Türkiye’nin en büyük jeotermal elektrik santrallerine (JES) sahip olan Aydın’da çevreciler yıllardır bu tesislerin bölgedeki tarım yerlerine, yeraltı ve yerüstü sularına ve insanlara ziyan verdiğini söyleyerek kapatılmasını istiyor.
Pekala duyan var mı?
Maalesef yok…
Neymiş Jeotermal Elektrik Santralleri ürettikleri elektrikle ülke iktisadına hem büyük katkı sağlıyor, hem de söylendiği üzere etrafa ziyan verdiği tezi somut datalara dayanmıyormuş.
Çevreciler hala aktif olan JES’leri bir tehdit olarak görse de devletimiz JES’lerin tabiata ve beşere ziyan verdiğini, çevreyi kirlettiğini ortaya koyan bir bulgu olmadığını argüman ediyor.
Madem bu JES’lerin ziyanı yok, yapılan çeşitli ölçümler niye kamuoyuyla paylaşılmıyor o vakit?
JES’lerin verdiği ziyanı görmek için bir araştırmaya dahi gerek olmadığını düşünen bir yapıdan bahsediyorum.
Yöre insanları vakit zaman nefes almakta zorluk çektiklerini söylüyor. Bu beşerler palavra mı söylüyor o vakit?
Aydın ili incir ve zeytin ağaçları ile ünlü. JES’in bıraktığı sıcak sular nedeniyle incir ve zeytin ağaçlarının kuruduğu söyleniyor.
Düşünün ki zerzevat sulamak için açılan artezyen suları bile şu anda sıcak çıkıyor. Geçmişte soğuk çıkıyordu bu sular.
Neden mi?
Zira iki bin metre derinden çıkardıkları sıcak suları tekrar tıpkı derinliğe vermeleri gerekirken, maliyeti yüksek olduğu için bunu yapmıyorlar.
Onlar ne yapıyor?
Bakın!
Herşeyden evvel JES’lerden atmosfere salınan buharların başta kansere yol açan radon gazı olmak üzere çok sayıda zehirli gaz ve ağır metal içerdiği tezleri var.
Bu da yetmezmiş üzere buharları gökyüzüne, akışkanları da en yakın sulama kanallarına ya da ırmaklara bırakıldığı ile ilgili telaffuzlar artmış durumda.
Menderes’in hali ortada. Bu türlü olunca inanmamak elde değil şüphesiz.
Halk, Menderes’te kocaman balıkların haşlanarak öldüklerini, çürük yumurta kokusunun, maalesef her tarafta hissedildiğini belirtiyorlar.
Buraların kontrolü konusunda eksikliklerin olduğunu görmemek için kör olmak gerekir.
Daha yeni Aydın’ın Efeler ilçesinde kurulması planlanan jeotermal santralin sondaj çalışması sırasında sıcak suyun basıncıyla patlama meydana geldi.
Patlamanın tesiriyle yerin derinliklerinden fışkıran yüksek basınçtaki sıcak su, yaklaşık 40 metre yükseldi.
Bu yaşanılan olayı “olağan durum” olarak görür ve izlemeye devam edersek büyük tehlikelerin kapımızda olduğunu çok net olarak söylemek isterim.
JES’ler nedeniyle Aydın’da kanser hadiselerinin ve KOAH hastalığının arttığı bilgisi var.
Mevzu hakkında tedbir alınmaz ve kontroller olmaz ise Aydın’ı ve Aydınlıları güç günler beklemektedir.
Bilhassa JES’lerin geleceğimize vereceği zararın boyutlarının net bir formda önümüze konması gerekir.
Yoksa durum gittikçe daha vahim bir hal alacaktır.
Cumhuriyet
