Getty ImagesAşı evrakının seyahatlerde genel şart haline gelmesinin etik, hukuksal ve toplumsal dertler yaratabileceği söyleniyor
Dünyanın bir çok ülkesinde, ya da en azından aşılama kampanyalarına başlayabilmiş ülkelerde artık gündemde Covid-19 aşısı olmuş şahıslara kimi özgürlükler tanınıp tanınmayacağı konusu var. Guardian gazetesi farklı ülkelerdeki muhabirlerinden bu mevzudaki son hazırlıklar ve tartışmaları aktarıyor.
Aşının tesirleri iktisadın hangi süratle açılabileceğinden, büyükanne ve dedelerin torunlarını ne vakit kucaklayabileceğine kadar uzanıyor.
Ama hükümetlerin bu hususta vereceği kararların zati pandeminin ıstıraplarıyla uzun vakittir kendilerini iyice sıkışmış hisseden toplumlarda “ayrımcılık yapıldığı” yolunda algılara yol açması tehlikesi de büyük.
Ancak önümüzdeki birkaç ay içerisinde insanların aşı olduklarını kanıtlamak üzere muhtemelen dijital birer resmi sertifika taşımasının, tıpkı maskesiz sokağa çıkmamak ya da kalabalığa karışmamak üzere genel kural olarak kabul görmesi ihtimali de çok uzak değil.
ALMANYA ETİK KURULU: AŞI OLANLARA AYRICALIK TANINMASIN
Almanya’da hükümete danışmanlık yapan bağımsız bir yapılanma olan Etik Kurulu aşı olanlara rastgele bir ayrıcalık tanınmaması tarafında görüş bildirdi.
Komite “Şu anda şahsî özgürlüklere devlet tarafından konulan özgürlüklerin kaldırılmasının kabul edilemeyeceğini” savunurken, bir yandan aşı olanların hastalanmasalar bile virüsü taşıyıp diğerlerine geçirmediklerinin şimdi kanıtlanmadığını, başka yandan da aşılananlara özel ayrıcalıklar tanınmasının, hangi kesitlere öncelikle aşı yapılması gerektiği konusunda çabalara ve toplumsal huzursuzluklara yol açabileceğini söylüyor.
Lakin kurul restoranlar, sinemalar üzere özel işyerlerinin kendi kurallarını uygulamasının önünde bir mani olmadığını kabul ediyor.
Geçen hafta Almanya’da aktiflik biletleri satış şirketi Eventim, internetten bilet ayırma sisteminde, müşterilere aşı olduklarının delilini yükleme imkanı sağladığını açıkladı. Bu da yakında açılabilecek olan konserler ve spor müsabakalarını düzenleyen şirketlerin giriş için aşı şartı koyması beklentisine işaret ediyor.
Getty ImagesAşılama ne kadar yaygınlaşsa da aşının bulaşı önleyip önlemediğinin bilinmemesi nedeniyle toplumsal kısıtlamalar sürebilirAB İÇİNDE AŞI PASAPORTU HAZIRLIĞI
Danimarka, şimdiden dijital aşı pasaportu uygulaması başlatmaya hazırlandığını duyurdu. Estonya bu türlü bir uygulamayı başlattı bile…
İsveç ise milletlerarası standartlar sağlandığı takdirde, yaz ayları prestijiyle dijital aşı pasaportu uygulamasına geçeceğini söylüyor.
İsveç’in dijital teknolojiden sorumlu bakanı Anders Ygeman, dünyada seyahat yine başlayacaksa bu tıp bir dokümanın genel uygulama haline gelmesi gerektiğini söyledi ve “İsveç ve etrafımızdaki ülkelerde toplum yine açılmaya başladığında aşı dokümanları seyahat edebilmek ve muhtemelen öbür faaliyetlere katılabilmek için gerekli olacak” dedi.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Avrupa Birliği’nin memleketler arası seyahatlarde bir cins “hızlı şerit” yaratmak emeliyle ortak bir aşı evrakı kabul etmesini önerdi.
Halk ortasında aşı konusunda tereddüdün en yüksek olduğu AB ülkelerinden Fransa’da ise aşı dokümanının insanları aşıya mecbur etmenin yolu olarak görülebileceği yolunda yaygın itirazlar lisana getirildi ve Başbakan Jean Castex bunun yasal sıkıntılar doğurabileceğini söyledi.
İNGİLTERE: AŞI PASAPORTU DÜŞÜNMÜYORUZ
Birleşik Krallık’ta aşıdan sorumlu bakan yardımcısı Nadhim Zahawi, hükümetin, insanların diğer ülkelere seyahat edebilmesi için bir aşı pasaportu uygulaması düşünmediğini söyledi.
Buna karşılık Zahawi aşı olduğunu kanıtlaması gerekenlerin aile doktorlarından gerekli belgeyi temin edebileceklerini söyledi.
ABD’de ise Lider Joe Biden imzaladığı birinci kararnamelerden birinde aşı dokümanlarının dijital olarak temin edilmesinin araştırılmasını istemişti.
Getty ImagesBazı ülkeler dışarıdan gelen yolculardan aşı evrakı talep etmeye başladı bileİSRAİL: YEŞİL PASAPORT İMASI
İsrailli yetkililer ise aşı olmuş bireylerin lokantalarda yemek yiyebilmesi, tiyatro ve sinemaya gidebilmesi, seyahat edebilmesi ve milletlerarası seyahatlerde karantinadan muaf olabilmesine imkan sağlayacak bir “yeşil pasaport” uygulamasına gidilebileceğinin işaretlerini verdiler.
İsrail’de uygulanan Pfizer aşısının iki dozunu da olan bireylere verilecek bu çeşit bir evrak, bir yandan insanları aşı olmaya teşvik edeceği öteki yandan da iktisadın çarklarını yavaş yavaş döndüreceği münasebetleriyle savunuluyor.
Fakat aşının bulaşı engelleyip engellemediği şimdi aşikâr olmadığından bu fikre genel olarak hala temkinle yaklaşılıyor.
Başka yandan bu mevzuda karar alınmasını geciktiren faktörlerden biri virüsün mutasyonla ortaya çıkan yeni varyantları, bir oburu ise hukuken eşitlik unsuruna karşıtlık ya da potansiyel olarak fiilen aşı olmaya mecbur bırakma argümanları hasebiyle sorun yaratması ihtimali.
ÇİN VE TAYVAN’DA DURUM
Çin Şubat ayı ortasına kadar 50 milyon kişinin aşılamasını tamamlamayı hedefliyor.
Yetkililerin aşı kayıtlarını ülkede her vatandaşın kullanması beklenen telefonlardaki sıhhat uygulamalarına eklemeyi böylelikle ülke içinde kentler ve bölgeler ortasında seyahatlere uygulanan karantinalardan muaf olunmasını planladıkları tarafında haberler vardı.
Lakin virüsün birtakım bölgelerde yine süratli halde yayılmaya başlamasıyla bu planların şimdilik rafa kaldırıldığı bildiriliyor.
Tayvan’da da aşının karantinanın ya da başka toplumsal aralık tedbirlerinin yerini almasına kuşkuyla yaklaşılıyor. Şu anda Tayvan’a giriş yapan bireylere 14 gün karantina uygulaması aşı olmuş olsalar ya da olmasınlar devam ediyor.
Cumhuriyet
