Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 98. yıl dönümü, bugün çeşitli etkinlikler ve tertiplerle Türkiye’nin dört bir yanında kutlanıyor. Sanat, spor ve siyaset topluluğundan pek çok isim 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’na yönelik paylaşımlar yaparken; Cumhuriyet’in simgelerinden biri olan “Cumhuriyet’i biz bu türlü kazandık” fotoğrafının kıssası yine gündeme geldi.
O meşhur fotoğrafın kıssasını; üretimci, oyuncu ve senarist Gülse Birsel 2015 yılında yazmıştı.
Fotoğraf, Uşak’ın birinci fotoğrafçısı Foto Kazım diye bilinen Kazım Özler tarafından çekilmişti.
Dedesinin Kurtuluş Savaşı’nda savaştığını ve 4 madalyasının olduğunu kaleme alan Gülse Birsel, o fotoğrafın öyküsünü “Uşaklı bir ailenin öyküsü… Benim ailemin…” başlıklı yazısında şöyle anlatmıştı:
“‘Cumhuriyet’i biz bu türlü kazandık’ başlıklı, Kurtuluş Savaşı’nın sembollerinden biri haline gelmiş bu meşhur fotoğrafı biliyorsunuz. Bu fotoğraf 1933 yılında çekilmiş. O fakir, Cumhuriyet’i küçük imkânlar fakat gururla kutlayan kent, Uşak. Yani babamın memleketi.
Dedemin 33 kurşun deliği olan bir pelerini var, değişik bir savaş anısı olarak sonradan Tarih Kurumu’na bağışlanmış.”
“O GÖRDÜĞÜNÜZ SİYAH CEKETLİ ADAM…”
“Fotoğrafın değişik ve benimle ilgili kıssasına gelelim: 1933 yılının Cumhuriyet Bayramı’nda çekiliyor. Uşak’ın birinci fotoğrafçısı Hüsnü Kazım Özler tarafından. Babamın tabiriyle ‘Foto Kazım’.
Fotoğrafta gördüğünüz siyah ceketli, kravatlı adam, babamın kuzeni! Dedem Mücahit Asım’ın eşinin (yani babaannemin) dayısının oğlu Kamil Kabalak. Uşak o vakit Kütahya’ya bağlı bir ilçe ve Kamil Beyefendi de o ilçenin belediye lideri.”
FOTOĞRAF NASIL BULUNDU?
“1990’ların başında babam bu fotoğrafı meskende buluyor! Fotoğraftaki kuzeni Kamil Kabalak’ın oğlu Hasan Kabalak’a, Ankara’ya yolluyor. Onlar da Genelkurmay Başkanlığı’nın arşivine gönderiyorlar. Lakin arşive kazara Ankara’da 1929’da çekilmiş diye kaydediliyor.”
“2007 yılında, fotoğraftaki Kamil Kabalak’ın yeğeni, (maalesef çok yakın vakitte merhum olan) Tuğgeneral Zeki Güngör, dayısının bulunduğu resmi, bir askeri tesiste “Ankara–1929” yazısıyla görüyor. Düzeltilmesi için dava açıyor. Fotoğrafın Uşak’ta çekildiği tespit ediliyor.”
Cumhuriyet