Almanya seçimleri: Olaf Scholz kimdir, Sosyal Demokrat siyasetçi partisini nasıl seçimde ilk sıraya taşıdı?

Getty Images

Almanya Maliye Bakanı Olaf Scholz’a, robotları andıran konuşma biçimi nedeniyle bir vakitler “Scholzomat” (Scholzomaton) lakabı takılmıştı. Lakin Scholz ülkesinde dün yapılan genel seçimde, teknokratik imajını geride bırakmayı başardı.

Almanya’da resmi olmayan sonuçlara nazaran dün yapılan genel seçimi az farkla Toplumsal Demokrat Parti (SPD) kazandı.

Merkez soldaki SPD’nin başbakan adayı olan 63 yaşındaki Maliye Bakanı Olaf Scholz, eski Hamburg Belediye Lideri. Scholz kabinede Başbakan Angela Merkel’in yardımcısı olarak da misyon yapmış ve kendisini onun halefi olarak konumlandırmıştı. Şimdiki misyonu, çok farklı iki partiyi – Yeşiller Partisi’ni ve liberal Hür Demokrat Parti’yi – kurmak istediği koalisyon hükümetine katılmaya ikna etmek olacak.

Olaf Scholz, Covid krizini pragmatik bir biçimde ele alarak övgü topladı.

Scholz aykırıları ise onu iki büyük mali skandal nedeniyle başarısızlıkla suçlamıştı.

COVID KRİZİNİ NASIL YÖNETTİ?

Olaf Scholz, Alman işletmelerinin ve çalışanların salgında ayakta kalmasına yardımcı olmak için federal hükümet tarafından oluşturulan 750 milyar euro’luk (884 milyar $) acil finansman paketini yönetti.

Scholz, “Bu sorunun yol açabileceği her türlü ekonomik zorluğun üstesinden gelebilecek kadar güçlü olduğumuzu göstermek için tüm silahlarımızı masaya koyuyoruz” dedi.

Başbakan Merkel tedbir olarak karantinaya girmeye başladığında kabine toplantılarını yönetti.

Covid krizinin yol açtığı sancıya karşın bu, Scholz’a muazzam ölçüde devlet fonunun yönetileceği ve sol köklerine uygun toplumsal ahenk için savaşılacağı bir platform sundu.

EPAScholz, Avrupa Birliği’nin (AB) pandemiye karşı 750 milyar euro’luk kurtarma fonunun oluşturulmasında Başbakan Merkel’e yardım etti

SPD’nin başbakan adayı olmadan evvel, “Çalışmamız gerekiyor, gösterişe kapılmayacağız” demişti.

FRANSA İLE DAYANIŞMA

Olaf Scholz, Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire ile birlikte, Avrupa Birliği’nin (AB) pandemiye karşı oluşturduğu 750 milyar euro’luk kurtarma fonunun mimarıydı.

Getty ImagesScholz’un tabip kardeşi, altı kritik durumdaki Fransız Covid-19 hastasının Kiel’deki hastaneye kaldırılmasını sağladı

Angela Merkel vazifeden ayrılmaya hazırlanırken, Fransız-Alman dayanışmasını sürdürme konusundaki sicili de onun lehine işliyor.

Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire, sadece Fransa ile dayanışmasından ötürü Scholz’u değil, birebir vakitte altı kritik Fransız Covid-19 hastasını Kiel’de hastaneye kaldıran kardeşi Dr. Jens Scholz’u da övdü.

Le Maire, “Şimdiden yaptığınız her şey için teşekkür ederim Olaf. Ancak kardeşinize de teşekkürler. Scholz ailesi, sahiden mükemmel bir Alman ailesi” dedi.

SOLDAKİ HAYAL KIRIKLIKLARI

Fakat SPD saflarında kimi etraflarda Olaf Scholz muhafazakâr olarak görülüyor. Parti, daha solda yer alan Saskia Esken ve Norbert Walter-Borjans tarafından birlikte yönetiliyor.

AFPScholz (soldan ikinci) partililerle (2018)

SPD’li bir öbür siyasetçi Britta Ernst ile evli olan Scholz, Hamburg’da büyüdü ve iş hukuku okuduktan sonra Sosyalist Gençlik önderi olarak siyasete girdi.

2011’den 2018’e kadar Hamburg Belediye Başkanı’ydı ve bu mühlet zarfında siyaset şekli yumuşadı. Almanya Federal Meclisi’ne (Bundestag) birinci olarak 1998’de seçildi.

SPD, son sekiz yılın büyük kısmında Merkel’in Hristiyan Demokrat Birlik Partisi’nin (CDU) küçük koalisyon ortağı oldu ve birçok SPD üyesi, büyük koalisyonlardan ,muhafazakâr siyasetler nedeniyle şikayetçi oldu.

