DİSK, salgınla başlatılan işten çıkarma yasağının tahribatı gizlediğini açıkladı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), işgücüyle ilgili tartışmalı datalar açıklamaya devam ediyor. TÜİK’in “İşgücü İstatistikleri, Eylül 2020” raporuna nazaran, Türkiye genelinde 15 ve daha üst yaştakilerde işsiz sayısı eylülde geçen yılın tıpkı devrine nazaran 550 bin kişi azalarak 4 milyon 16 bin kişi, işsizlik oranı da 1.1 puanlık azalışla yüzde 12.7 oldu. Tarım dışı işsizlik oranı da 1.5 puanlık düşüşle yüzde 14.9’a indi. Fakat DİSK Araştırma Merkezi, tıpkı devirde geniş tarifli işsiz sayısının 7 milyon 199 binden 9 milyon 470 bin şahsa, işsizlik oranının da yüzde 20.4’ten yüzde 26.4’e çıktığını açıkladı. DİSK-AR’ın şu vurgusu da dikkat çekti: “TÜİK açıkladığı dar tarifli işsizlik oranı ve işsiz sayısı ile Covid19’un istihdam üzerinde yarattığı tahribatı yansıtmıyor, bilakis saklıyor. Nisan 2020’den bu yana uygulanan işten çıkarma yasağı nedeniyle TÜİK’in dar tanımlı/standart işsizlik bilgileri işgücü piyasalarındaki gerçek tabloyu yansıtmıyor.”
YÜZDE 44’E İNDİ
DİSK-AR ayrıyeten, pandeminin tesirlerini ortaya koymak için Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından geliştirilen yeni hesaplama modelini kullanarak Türkiye’deki “revize geniş tarifli işsizlik ve iş kaybı sayısı”nı da açıklamaya devam ediyor. Bu sayı Eylül 2020’de 9 milyon 935 bin kişi oldu. Tekrar TÜİK’in datalarına nazaran, istihdam edilenlerin sayısı Eylül 2020’de evvelki yılın birebir periyoduna nazaran 733 bin kişi azalarak 27 milyon 707 bin kişi, istihdam oranı ise 2 puanlık azalışla yüzde 44.1 oldu. İşgücü sayısı ise 1 milyon 282 bin kişi azalarak 31 milyon 724 bin şahsa inerken, işgücüne katılma oranı da yüzde 3 puanlık azalışla yüzde 50.5 oldu.
HİZMETLER PROBLEMLİ
Eylül ayında, istihdamdaki gerilemeye sektörel olarak bakınca en büyük kaybın hizmetlerde olduğu görülüyor. Bu kesimde istihdam 520 bin kişi azalarak 15 milyon 319 bin bireye indi. Ayrıyeten istihdam tarımda 350 bin kişi azalarak 5 milyon 132 bin, endüstride 29 bin kişi azalarak 5 milyon 517 bin ve inşaatta 166 bin kişi azalarak 1 milyon 739 bin bireye indi.
KAYIT DIŞI ÇALIŞMA YÜZDE 32.2 OLDU
TÜİK’in bilgilerine nazaran Eylül 2020 periyodunda rastgele bir toplumsal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların toplam çalışanlar içindeki hissesini gösteren kayıt dışı çalışanların oranı, bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran 3.8 puan azalarak yüzde 32.2 olarak gerçekleşti. Tarım dışı kesimde kayıt dışı çalışanların oranı bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran 3.3 puan azalarak yüzde 20.3 oldu. Tarımda kayıtdışı oranı yüzde 84.5.
GENÇ İSTİHDAMI TABANI GÖRDÜ
TÜİK’e nazaran, Eylül 2020’de geçen yılın tıpkı ayına kıyasla gençlerdeki (15-24 yaş) işsizlik oranı 1.8 puanlık azalışla yüzde 24.3, istihdam oranı 2.4 puan azalışla yüzde 31.6 ve işgücüne katılma oranı 4.2 puan azalışla yüzde 41.8 oldu. Bu bilgiler üzerinden farklı bir hesaplama yapan Genç İşsizler Platformu ise 15-34 yaş ortası genç işsiz sayısının 2 milyon 429 bin kişi olduğunu, ekonomik krizle azalan geçen genç istihdamının pandemi periyodunda tabanı gördüğünü duyurdu. Platforma nazaran 15-34 yaş ortasındaki yaklaşık 24.2 milyon gencin yüzde 45.1’i çalışıyor. Hala çalışan 10 milyon 902 bin genç de en az bir gencin daha ekonomik sorumluluğunu taşıyor. Finansal istikrarsızlıkla başlayan ve Nisan 2018’den itibaren tesiri barizleşen ekonomik kriz sürecinde 15-34 yaş kümesi genç çalışan sayısı 915 bin kişi azaldı.
Cumhuriyet
