Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla gayrette kilit kıymet taşıyan ve fiyatları 2,19 ila 44 dolar ortasında değişen aşıların, global çapta yıllık 10-25 milyar dolar pazar büyüklüğü oluşturması bekleniyor.
Morgan Stanley ve Credit Suisse tarafından yapılan araştırmaya nazaran, ortalama tek doz Covid-19 aşısının 20 dolar olduğu baz alındığında aşı üreticisi ilaç firmalarının yalnızca ABD, Avrupa ve öteki gelişmiş ülkelerden yılda 10 milyar dolar gelir elde etmesi öngörülüyor.
Araştırmaya katkı sunan Morgan Stanley Analisti Matthew Harrison’ın varsayımlarına nazaran de dünya genelinde insanların her yıl aşılanması durumunda kelam konusu gelir global çapta yıllık 25 milyar dolara ulaşabilir.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından oluşturulan Covid-19 bilgi tablosunda yer alan bilgilere nazaran, farklı ilaç şirketlerinin tek doz Covid-19 aşısı için uyguladığı satış fiyatı 2,19 ila 44 dolar ortasında değişiyor.
İngiliz basınında ise AstraZeneca tarafından üretilen aşının tek doz satış fiyatının 4 dolar, Sanofi-GSK tarafından üretilen aşının 10 dolar düzeyinde olduğu belirtiliyor. Moderna ise ağustos ayında tek doz aşının satış fiyatının en fazla 37 dolar olacağını duyurmuştu.
16 MİLYAR STERLİNİN ÜZERİNDE YATIRIM
Salgının ortaya çıkışından bugüne kadar geçen müddette gözler daima aşı çalışmalarında oldu.
Salgın kaynaklı ölümlerin önüne geçilmesi ve günlük hayatın olağana dönmesi, aşılamanın aktif biçimde yapılmasına bağlı olurken, bu alanda ülkelerin, şirketlerin yaptığı çalışmalar daima gündemin birinci sıralarında yer aldı.
Merkezi Londra’da bulunan bilimsel data tahlil şirketi Airfinity’nin datalarına nazaran, bugüne kadar koronavirüse yönelik aşı çalışmaları için devletlerin bütçesinden toplam 6,5 milyar sterlin (8,92 milyar dolar) ayrıldı. Kar maksadı gütmeyen farklı tertipler da aşı çalışmalarına yaklaşık 1,5 milyar sterlin (2,06 milyar dolar) düzeyinde katkı sundu.
AstraZeneca, Pfizer/BioNTech, Novavax, Sinovac, Curevac, Johnson & Johnson, Sanofi/GSK, Sanofi/Translate Bio aşı çalışmalarına kamu ve hayır kurumları tarafından verilen dayanaklar de dahil olmak üzere toplam 16 milyar 675 milyon sterlin (22,88 milyar dolar) düzeyinde yatırım yapıldı. Aşı çalışmaları için yapılan yatırımların uzun vadede yatırımcılara kar sağlaması bekleniyor.
Bu ortada, birden fazla ilaç şirketi, hükümetlerle yürüttükleri görüşmelerde, alım gücüne nazaran farklı fiyat uygulayabilmek, gerektiğinde esneklik sağlayabilmek ve öbür şirketlerle rekabet edebilmek için satış fiyatlarını açıklamaktan kaçınıyor.
GELİŞMİŞ ÜLKELER AŞILARIN YÜZDE 53’ÜNÜ SATIN ALDI
Airfinity datalarına nazaran, gelişmiş ekonomiler şimdiden Pfizer-BioNTech ve Moderna tarafından üretilen aşıların yüzde 85’ini satın almış durumda. Başka ülkelerin de yüklü olarak satış fiyatı daha makul ve lojistiği daha kolay olan AstraZeneca ve Sinovac’ı tercih etmesi bekleniyor.
Merkezi Londra’da olan insani yardım kuruluşu Oxfam, Memleketler arası Af Örgütü ve Artık Global Adalet üzere sivil toplum kuruluşları tarafından oluşturulan Halkın Aşı Dayanışması, yaptığı açıklamada, dünya nüfusunun yüzde 14’ünü oluşturan gelişmiş ülkelerin şimdiden aşıların yüzde 53’ünü satın aldığını duyurdu.
Cumhuriyet
