ABD’li ilaç firmasının rüşvet iddialarıyla ilgili bakanlık raporuna ulaşıldı
Raporda, ilacın kullanımını yaygınlaştırmak için düzenlenen toplantılar, etik şura kıymetlendirme fiyatı, honorarium toplantıları nedeniyle akademisyen ve uzman tabiplere 36 milyon 263 bin 93 euro ve 104 bin TL verildiği bilgisi yer aldı.
Kelam konusu harcamaların yapıldığı 3 yıllık devirde ise onay verilen ilaç ölçüsünün yaklaşık 10 kat artarak 3 bin 60 adete ulaştığı tespit edildi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen kapsamlı raporda, sorumluluğu tespit edilen Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu Başkanlığı bürokratları hakkında disiplin raporu hazırladığı bildirilerek, savcılık tarafından süreç yapılmasının uygun olduğu görüşü açıklandı. Türkiye Eczacılar Birliği ve Alexion firması vazifelileri hakkında ise kabahat duyurusu raporları düzenlendi.
Eski Sıhhat Bakanları Mehmet Müezzinoğlu ve Recep Akdağ’ın, kendi periyotlarında gerçekleştiği argüman edilen rüşvet savlarıyla ilgili, geçen yıl Temmuz ayında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na kabahat ihbarında bulunmuş, idari soruşturma için de Sıhhat Bakanlığı’na başvurmuştu. Sıhhat Bakanlığı Teftiş Heyeti’nce yapılan kapsamlı idari soruşturma tamamlanarak, rapor hazırlandı.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nda sürdürülen soruşturma evrakına giren raporda şu dikkat alımlı tespitler yapıldı:
Alexion Türkiye Danışmanı E.S. hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından süreç yapılmasının yerinde olacağı bildirildi. E.S.’nin Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu’nda birtakım görüşmelere aracılık ettiği, kurum idarecilerinden edindiği birtakım bilgileri firmasına raporladığı, soruşturmaya husus Soliris isimli ilaçla ilgili reçete, ilaç ve hekim bilgilerini takip ettiği, bu bilgileri elde edebilmek için de kurum çalışanlarına ve ilgili tabiplere ‘hediye, yemek, öteki gider’ üzere kalemler ismi altında birtakım ödemeler yaptığı değerlendirmesi yapıldı.
E.S.’nin masraf kayıtlarında rumuzla söz edilen ve kendilerine masraf yahut ödeme yapıldığına ait kayıt bulunan ‘TEB Gülcan’ rumuzlu şahsın Türk Eczacılar Birliği’nde, ‘Zeynep Hanım’ olarak söz edilen şahsın ise SGK Çalışanı oldu görüşü paylaşıldı. TEB Genel Sekreterliği ve SGK Başkanlığı tarafından, kendi çalışanları açısından kıymetlendirilmesi için kabahat duyurusu raporları düzenlendi.
‘İDARECİLERLE YAKIN OLMADAN ÖĞRENİLEMEYECEK BİLGİLERE SAHİP’
Raporda, Alexion firması tarafından iletilen raporların incelenmesi sonucunda, Danışman E.S.’nin kurum idarecileriyle yakın bir ilgi içerisinde olmadan öğrenilemeyecek bilgileri paylaştığı tespiti yapıldı. E.S.’nin paylaştığı bilgiler ise şöyle açıklandı:
“Sağlık Uygulama Tebliği’nde (SUT) yapılması gereken değişiklikler, bu değişikliklerden evvelden haberdar olunarak yapılan değerlendirmeler, firmanın eserleriyle ilgili kamu çalışanlarıyla yapılan görüşmeler, kurumların mevcut kamusal düzenlemeler konusundaki eğilimlerini yansıtan görüşler, firmanın organize edeceği bilgilendirme toplantılarına kamudan kimlerin katılacağına ait bilgiler, firmanın eseri lehine görüş açıklayacak akademik işçinin Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu yöneticileriyle görüşme yapması için yapılan çalışmalar, yurt dışı ilaç ödemelerinde SGK ile Türkiye Eczacılar Birliği ortasında yapılan protokoller hakkında bilgilendirmeler.”
