Ünlü Çığlık tablosundaki ‘deli’ yazısını ressam Edvard Munch’un yazdığı belirlendi

National Museum of Norway1893 tarihli ünlü eser 2022’den itibaren Norveç Ulusal Müzesi’nde sergilenecek.

Kızılötesi taramalar, ünlü Çığlık tablosundaki gizemli yazıyı yazanın ressam Edvard Munch’un kendisi olduğunu gösterdi.

Dünyanın en çok tanınan tablolarından birindeki küçük ve sıkıntı seçilebilen yazıyla yazılan bir cümle, sanat dünyasında birçok varsayımın üretilmesini beraberinde getirmişti.

Fotoğrafın sol üst köşesine kurşun kalemle “Sadece bir mecnun tarafından çizilebilir” yazılı.

Norveç Ulusal Müzesi’nin yaptığı testler, yazıyı yazanın Munch’un kendisi olduğunu belirledi.

Birinci olarak 1893’te, o periyot Kristiania ismiyle bilinen Munch’un memleketi Oslo’de sergilenen eser, korkunun üniversal bir tabiri haline gelmişti. Fotoğrafın tesirleri 90’ların Hollywood kaygı sineması serisi Çığlık’tan (Scream) günümüz emojilerine kadar görülüyor.

Sanat eleştirmenleri uzun müddettir yazıyı öfkeli birilerinin mi, yoksa hayatı boyunca psikiyatrik meseleler yaşayan Munch’un kendisinin mi yazdığını sorguluyordu.

Müze, Munch’un kendi günlükleri ve mektuplarındaki el yazısıyla, fotoğraftaki yazıyı yeni bir teknoloji kullanarak karşılaştırdı ve yazının ressamın kendisine ilişkin olduğu sonucuna vardı.

Eser Oslo’da gelecek yıl açılacak yeni bir müzede sergilenmek üzere elden geçirildi.

Getty ImagesEdvard Munch, 1907’de Almanya’da kendi portresini yaparken.

Müzenin küratörü Mai Britt Guleng “Yazının Munch’un kendisine ilişkin oludğuna kuşku yok. Hem el yazısının kedisi hem de Munch’un resmi Norveç’te gösterdiği 1895’te yaşananlar daima birebir sonuca işaret ediyor” dedi.

1994’te Çığlık tablosu Norveç’teki bir müzeden çalınmış ve İngiliz dedektiflerin kapalı operasyonuyla tekrar bulunmuştu.

‘Derin anksiyete’

Eser birinci görüldüğünde ağır tenkitler almış ve Munch’un akıl sıhhati konusunda tartışmalara yol açmıştı.

Günlüklerine nazaran Munch bu tartışmalardan çok üzülmüştü ve yazıyı bu yansıların akabinde yazdığına inanılıyor.

Munch’un hem babası hem de kızkardeşi depresyon yaşamış ve ressam 1908’de yaşadığı bir hudut krizinin akabinde hastaneye yatırılmıştı.

Munch’un annesi ve ablası ressam 14 yaşına girmeden ölmüştü. Babası da 12 yıl sonra hayatını kaybederken, bir başka kardeşi akıl hastanesine yatırıldı.

Munch “Kendimi bildim bileli derin bir anksiyete yaşadım ve bunu sanatımda tabir etmeye çalıştım. Bu anksiyete ve hastalık olmadan dümensiz bir gemi üzere olurdum” diye yazmıştı.

Çığlık, Munch’un öteki birtakım yapıtlarıyla birlikte 2022’den itibaren Norveç Ulusal Müzesi’nde sergilenecek.

Cumhuriyet