Torba kanunda yer alan bir düzenleme sigortasız çalıştırılanlara yönelik olarak değerli bir hak getiriyor. Sigortasız çalıştırılan emekçi 1 Ocak’a kadar patrona başvurmalı. Bu sayede kayıt altına alınması mümkün olacak. Patronuna başvurup tekrar de sigortalı olamayan personel, hakkını mahkemede arayabilecek.
Prof. Dr. Cem Kılıç NTV’de yer alan yazısında şu ayrıntılara dikkat çekti:
DÜZENLEME KİMLERİ KAPSIYOR?
1 Ocak 2019 – 17 Nisan 2020 ortasında ahlak ve iyi niyet kurallarına karşıt davranışı dışında işten ayrılan bireyler ile bu tarihler ortasında sigortasız çalıştırılanlar ile hala sigortasız çalıştırılmaya devam eden bireyler düzenlemeden faydalanabilecekler.
1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 tarihleri ortasında işten ayrılan şahıslar (istifa dahil)
1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 tarihleri ortasında sigortasız çalıştırılıp işten ayrılan şahıslar
Halihazırda sigortasız çalıştırılanlar.
Kapsamdaki şahısların 1 Ocak 2021 tarihine kadar patrona yazılı müracaat yapmaları gerekiyor. Bu müracaat sonrası süreç başlayacak. Patronun yanıtı olumsuz ise İŞKUR’a hane bazlı takviye için müracaat yapılması gerekecek. Patron müracaat sonrası şahısları istihdam ederek çalıştırmaya başlarsa sigorta prim teşvikinden yararlanabilecek.
SÜRECİN SEYRİ NASIL OLACAK?
Patron müracaat yapan bireyleri işe alırsa patrona bu bireylerin istihdam edildiği gün başına 44.15 TL prim takviyesi verilecek. Patron müracaat yapan bireyleri işe alır ama çalıştırmaz fiyatsız müsaadeye gönderirse, personele fiyatsız izinde olduğu gün başına günlük 39.24 TL nakdi fiyat takviyesi verilecek.
Patron müracaat yapan bireyleri işe almazsa, müracaat yapan kişinin yaşadığı hanede hane bazlı takviye kaideleri kelam mevzusuysa fesih yasağı bitene kadar günlük 34.34 TL takviye sağlanacak. Bu sayede 17 Nisan öncesi işten çıkartılan bireylerin işlerine geri dönmeleri hedefleniyor.
Bu bireylerin ayrıldıkları patronlara başvurarak işe dönmeleri teşvik edilecek. Başka yandan patronun bu bireyleri işe alıp fiyatsız müsaadeye çıkartması kelam konusu olursa bu şahıslara nakdi fiyat takviyesi ödenecek. Patron işe almazsa hane bazlı dayanak devreye girebilecek.
SİGORTASIZ ÇALIŞTIRILANDAN FERAGAT İSTENECEK
Düzenleme kapsamında 1 Ocak 2019 ila 17 Nisan 2020 tarihleri ortasında sigortasız çalıştırılıp işten ayrılanlar ve hala sigortasız çalıştırılanların işe alınması halinde kendilerinden feragat istenmesi kelam konusu. Bu şahıslar müracaatlarını yaptıktan sonra patron tarafından işe alınırlarsa sigortasız çalıştırıldıkları devirdeki fiyat dışındaki haklarından feragat etmiş olacaklar. Hasebiyle ileride sigortasız çalıştırıldıkları periyoda ait sırf fiyatlarını alamadıklarına dair dava açabilecekler. Patrona de bu şahısları sigortasız çalıştırdığı periyoda ait idari para cezası çıkartılmayacak ve bu periyoda ait çalışanın sigorta primlerini ödemeleri istenmeyecek.
HANE BAZLI DAYANAK KAİDELERİ NELER?
Müracaatları sonrası işe alınmayan şahıslar için hane bazlı dayanak devreye girebilecek. Bu bireyler müracaatlarına alacakları yanıtla birlikte İŞKUR’a hane bazlı takviye için müracaat yapacaklar.
Hanesinde SGK’dan gelir ya da aylık alan, kısa çalışma ödeneğinden ya da işsizlik ödeneğinden faydalanan yahut sigortalı çalışan ya da tertipli toplumsal yardım alan bulunmamak koşullarını sağlayanlara hane bazlı takviye sağlanacak. Bu bireylere fesih yasağı sürdükçe günlük 34,34 TL dayanak ödemesi yapılacak.
TEŞVİK KAİDELERİ NELER?
Kendisine başvuran şahısları işe alan patronun teşvikten faydalanabilmesi için kimi koşulların sağlanması gerekiyor. Birinci olarak bu teşvikten yararlanılacak bireyleri 1-31 Aralık 2020 tarihleri içerisinde işe alınması gerekiyor.
Bu bireyleri işe alan patronların bu şahısları bir fiil çalıştırmaları halinde çalıştırdıkları gün başına teşvik almaları kelam konusu olacak.
Öbür yandan teşvikin uygulanma mühleti fesih yasağı ile paralel. Fesih yasağı uzadıkça teşvikin mühleti de uzayacak. Lakin patronun teşvik mühletince aldığı dayanağın iadesinin olmaması için bu kapsamda işe alınan ve teşvikten faydalanılan sigortalıların en az yarısının teşvik müddetinin bitiminden itibaren en az teşvik alınan mühlet kadar istihdam edilmesi gerekiyor.
Bu biçimde teşvik kapsamında işe alınan şahıslara istihdam garantisi sağlanmaya çalışılıyor. Ayrıyeten patronun teşvikten faydalanabilmesi için bu kapsamda işe alınan şahısların 2020 yılı Ağustos ayında çalışmasının bulunmaması gerekiyor.
Cumhuriyet
