ABD’nin NATO üyesi Türkiye’yi birinci defa “çocuk asker kullanımına karışan ülkeler” listesine alması çeşitli kanallardan uygulanan yaptırımlara yenilerinin eklenmesinin de yolunu açıyor. ABD, “çocuk asker kullanımına karışan ülkeler” listesinde bulunan devletlerle savunma sanayii ticaretini de sonlandırıyor. Bu listeye dahil edilmesinden sonra Türkiye, ABD’den Kongre müsaadesi gerekmeyen “doğrudan ticari satış” usulüyle de askeri teçhizat alımı yapamayacak.
Hususla ilgili gazetecilere telekonferans sistemiyle açıklama yapan bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, eski ismi Özgür Suriye Ordusu olan “Suriye Ulusal Ordusu (SMO) çatısı altında faaliyet gösteren ve çocuk savaşçı kullandığı tespit edilen Sultan Murat Tümeni’ne verdiği takviye nedeniyle” Türkiye’nin bu listeye alındığını belirtti. “Saygın bir bölge önderi ve NATO üyesi olarak Türkiye, Suriye ve Libya’da çocuk askerlerin kullanılması konusunu ele alma fırsatına sahip” dedi. Son devirde Ankara-Washington çizgisinde tüm problemli alanlara rağmen “pozitif gündem” vurgusunun yapıldığı bir ortamda ABD’nin adımı iki ülke ortasındaki bunun telaffuz seviyesinde kaldığını ortaya koydu.
ABD’nin Türkiye’yi çocuk asker kullanımına karışan ülkeler listesine alması, Washington’un halihazırda Ankara’ya Rusya’dan alınan S-400’ler nedeniyle uygulanan savunma sanayii yaptırımlarını daha da ağırlaştıracak. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın raporuna nazaran “Çocuk Asker Kullanımının Önlenmesi Yasası Listesi”ne dahil edilen ülkeler, ABD’den askeri teçhizat alımı konusunda bu yıl 1 Ekim’den başlayarak gelecek yıl boyunca güvenlik yardımları ve ticari satış yoluyla yapılan savunma sanayii ticareti konusunda kısıtlamalara tabi tutulacak. Bu kısıtlamalara ABD Lideri da bir muafiyet tanıyamıyor. Böylelikle Türkiye, ABD’li şirketlerden direkt ticari satış sistemiyle askeri teçhizat alımı yapamayacak.
‘KÜLLİYEN REDDEDİYORUZ’
Ankara, ABD’ye sert reaksiyon gösterdi. Dışişleri Bakanlığı “Çocukların silah altına alınması konusunda Türkiye’ye sorumluluk atfeden argümanları külliyen reddediyoruz” açıklamasını yaptı. Açıklamada “Türkiye, çocuk haklarının korunmasına ait BM bünyesinde kabul edilenler dahil en önemli milletlerarası düzenlemelere taraf olup, bu mevzudaki sicili tertemizdir. Suriye ve Irak’taki terör aksiyonlarında çocukları zorla silah altına alan PKK-PYD-YPG terör örgütüne silah yardımı dahil aleni dayanak veren ABD’nin, Türkiye’ye bu türlü bir iftirada bulunması ikili standart ve ikiyüzlülüğün en çarpıcı örneğidir” denildi.
Rusya’dan alınan S-400’ler nedeniyle Ankara’ya Amerika’nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Gayret Yasası (CAATSA) kapsamında yaptırım uygulayan ABD, halihazırda hem dış askeri satış (FMS) hem de direkt ticari satış formülüyle yapılan askeri teçhizat satışlarında Türkiye’ye uzun müddettir zorluk çıkarıyordu. Son olarak Türkiye’nin ürettiği ve Filipinler’e ihraç edilecek ATAK helikopterinde kullanılan ABD-İngiltere ortak imali motorun alımı için gereken müsaadenin uzun süren bekleyişin akabinde ABD tarafından verildiği geçen mayısta açıklanmıştı. Suriye’de tüm örgütlerin çocuk savaşçı kullandığı, BM raporlarına yansımış, AKP’ye yakınlığıyla bilinen niyet kuruluşu SETA’nın geçen kasımda hazırladığı raporda da SMO saflarında savaşan silahlı milislerin çocuk yaşta silah altına alındığına dair datalar yer almıştı. Rapor, kısa mühlet sonra SETA’nın internet sitesinden kaldırmıştı. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu raporda ise 2018-2020 devrinde 1423 çocuğun, Suriye’de Heyet Tahrir Şam, Suriye Demokratik Güçleri, SMO üzere örgütler tarafından silah altına alındığı bilgisi yer almıştı.
Cumhuriyet
