AKP dokunulmazlık takvimini nasıl işletecek, dosyalar hangi kriterlere göre görüşülebilir?
Getty Images
Kimi HDP milletvekillerinin dokunulmazlığının kaldırılması konusunda TBMM Anayasa Adalet Karma Komitesi’ni harekete geçirmeyi planlayan AKP, süreçle ilgili takvimi netleştirmeye çalışıyor.
Parti idaresinde yüklü görüş, 24 Mart’ta yapılacak 7. Olağan Kongre sonrasında dokunulmazlık evraklarının gündeme alınması tarafında.
Parlamentoda 1347 dokunulmazlık evrakı bulunduğunu dikkate alan iktidar partisi, bu belgelerin hangi kriterlere nazaran gündeme alınacağına ait seçenekleri tartışıyor.
Bu bahiste Anayasa’nın 14. unsurunda söz edilen “devletin ayrılamaz bütünlüğüne karşı işlenen suçlar” kapsamına giren evrakların kriter olarak belirlenebileceği söz edilirken MHP ile yapılacak görüşmeler doğrultusunda, kapsamın daha da netleştirilmesi bekleniyor.
TBMM Başkanlığı’na geldikten sonra fezlekelerin gönderildiği TBMM Anayasa Adalet Karma Komitesi’nin lideri Bekir Bozdağ, hala komiteye gelen 1347 belgeyi tek tek incelediğini, bu incelemenin tamamlanmasının akabinde da karma kurul olarak sonuncu değerlendirmeleri yapacaklarını tabir etti. Bozdağ’ın açıklamasına nazaran bu fezlekelerin 961’i HDP’lilere ilişkin.
Bozdağ’ın bu açıklaması daha çok “prosedürün gereği” olarak yorumlanıyor. HDP’lilerin evraklarının görüşülmesi konusundaki asıl takvimi belirleyecek olan ise AKP idaresi olacak.
AKP’nin dün yapılan son Merkez İdare Heyeti toplantısında da bahsin genel çerçevesiyle değerlendirildiği, lakin partinin yaklaşan 7. Olağan Büyük Kongre takvimi de dikkate alınarak bu bahiste sabırsız davranılmaması görüşününün tartı kazandığı belirtiliyor.
Anayasa’nın 14. husus kriteri
Geçtiğimiz günlerde “İnsan Hakları Hareket Planı”nı açıklayan AKP, parti kapama ve dokunulmazlık tartışması nedeniyle, “reform” sürecinin olumsuz etkilenmemesi ve “muhaliflerini susturuyor” algısını engellemek için gündeme alınacak fezlekeler konusunda kriter belirlemeye çalışıyor.
Bu mevzuda öne çıkan görüş ise “devletin ayrılamaz bütünlüğü”ne karşı işlenen hatalarla ilgili belgelerden dokunulmazlığın kaldırılması istikametinde.
Kelam konusu unsur, “Devletin ülkesi ve milletiyle ayrılamaz bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz. Anayasa kararlarından hiçbiri, devlete yahut şahıslara, Anayasa’yla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini yahut Anayasa’da belirtilenden daha geniş biçimde sonlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak biçimde yorumlanamaz” kararını içeriyor.
Anayasa’ya nazaran soruşturması seçimden evvel başlamış olmak şartıyla, 14. husus kapsamına giren kabahatlerden milletvekillerinin dokunulmazlığı bulunmuyor. HDP’li vekillerin ve MHP Başkanı Devlet Bahçeli’nin dokunulmazlığının kaldırılmasını istediği CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu’nun komitede bulunan dokunulmazlık fezlekelerindeki suçlamaların 14. husus kapsamına gireceği yorumu yapılıyor.
Getty Images“Kobani ve Gara fezlekeleri alınabilir”
Bir yandan da Anasaya’nın 14. unsuru kapsamına girebilecek fezleke sayısı çok fazla olabileceği için, MHP ile yapılacak görüşmelerle net kriterlerin belirleneceğini söz ediyorlar.
