Ateşle ilgili doğru bilinen yanlışlara dikkat! Ateş neden çıkar? Ateşin yükselmesi hangi hastalıkların habercisidir?
Ateşin bir hastalık değil bedenin verdiği fizyolojik bir cevap olduğunun altını çizerek açıklamasına başlayan Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurcan Bayçora, beden sıcaklığının ölçüldüğü yere nazaran olağan beden sıcaklığı ve ateş sonunun değişkenlik gösterdiğini belirtti.
Bayçora “Kabaca 36,5-37,5 derece ortası ölçümlerin olağan kabul edilir. Ölçüm yerine nazaran baktığımızda koltuk altı ölçümlerde 37,5 derece ve üzeri; makattan, kulaktan ve alından ölçümlerde ise 37,9 derece ve üzerindeki beden sıcaklıkları ateş olarak bedellendirilmektedir” dedi.
EN MUTEBER ATEŞ ÖLÇÜM BÖLGESİ
Ateş ölçümü için dijital ateş ölçer, kulak içi ateş ölçer ve alından ölçüm için temassız ateş ölçerler bulunduğunu belirten Bayçora dijital ateş ölçerler ile koltuk altı, ağız içi ve makattan ölçüm yapılabildiğini kaydetti.
Ateş ölçümünde kullanılan sistem ve ateş ölçerlerin her birinin avantaj ve dezavantajı olduğunu belirten Bayçora, mevzuya şöyle devam etti:
“Kısaca ateş ölçüm yollarına bakacak olursak; Makattan ateş ölçümü beden sıcaklığını en iyi ölçen yoldur, lakin ağrıya neden olabilir, hijyenik değildir, ölçüm uzun müddet gerektirir. Ağızdan ölçüm ortam sıcaklığından etkilenmez, lakin uzun müddet gerektirir, 5 yaş altında kullanılması önerilmez. Koltuk altı ölçüm uygulaması kolay, lakin yeniden uygulaması uzun sürer, ateş ölçer yerinden kayarsa yahut terlemeye bağlı olağandan düşük ölçümler yapabilir. Kulaktan ölçüm uygulaması kolaydır, küçük çocuklarda dış kulak yolu yapısı nedeni ile kusurlu ölçüm yapabilir. Alından temassız ateş ölçerler ile yapılan ölçüm uygulaması kolay ve kısa müddette sonuç verir, ortam ısısından etkilendiği için güvenirliliği daha düşüktür.”
HANGİ YAŞ İÇİN HANGİ USUL?
Çocuk ve bebeklerde yaşlara nazaran de ateş ölçüm teklifleri sunan Bayçora şunları söyledi:
“Yenidoğan periyodunda koltuk altından ölçüm yapılmalı. 1-3 ay ortası koltuk altı yahut temassız alından ölçüm yapılabilir. Doğumdan 3 aya kadar sizi rahatsız etmeyecekse en yanlışsız sonuç için makattan ölçüm yapılabilir. 3-6 ay ortası koltuk altı ölçüm 1.tercihim, temassız ölçüm de yapılabilir, tekrar sizi rahatsız etmiyorsa en yanlışsız sonuç için makattan ölçüm yapılabilir. 6 ay-4 yaş ortası 1.tercihim kulaktan ölçüm, yeniden alından temassız ölçüm yahut koltuk altı ölçüm de yapılabilir. 4 yaş üzerinde yeniden kulaktan ölçüm 1 tercihim, koltuk altı, alından temassız ölçüm yahut ağızdan ölçüm yapılabilir.”
MAKSAT ATEŞİ TEDAVİ ETMEK OLMAMALIDIR
Çocuğun ateşli olduğunu tespit ettikten sonra birinci olarak ve sonrasında neler yapılması gerektiği konusuna da değinen Bayçora, buradaki asıl emelin ateşi tedavi etmek değil çocuğun güzellik halinin sağlanması olduğuna dikkat çekti.
Bayçora , “Ateş bedenin bir savuma aracı bir silahıdır. Şayet ateş çocukta bir bitkinlik halsizlik ya da ağrıya sebep oluyorsa bunu elbette tedavi edeceğiz. Bunun için de ateş düşürücü ağrı kesici ilaçlar öneriyoruz. Şayet ateş çocuklarda bir huzursuzluğa, halsizliğe sebep olmuyorsa tedirginlik yaşamaya ya da çabucak ilaçlara başvurmaya gerek yok. Ekseriyetle çocuklarda 38-38,5 derecelere kadar ateş bariz rahatsızlığa neden olmamaktadır.” dedi.
ATEŞ NEDEN ÇIKAR? NE TIP HASTALIKLARIN HABERCİSİDİR?
Çocuklarda ateşe sebep olan en sık görülen hastalıkların başında enfeksiyonların geldiğini söyleyen Bayçora, üst teneffüs yolu, idrar ve bağırsak enfeksiyonlarını bunlara örnek gösterdi. Tek sebebin enfeksiyon olmadığını da belirten Bayçora, “Romatizmal hastalıklar da ateşi meydana getiren hastalıklardan biridir. Çeşitli kanser cinslerinde de yeniden ateş görülebilmektedir. Dehidratasyon dediğimiz bedenin aşısı sıvı kaybettiği durumlarda da ateş görülebilmektedir” dedi.
ATEŞİ YÜKSELEN ÇOCUK HAVALE GEÇİRİR Mİ?
Yüksek ateşin havaleye neden olmadığına, ateşin yükseklik derecesi ile havale ortasında ilişki bulunmadığına ve 37,9-38 derece üzere daha düşük ateşlerde de havale geçirilebileceğine dikkat çeken Bayçora, şunları tekliflerde bulundu:
“Havale geçiren çocuğu yalnız bırakmayın. Havalelerin yüzde 90’ı 1-2 dakika içerisinde sonlanır. Başının altına yumuşak bir şeyler koyun, ziyan verecek sert cisimleri uzaklaştırın. Kol ve bacak hareketlerini durdurmaya çalışmayın. Yapay teneffüs yapmaya çalışmayın. Kenetlenmiş olan çeneyi zorla yahut sert bir cisimle açmaya çalışmayın. Rahat nefes alması için sol yan yatırın. Nöbet sırasında yüzüne su serpmeyin, soğuk suya sokmayın. Nöbet bittikten sonra bir müddet uyku hali olabilir, bu periyotta çocuğu sarsarak, vurarak, kolonya, alkol üzere kokularla uyandırmaya çalışmayın.”
Cumhuriyet
