Muhalefet kanadı, Erdoğan’ın yeni anayasa çıkışıyla ilgili stratejisini belirledi: Özgürlükçü anayasa

Bunun için 1961 Anayasası’nın baz alınması ve “temel hak ve özgürlüklerin tekrar genişletilmesini” isteyen muhalefet bloku, iktidara “kuvvetler ayrılığı” için de baskı yapacak. TBMM’nin tekrar “denge ve denetlemede aktif rol oynaması gerektiğinin” altı çizilerek, “basın özgürlüğünün tam olarak sağlanması, sivil toplum kuruluşları (STK) ve sendikal özgürlükler başta olmak üzere Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) yapısının yine belirlenmesi gerektiği” üzere mevzularda iktidarla karşı karşıya gelecek.
İktidarın yeni anayasayı referanduma götürmek için 360 milletvekiline gereksinim duymasından hareketle muhalefet, Cumhur İttifakı’nın karşısına şu tezlerle gidecek:
Laiklik prensibine vurgu yapılsın: Anayasanın birinci 4 hususunda devletin kurucu ideolojisi tanımlanmış ve bu hususlar içinde “laiklik” de yerini almıştır. Fakat gelinen süreçte birinci 4 unsur konusunda iktidarla uzlaşma sağlansa da “yeni anayasanın bel kemiğini laiklik prensibi oluşturmalı, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılmasının sonları kesin olarak çizilmeli ve Türkiye, son vakitlerde yaratılmaya çalışılan “din devleti” algısından kurtulmalı. Atamalarda liyakat temel alınmalı.
Temel hak ve özgürlükler güçlendirilmeli: Türkiye’nin bugün yaşadığı “ekonomik sıkıntıların altında yatan en kıymetli nedenlerden biri temel hak ve özgürlükler alanında yaşanan külfetler.” Bu nedenle Türkiye’de 1961 Anayasası’nda çerçevesi çizilen temel hak ve özgürlükler yeni anayasa çalışmalarında da referans alınmalı. Tutukluluk müddetlerinden sendikal hak ve örgütlenmelere de 1961 Anayasası’ndaki kararlar örnek gösteriliyor.
TBMM’de istikrar – denetleme: Muhalefet, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile birlikte “Meclis’in istikrar ve denetleme fonksiyonunu kaybettiğine” dikkat çekerek, Meclis’te “yazılı ve kelamlı soru, gensoru gibi” denetleme sistemlerinin geri getirilmesini istiyor. İktidarın, “sistemden güç alarak, yazılı soru önergelerine karşılık vermeme hakkını kendinde göremeyeceğine” atıfta bulunuyor. Cumhurbaşkanının da “başta kararname yetkileri olmak üzere yetkilerinin sonlandırılması, bu yetkilerin yine TBMM’ye verilmesi gerektiğini” belirtiyor.
İktidar şayet muhalefetin bu şartlarını kabul etmezse, muhalefetin de yeni anayasa konusunda iktidar cephesine takviye vermeyeceğinin altı çiziliyor.
Cumhuriyet