BAKAN, BAKAN YARDIMCISI, MÜSTEŞAR İSMİ KAYITLARDA YOK
Alexion Türkiye Firması’ndan elde edilebilen kayıtların tarandığı belirtilen raporda, Bakan, Bakan Yardımcısı, Müsteşar, Müsteşar Yardımcısı unvanlı hiçbir üst seviye bürokratın ismine rastlanmadığı bildirildi. Raporda bu nedenle ilgililer hakkında isimli, idari ve mali istikametten süreç yapılmasına gerek olmadığı değerlendirmesi yapıldı.
Raporda Danışman E.S.’nin şirketinin yapmış olduğu hukuka alışılmamış süreçlerin muhasebeleştirilmesine yardım eden firmanın sahibi ve Alexion Türkiye firmasının kimi yetkilileri hakkında Ankara Cumhuriyet Savcılığı’nca ayrıyeten süreç yapılmasının uygun olacağı belirtildi.
İLACIN TANITIMI İÇİN AKADEMİSYENLERE 700-1100 TL ÖDEME YAPILDI
Firmadan elde edilebilen kayıtların bütün olarak kıymetlendirilmesi sonucu, 2010-2015 yılları ortasında düzenlenen yahut desteklenen kongre, seminer ve sempozyumlarda Soliris isimli ilacın tanıtımına ve reçete edilmesine katkıda bulunacak faaliyetler de tespit edildi. Raporda, akademisyenler ve ilacı yazabilecek tabiplerin bu çeşit etkinliklere davet edilerek, kullanımını yaygınlaştırmaya çalışıldığı, konuşmacı olan akademik çalışana ‘ücret’ manasına gelen ‘honorarium’ ismi altında 700-1100 TL ortasında ödemeler yapıldığı tespiti yapıldı.
TABİPLERE 37 MİLYON AVRO
Firmanın yuvarlak masa toplantıları, sunum, etik konsey kıymetlendirme fiyatı, honorarium toplantılar nedeniyle akademisyen ve uzman tabiplere 36 milyon 263 bin 93 euro ve 104 bin TL verdiğinin anlaşıldığı belirtildi.
Raporda, 2010-2015 yılları ortasında Alexion Türkiye firmasının, ilacın kullanılabildiği sıhhat branşlarında faaliyet gösteren derneklere de 134 bin 500 Avro, 3 milyon 336 bin 305 TL bağışta bulunduğunun anlaşıldığı da bildirildi.
İLAÇ TALEBİ 10 KAT ARTMIŞ
Raporda ilacın Proksismal Noktürnal Hemoglobinüri (PNH) (Kemik iliği yetersizliği ve trombozla kendini gösteren bir klonal hemopoietik kök hücre hastalığı) ve Atipik Hemolitik Üremik Sendrom (aHÜS) (Kan damarlarında çok fazla kan pıhtısının oluşmasına neden olan az bir hastalık) isimli ender hastalıklarda kullanıldığı, halihazırda tek dozluk 300 mg üzerinden eczane perakende satış fiyatının KDV dahil 32 bin 173 lira 34 kuruş olduğu belirtildi.
PNH ve aHÜS hastalarının kişi başı aylık ortalama Soliris ilacı tüketiminin şimdiki sayılarla 257 bin lira civarında olduğu da tabir edildi. Hastaların bu ilacı ömür uzunluğu kullandığı ve eş bedelinin olmadığı bilgisi edinildiği de raporda belirtildi. Raporda kelam konusu harcamaların yapıldığı 2013-2015 devir aralığında, 3 bin 60 adet Soliris isimli ilaca onay verildiği tespit edildi. İstatistik bilgilerinin incelenmesinde ilacın 2010 yılında 137 adet, 2011 yılında 186 adet, 2012 yılında 4 adet talep edildiği belirlendi.
Cumhuriyet
