Erken doğan bebeklerde körlüğe yol açabilen ‘ROP’ hastalığı riskine dikkat
Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Özdemir Özdemir, halk ortasında erken doğum olarak bilinen prematüre doğumun, gebeliğin 37. haftasından evvel gerçekleşmesi olarak tanımlandığını söyledi.
Erken doğan ve bilhassa çok erken doğan bebeklerde, önemli sıhhat dertleri ortaya çıktığını söz eden Özdemir, bebek ne kadar erken doğarsa bu sorunların görülme oranının ve şiddetinin de arttığına dikkati çekti. Özdemir, “Prematüre bebeklerde, erken devirlerde sarılık, enfeksiyon, teneffüs ve kalp ile ilgili sıkıntılar ön plandayken ilerleyen periyotlarda ise görme, duyma ve beyin gelişimiyle ilgili sorunlar de fark edilir duruma gelir. Bu problemlerden en değerlilerinden biri de prematüre retinopatisi hastalığıdır.” diye konuştu.
Prematüre retinopatisinin İngilizce ismi olan “Retinopathy of Prematurity”nin kısaltmaları kullanılarak ROP hastalığı olarak da bilindiğini aktaran Özdemir, bunun prematüre bebeklerde görülebilen bir göz hastalığı olduğunu anlattı.
‘KÖRLÜĞE YOL AÇABİLİR’
Özdemir, hastalığa ait şu bilgileri verdi:
“Bu hastalık, gözün iç kısmında bulunan retina katmanında olağandışı kan damarlarının büyümesine neden olur ve körlüğe yol açabilir. Birçok bebekte ROP, gözlere ziyan vermeden tabiatıyla düzelir ama bu hastalık şiddetli olduğunda, retina katmanının göz duvarından çekilip ayrılmasına ve sonuçta önemli görme kaybına neden olur. Maalesef ROP hastalığının şimdi hangi bebeklerde düzeleceği yahut hangilerinde ciddileşeceği evvelden varsayım edilememektedir. O nedenle ROP hastalığına bağlı görme kaybını önlemede en değerlisi, bebeklere vaktinde yapılması gereken detaylı göz muayenesidir.”
“ÇOĞU VAKİT HASTALIK FARK EDİLDİĞİNDE TEDAVİ İÇİN GEÇ KALINMIŞ OLUR”
ROP hastalığının çoklukla prematüre bebeklerde görüldüğünü belirten Özdemir, “Yenidoğan bebek ne kadar erken ve ne kadar az kilo ile doğmuş ise ROP hastalığına yakalanma açısından o kadar risk altındadır” dedi.
Doç. Dr. Özdemir, anne karnındaki periyotta ve doğduktan sonra çeşitli sıkıntılar yaşayan bebeklerde bu hastalığın görülme ihtimalinin de arttığına işaret ederek şunları kaydetti:
“Özetle, gebeliğin 32. haftasından evvel doğan, doğum tartısı 1500 gramdan az olan, 32. haftadan sonra yahut 1500 gramdan fazla doğsa bile oksijen tedavisine muhtaçlık duyan, teneffüs meşakkati ve nefes alma zahmeti bulunan, kansızlık yaşayan, enfeksiyon geçiren bebekler risk altındadırlar.
Bebeğin büyüdükçe etrafına ilgisiz davranması, anne ile göz teması kurmaması, manalı bakışlarının olmaması yahut göz bebeğinde beyazlık fark edilmesi, bu hastalığın belirtileri olabilir.
ROP hastalığı, rastgele bir belirti vermeden önemli görme kaybı yaratabilir ve körlüğe yol açabilir. Hastalığı teşhis etmenin tek yolu, bir göz tabibi tarafından yapılacak göz muayenesidir. Birçok vakit hastalık fark edildiğinde tedavi için geç kalınmış olur.”
“DOĞUMDAN SONRAKİ BİR AYDA BİRİNCİ GÖZ MUAYENESİNİ OLMALI”
Tedavi muvaffakiyetinde erken teşhisin büyük kıymet taşıdığını vurgulayan Özdemir, bu hedefle prematüre doğan bebeklere ROP taraması diye isimlendiren muayenenin yapıldığını söyledi. Taramaların, Sıhhat Bakanlığının belirlediği hastanelerde yapıldığını lisana getiren Özdemir, belirtilen şartları taşıyan riskli bebeklerin, doğduklarından dört hafta-en geç altı hafta sonra birinci göz muayenelerinin olması gerektiğinin altını çizdi.
‘SON DEVA OLARAK UYGULANIR’
Özdemir, ROP hastalığının tedavisinde lazer, göz içine yapılan iğneler ve göz içi cerrahisi üzere formüller kullanıldığını lazer tedavisinin retinanın olgunlaşmamış ve damarlanmamış kısımlarına uygulandığını belirtti.
İkinci tedavi metodunu ise “Anormal kan damarlarının oluşmasını engelleyen ilaçların, göz içerisine enjekte edilmesi” formunda açıklayan Özdemir, “Göz içi ameliyatları ise bu tedavilerden yarar görmeyen hastalara son deva olarak uygulanır.” dedi.
Cumhuriyet
