırılmasında ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasında daha güçlü bir rol oynamalarını kolaylaştıracak değerli bir rehberlik sunuyor. Rapor bulgularının, Sürdürülebilir Kalkınma Maksatları ile ahenk içinde, Türkiye’deki ziyanlı toplumsal norm ve tavırların dönüştürülmesine katkıda bulunması amaçlanıyor.
Cumhuriyet
