Adım adım Kurtuluş Savaşı
1000’DEN FAZLA EVRAK, FOTOĞRAF, MÜHİMMAT
Cephelerde Kurtuluş Savaşı’nın yazgısını belirleyen evrelerin yanı sıra Anadolu’nun isimsiz kahramanlarına da özel yer ayıran stant, farklı koleksiyonlardan derlenen yapıtlarla bir asrın akabinde bu özel periyodu yakından hissetme imkânı sağlıyor. Harp alanlarında bulunan mühimmat kesimleri, silahlar, kılıçlar, sıhhi materyal, pusula, dürbün, telgraf, harita ve gibisi nesneleri ile çok sayıda fotoğraf ve sinemanın yer aldığı stant, binden fazla modülden oluşuyor.
Ne palavra söyleyelim insan bu bini aşkın doküman, fotoğraf, sinema ve mühimmatın ortasında hem vakitte muazzam bir seyahate çıkıyor hem de açıkçası vaktin nasıl geçtiğini anlamadan müzenin içinde kayboluveriyor. Bizim talihimiz müzeyi standın yaratıcıları ve danışmanlarıyla birlikte gezmek ve çabucak her husus hakkında bilgilenmek oldu.
Müzedeki özel gösterimde davetlilere İş Bankası Kurumsal Bağlantı Koordinatörü Suat Sözen, İş Sanat Genel Müdürü Zuhal Üreten, standın küratörü İzzeddin Çalışlar ve stant danışmanları Prof. Dr. Mesut Uyar ile Dr. Selim Erdoğan eşlik etti.
Suat Sözen, “Büyük Zafer’e giden yolda değerli kilometre taşlarını çarpıcı bir formda ortaya koyan bir sergiyi daha ziyarete açmaktan gurur duyuyoruz. Herkesin hafızasında Ulusal Mücadele’nin, bu ülkenin nasıl büyük fedakârlıklarla ve zorluklarla kurulduğunun tekrar canlanacağına inanıyorum. Ulusal Mücadele’nin isimsiz kahramanlarını anmamıza vesile olan, aile yadigârlarını büyük bir teveccüh göstererek Müzemize ödünç veren tüm aile fertlerini sevgi ve hürmetle selamlıyorum” dedi.
BAĞIŞLANAN VE ÖDÜNÇ VERİLEN MADALYALAR
Aileler tarafından 250’yi aşkın madalya, 600’e yakın nesne, fotoğraf ve dokümanın stant için ödünç verildiğini belirten Sözen, “Ödünç madalya verilmesiyle ilgili devam eden ağır bir talep var. Bundan sonra gelecek madalyaları da yer elverdiği ölçüde standımıza eklemeye uğraş edeceğiz. İstanbul’dan Çanakkale’ye Bursa’dan Konya’ya tüm ülkemizden gördüğümüz bu teveccühü, Büyük Lider Mustafa Kemal Atatürk’ün askeri zaferlerin lakin iktisadi zaferler ile taçlandırılırsa tam bağımsızlığın kazanılacağı vizyonu ile kurulan İş Bankası’na duyulan itimadın bir simgesi olarak değerlendiriyoruz” diye konuştu.
TÜRK BİTTİ DEMEDEN BİTMEZ
ATATÜRK’ÜN ALDIĞI RİSK
Standın Büyük Taarruz’a ayrılan kısmında ise bir öbür stant danışmanı Prof. Dr. Mesut Uyar aldı kelamı. Sakarya’dan sonraki periyodu anlatan Uyar “Sakarya’da zafer kazandık lakin iş zafer kazanmakla bitmiyor aslında” diye başladığı kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sakarya sonrasında bizimkilerin en büyük korkusu Anadolu’nun bir kısmında, bilhassa de İzmir ve etrafında Yunanlıların tutunması ve o bölgenin elimizinden çıkmasıydı. Biz ne yapalım da Yunanlıları Anadolu’dan atalım ve bunu tek bir darbede yapalım? Zira Sakarya’da zafer büyük bir seferberlik sonrasında kazanıldı ancak Yunanlılar hâlâ Anadolu’da, Afyon, Eskişehir, yani bugün Ege Bölgesi dediğimiz kısım onların elinde. Büyük bir baskı var, herkes bir an evvel Yunanlılardan kurtulmak istiyor, Mecliste dehşetli bir muhalefet var, 2. küme kuruluyor, herkes çabucak saldıralım, Yunanlıları atalım diyor. Lakin ordunun bunu yapabilecek gücü yok ve Atatürk ve arkadaşları büyük bir riski göze alarak bir sene bekledikten sonra bu işi yapıyorlar. İşte bu bir sene Kurtuluş Savaşı’nın oldukça zahmetli bir periyodu. Bu periyot içinde yesyeni bir ordu kuruluyor, zira Sakarya’da az sayıda adamla savunmayı gerçekleştirdik lakin taarruz için en az Yunan ordusu kadar adam muhtaçlık var, 200 bin bireye. Yani yeni asker alacaksınız. Sakarya’da yüzlerce subay şehit düştü, yeni subay bulacaksınız. Natürel silah bulacaksınız, Ruslardan, Fransızlardan, İtalyanlardan silah kaçırıldı… Yani bir sene çok büyük bir siyasi risk alınarak hazırlanmış bir şeydir Büyük Taarruz.”
Eminönü’nde bulunan Türkiye İş Bankası Müzesi’nde açılan stant, bir yıl boyunca fiyatsız olarak ziyaret edilebilecek. Müze, pazartesi hariç her gün 10.00-17.00 saatleri ortasında hizmet veriyor. 28-30 Ekim tarihlerine özel olarak ziyaret saatleri 19.30’a kadar uzatıldı.
İKTİSADİ BAĞIMSIZLIK SAVAŞI
Standın değerli bir kısmı de Atatürk’ün talimatıyla kurulan Türkiye İş Bankası’na ayrılmış. Standın küratörü İzzettin Çalışar “Hikâye Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla bitmiyor, zira kazanılması gereken bir savaş daha var; iktisadi bağımsızlık savaşı…” kelamlarıyla anlatıyor bu kısmı ve ekliyor: “Atatürk’ün ‘Hiçbir zafer iktisadi zaferlerle taçlanmadıkça gerçek bir muvaffakiyet sayılmaz’ kelamıyla özetleyebiliriz bunu. Cumhuriyetin kurulmasından 9 ay evvel toplanan İzmir İktisat Kongresi’nin çıkardığı ekonomik envanter, amaçlar ve eldekiler sonuçta bir öbür siyasete işaret ediyor. Cumhuriyet’in kurulmasının çabucak akabinde 1924 Ağustos’unda bu gayeler için İş Bankası kuruluyor. İş Bankası’nın kuruluş takımına baktığımız vakit gerek yönetim meclisi üyelerinde gerekse çalışanlarında ve sonraki yıllarda gelen yöneticilerinde bir özellik farkettik; onlar da aslında tüm bu anlattığımız öykünün aktörleri ortasında yer almışlardı, tıpkı milletin geri kalanı üzere.”
İSTİKLAL MADALYASI
Cumhuriyet