SPD, 2002’den beri genel seçim kazanamamıştı. Scholz sıkıcı ve sönük bir siyasetçi olmasına rağmen partisini son seçimde birinci sıraya taşıdı.

Televizyonda yayımlanan seçim tartışmaları sırasında rakibi CDU başkanı Armin Laschet, tekraren Scholz’u Sol Parti (Die Linke) ile ittifakı dışlamamakla suçladı.

Ama seçmenler, Scholz’un Başbakan Yardımcısı olarak Merkel ile ahenk içinde birlikte çalıştığını biliyor ve birçoğu partinin yeni önderinden fazla onu Merkel’in halefi olarak görüyor.

Sol Parti’nin büyük gayesi olan NATO’dan ayrılmak, Scholz’un gündeminde yok.

Scholz’un merkez sağdan farklılaştığı nokta, taban fiyatın 12 euroya çıkarılmasına verdiği dayanak ki bu noktada görüşü Yeşiller Partisi ile örtüşüyor. Ayrıyeten yeni konutlar inşa etmeye odaklanırken kira denetimlerini sıkılaştırma kelamı de verdi.

Tartışma programlarında gösterdiği performans, öngörülebilir bir siyasetçi olarak görülse bile, inanç verdiği için geniş çevrelerce övüldü ve Laschet’in sönük kampanyası da ona yardım etti.

MALİYE BAKANLIĞI’NDAKİ İKİ SKANDAL

Scholz’a yönelik tenkitlerin merkezinde ise iki mali skandalı ele alış biçimi vardı.

Ödeme şirketi Wirecard’ın çöküşü, günümüz Almanyası’ndaki en büyük dolandırıcılık skandalıydı ve bu yıl yayımlanan bir rapor, denetlemedeki başarısızlıktan Scholz’u sorumlu tuttu.

Milyonlarca euro kaybolduğunda Hamburg Belediye Lideri olduğu için, Scholz’un ismi Cum-Ex vergi kaçırma skandalına da ismi karıştı.

Tekrar de hiçbiri ona seçmenler nezdinde fazla ziyan vermiş üzere görünmüyor. Analistler, skandalların seçmenlerin endişelenemeyeceği kadar karmaşık olup olmadığını merak ediyor.

Scholz, seçimden altı gün evvel, Maliya Bakanlığı’nın da dahil olduğu kara para aklama soruşturmalarıyla ilgili milletvekillerinin sorularını yanıtlamak için beklenmedik bir formda ortaya çıktı. Hür Demokrat Parti’nin bir milletvekili, Scholz’un “kendi sıkıntılarına hakim olamadığını” söyledi.

Coventry University Siyaset Bilimi Profesörü Matt Qvortrup’un tahlili

Merkez-solun adayı Olaf Scholz’un yükselişi çok şaşırtan.

Eski bir avukat olan Scholz, Angela Merkel’in birinci hükümetinde bakan yardımcısıydı. Hamburg Eyaleti Başbakanı olduktan sonra 2018’de Maliye Bakanı olarak federal hükümete girdi.

Scholz’un partisi SPD, 2017’deki genel seçimde oyların yüzde 10’unu aldı. Bu partinin tarihindeki en düşük oy oranıydı.

2019’da SPD’de liderlik yarışını kaybetmesi Scholz için ağır bir darbeydi. Fakat Scholz süratle imajını yeniledi.

Onun yükselişini üç faktöre bağlamak mümkün:

1) Olaf Scholz, G7 Doruğu’nda alınan, çok uluslu şirketlerin faaliyette bulundukları her ülkede belirli bir seviyede vergilendirilmeleri kararının mimarıydı. Bu, onun Merkel’in gölgesinden çıkmasını sağladı. Alman iktisadının iyi ve sağlam durumda olmasında, Scholz’un hakkı teslim edildi.

2) Scholz, geçmişte personel sınıfından müvekkilleri temsil eden bir avukat olarak Almanya’da yüksek bir taban fiyatın belirlenmesini sağladı.

3) Scholz, iki rakibi seçim kampanyasında sendelediği için şanslıydı. Yeşiller Partisi’nin başbakan adayı Annalena Baerbock, CV’sini “süsleyerek zenginleştirdiği” gerekçesiyle eleştirildi, kitabında da intihal yaptığı argüman edildi. Fakat en değerlisi Armin Laschet’in gaf yapma konusundaki kusursuz performansıydı. Laschet, sel kurbanları için yapılan bir merasimde latife yaparken görüntülendi. Bu, Laschet’in kampanyasında attığı bir dizi yanlış adımın sonuncusuydu.

Scholz tanınan bir isim olarak ön plana çıktı zira nizamın devamını temsil eden bir adaydı. Serinkanlı, ehil ve biraz da sıkıcı biri olarak görüldü. Alman seçmenler bunu sever.

Cumhuriyet