Azerbaycan ordusu, kuruluş yıl dönümünü, topraklarını işgalden kurtarmanın ve zaferin gururuyla kutluyor.
TARİHÇE
Azerbaycan ordusu, hükümetin 26 Haziran 1918’de aldığı kararla, daha evvel Çarlık Rusyası ordusunda misyon yapan Azerbaycanlı subaylar tarafından kuruldu.
Azerbaycan hükümeti, birinci muahedesini Batum’da Osmanlı Devleti ile imzaladı. Mutabakatın 4. hususuna istinaden, Azerbaycanlı yetkililer Osmanlı’dan askeri yardım isteğinde bulundu. Devrin Harbiye Nazırı Enver Paşa, kardeşi Nuri Paşa (Killigil) komutasında bir ordu kurarak Bakü ve Azerbaycan’ın başka vilayetlerinin Ermeni ve Bolşevik çetelerden kurtarılması için görevlendirildi.
Kafkas İslam Ordusu ismi verilen Osmanlı ordusu, Azerbaycan ordusu ile 15 Eylül 1918’de Bakü’yü kurtardı.
Osmanlı Devleti 1. Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılınca Kafkas İslam Ordusu, Azerbaycan’ı terk etmek zorunda kaldı. Lakin Kafkas İslam Ordusu’nun birtakım subayları Azerbaycan ordusunu eğitmek için ülkeyi terk etmedi.
Azerbaycan Cumhuriyeti, 28 Nisan 1920’de Sovyet ordusunun ülkeyi işgaliyle son buldu, ulusal ordu feshedildi.
Sovyetler Birliği’nin 1991’de dağılmasıyla Azerbaycan tekrar bağımsızlığını elde etti ve ordu tekrar kuruldu.
Azerbaycan’ı birinci tanıyan ülke Türkiye oldu ve her alanda olduğu üzere askeri alanda da Türkiye Azerbaycan’a takviye verdi. İki ülke ortasında 1992’den bu yana askeri bahisleri içeren yaklaşık 100 muahede ve protokol imzalandı.
Muahedeler doğrultusunda Türkiye, savunma endüstrinin geliştirilmesi, askeri uzmanların yetiştirilmesi bahislerinde Azerbaycan’a yardım sağladı. Çok sayıda Azerbaycanlı Türkiye’de harp okullarında eğitim gördü, Azerbaycan harp okulu da Türkiye’nin katkılarıyla NATO standartlarında eğitim verem kurum haline geldi.
İki ülke 2013’te imzalanan muhtıra gereği her yıl atışlı ortak tatbikatlar yapmaya başladı.
Her yıl düzenlenen TurAz Kartalı tatbikatlarıyla iki ülke hava kuvvetleri ortasında uyum ve iş birliği pekiştirildi.
Süreç içerisinde Türkiye ile Azerbaycan ortasında savunma sanayi alandaki iş birliği de gelişti. Daha çok Rus üretimi silahlar ve askeri araçlara sahip Azerbaycan, Türk savunma sanayi şirketlerinin ürettiği silah ve mühimmattan da alarak savaş gücünü artırdı.
30 YILLIK İŞGALE 44 GÜNDE SON VERİLDİ
Azerbaycan ordusu, yıllardır yaptığı tatbikatlarda kazandığı tecrübesi 27 Eylül 2020’de başlattığı operasyonda gerçek savaşa taşıdı.
44 gün süren savaşta Azerbaycan ordusu 5 kent merkezi, 4 kasaba ve 286 köyü kurtardı. Bunun üzerine Ermenistan yenilgiyi kabul etti ve altındaki Ağdam, Laçın ve Kelbecer vilayetlerini de boşaltacağını taahhüt eden mutabakata imza attı.
Azerbaycan, savaşta 2 bin 900’den fazla şehit verdi.
SİHA’LAR ZAFERDE BÜYÜK ROL OYNADI
Azerbaycan ordusunun muvaffakiyetinde son devirlerde Türkiye ve İsrail’den aldığı silahlı insansız hava araçları (SİHA) büyük rol oynadı.
Savaşta, Ermenistan’a ilişkin çok sayıda tank, zırhlı araç ve ateş noktası, SİHA’larca tam isabetle imha edildi.
Yalnızca Türk imali SİHA’larla imha edilen Ermenistan tank, zırhlı araç ve füzelerinin maddi pahası 1 milyar doları geçti.
Cumhuriyet