MHP’de de 14. unsur kapsamındaki hataların kriter olmasında bir badire görülmüyor. Lakin bu kapsama giren belge sayısının çok fazla olması durumunda, “öldürme, mala ziyan verme, terör örgütüne üye olma” kabahatlerini tümüyle içeren fezlekelerin öncelikle ele alınabileceği söz ediliyor.
Kulislerde, tüm bu suçlamaları içeren belge olarak ise dokuz HDP Milletvekili hakkındaki “Kobani fezlekesi” gösteriliyor. Ayrıyeten İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “Gara’ya giden HDP’li” olarak açıkladığı ve Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca hakkında soruşturma başlatılan Ağrı Milletvekili Dilan Dirayet Taşdemir’in fezlekesinin Meclis’e gelmesinin beklenebileceği, geldikten sonra da bu belgenin da öncelikle görüşülecek fezlekeler ortasına alınabileceği söz ediliyor.
“MHP’li Kaşıkçı’nın belgesi da gündeme alınabilir”
Kulislerde konuşulan bir diğer argüman ise görüşülecek fezlekelerin “çeşitlenebileceği” tarafında. Bu kapsamda yalnızca HDP ve Berberoğlu değil, belirlenecek kriter kapsamına giren başka partilerden milletvekilleri yahut kendileri şahsen dokunulmazlığının kaldırılmasını talep eden milletvekillerinin evraklarının da yeniden gündemin ön sıralarına çekilebileceği tabir ediliyor.
Bu kapsamda hakkında 55 dokunulmazlık fezlekesi bulunduğu belirtilen, Demokratik Bölgeler Partisi’nin tek milletvekili olan Saliha Aydeniz’in de ortalarında bulunduğu birtakım isimlerin fezlekeleri de gündeme alınabilir.
Ayrıyeten MHP Hatay Milletvekili Lütfi Kaşıkçı’nın fezlekesinin de, talebi doğrultusunda görüşülebileceği belirtiliyor.
Geçtiğimiz günlerde dokunulmazlık fezlekesi Meclis’e gönderilen MHP’li Kaşıkçı, dokunulmazlığının kaldırılmasını istemiş ve bu hususta da karma komiteye dilekçe vermişti. Kaşıkçı hakkında, 2010 yılında Hatay Dörtyol’da dört polisin PKK tarafından öldürülmesinin akabinde Barış ve Demokrasi Partisi ilçe binasının ateşe verilmesinden sorumlu olduğu gerekçesiyle dokunulmazlık fezlekesi düzenlenmişti.
Kaşıkçı “FETÖ metotlarına uygun formda üretilmiş evrakların evraka dahil edilerek hakkında fezleke düzenlendiğini” tabir etmişti. MHP kaynakları, Kaşıkçı’nın bu talebinin dikkate alınarak fezlekesinin komite gündemine alınabileceğini söz ediyor.
Getty ImagesMHP, “temelli kapatma”da ısrarlı
MHP kulislerinde, dokunulmazlık bir seçenek olarak görülmekle birlikte parti, HDP’ye kapatma davası açılması konusundaki ısrarını sürdürüyor. Siyasi parti kapatmayı zorlaştıran Anayasa değişikliğinin yapıldığı süreçlerde MHP’nin de rol aldığına dikkat çeken parti kaynakları, HDP’nin “temelli kapatma” nedeni olan “suç odağı” olduğu görüşünü savunuyor.
AKP’nin “kapatma” konusundaki aralıklı tavrı ise daha çok “takvimsel ve konjonktürel” olarak bedellendiriliyor. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Kobani olayları ile ilgili belgeden inceleme başlatmasını olumlu adım olarak kıymetlendiren MHP idaresi, şimdi net bir takvim belirlememekle birlikte, bu inceleme sonucunun kapatma davasına dönüşmemesi halinde, kapatma davası için müracaatta bulunmayı planlıyor.
Cumhuriyet
