Otomobiller şırıl şırıl ışıklarıyla caddelerden geçerken, bizler bir mumun ışığında bitirdik kitaplarımızı. Kendimiz üzere yaşayan binlerce fakirin yüreğini, yüreğimizde yaşayarak katıldık o büyük hengameye. Ecelsiz öldürüldük. Dövüldük, vurulduk, asıldık.
Vurulduk ey halkım unutma bizi!..
Yoksulluğun bükemediği bileklerimize, çelik kelepçeler takıldı. Azap hücrelerinde sabahladık kaç defa. İsteseydik, diplomalarımızı, mor binlikler getiren birer senet üzere kullanırdık. Mimardık, mühendistik, doktorduk, avukattık. Yazlık, kışlık katlarımız, otomobilimiz olurdu. Yüreğimiz personelle birlikte attı, köylüyle birlikte attı. Hayatımızın en hoş yıllarını, birer taze çiçek üzere verdik topluma. Bizleri yok etmek istediler daima.
Öldürüldük ey halkım unutma bizi!..
Fidan üzere genç kızlardık. Hayat, şakırdayan bir şelale üzere akardı gözbebeklerimizden. Yirmi yaşında, yirmi bir yaşında, yirmi iki yaşında, işkencecilerin acımasız ellerine terk edildik. Direndik küçücük yüreğimizle, direndik genç kızlık gururumuzla. Tükürülesi hızlarına karşı, bahar çiçekleri üzere, taptaze inançlarımızı fırlattık boş birer eldiven üzere. Utanmadılar insanlıklarından, utanmadılar erkekliklerinden.
Hücrelere atıldık ey halkım unutma bizi!..
Ölümcül hastaydık. Bağırsaklarımız düğümlenmişti. Hipokrat Yemini etmiş tabip kimlikli işkencecilerin elinde, öldürüldük acınmaksızın. Gelinliklerimizin ütüsü bozulmamıştı daha. Cezaevlerine kilitlenmiş kocalarımızın taptaze hislerine, birer mezartaşı üzere savrulduk. Vicdan sustu. Hukuk sustu. İnsanlık sustu.
Göz nazaran göre öldürüldük ey halkım, unutma bizi!..
Kanserdik. Vefat her gün bir sinsi yılan üzere, dolaşıyordu derilerimizde. Uydurma davalarla kapattılar hücrelere. Hastaydık. Yurtdışına gitseydik kurtulurduk tahminen. Bir buçuk yaşındaki kızlarımızı öksüz bırakmazdık. Evvel kolumuzu, omuz başından keserek, yurtseverlik borcumuzun diyeti olarak fırlattık attık önlerine. Sonra da otuz iki yaşında, bırakıp gittik bu dünyayı ecelsiz.
Öldürüldük ey halkım, unutma bizi!..
Giresun’daki fakir köylüler. Sizin için öldük. Ege’deki tütün emekçileri, sizin için öldük. Doğu’daki topraksız köylüler, sizin için öldük. İstanbul’daki, Ankara’daki personeller, sizin için öldük. Adana’da paramparça elleriyle, ak pamuk toplayan personeller sizin için öldük.
Vurulduk, asıldık, öldürüldük ey halkım unutma bizi!..
Bağımsızlık, Mustafa Kemal’den armağandı bize. Emperyalizmin ahtapot kollarına teslim edilen ülkemizin bağımsızlığı için kan döktük sokaklara. Mezar taşlarımıza basa basa, devleti yönetenler, zımnî buyruklarla, başlarımızı ezmek, kanlarımızı emmek istediler. “Amerikan üsleri kaldırılsın” dedik, sokak ortasında sorgusuz-sualsiz vurdular.
Yirmi iki yaşlarındaydık öldürüldüğümüzde ey halkım, unutma bizi!..
Yabancı petrol şirketlerine karşı devletimizi savunduk: Komünist dediler. “Ülkemiz bağımsız değil” dedik; kelepçeyle geldiler üstümüze. Kurtuluş Savaşı’nda, emperyalizme karşı dalgalandırdığımız bayrağımızı, daha da dik tutabilmekti bütün uğraşımız. Bir sefer dinlemediler bizi.
Bir sefer anlamak istemediler bizi…
Vurulduk ey halkım, unutma bizi!..
Şimdi çocukluğumuzu bile yaşamamıştık. Bir bayan eline değmemişti ellerimiz. Bir sevgiliden mektup bile almamıştık daha. Bir gece sabaha karşı, pranga vurulmuş ellerimiz ve ayaklarımızla çıkarıldık idam sehpalarına. Herkes şahittir ki, korkmadık. İçimiz titremedi hiç. Mezar toprağı üzere taptaze, mezar taşı üzere dimdik, boynumuzu uzattık yağlı kementlere.
Asıldık ey halkım, unutma bizi!..
Bizi öldürenler, bizi asanlar, bizi sokak ortasında vuranlar, ağabeyimiz, babamız yaşlarındaydılar. Ya bu nizamın kirli çarklarına ortak olmuşlardı ya da susmuşlardı bütün olup bitenlere. Öfkelerini bir gün bile karşısındakilere bağırmamış insanların gözleri önünde, öldürüldük. Hukuk ismine, özgürlük ismine, demokrasi ismine, Batı uygarlığı ismine, bizleri bir şafak vakti ipe çektiler.
Korkmadan öldük ey halkım unutma bizi!..
Bir gün mezarlarımızda güller açacak ey halkım, unutma bizi… Bir gün sesimiz hepinizin kulaklarında yankılanacak ey halkım unutma bizi.
Özgürlüğe adanmış bir top çiçek gibiyiz artık, daima birlikteyiz ey halkım unutma bizi, unutma bizi, unutma bizi…
Cumhuriyet, 25 Ağustos 1975
Cumhuriyet
