Başkanını Cumhurbaşkanı Erdoğan seçiyor, istihbarat raporlarında geniş yer alıyor: UID AKP’nin yurt dışı kolu mu?
2004’te Köln’de kurulan Avrupa Türk Demokratlar Birliği (UETD), misyonunu genişletince ismini de ona uygun hale getirip 2018’de Milletlerarası Demokratlar Birliği (UID) ismini aldı.
Deutsche Welle Türkçe’den Elmas Topcu’nun haberinde, UID’nin misyonuna, şimdiki pozisyona geliş basamaklarına ve AKP ile ilgilerine değinildi.
6 Şubat Cumartesi günü Cumhurbaşkanlığı İrtibat Başkanlığı tarafından yayımlanan uzun bir basın açıklaması hükümete yakın medyada geniş yer buldu. “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Memleketler arası Demokratlar Birliği (UID) Lideri Köksal Kuş ve beraberindeki heyeti kabul etti” başlıklı metin, Erdoğan’ın heyeti kabulde yaptığı açıklamalar üzerinden verildi. Lakin haberlerde UID’in yapısına, misyonuna, idaresinin neden Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Dolmabahçe’de ağırlandığına ve AKP’li vekillerin iştirakiyle neden İstanbul’da üç günlük çalıştay düzenlediğine dair bilgi yer almadı
UID, 2004 yılında Köln’de Avrupa Türk Demokratlar Birliği (UETD) ismiyle kuruldu. Mayıs 2018’de Saraybosna’da düzenlenen 6’ncı olağan genel şurasında da Memleketler arası Demokratlar Birliği (UID) ismini aldı. 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve 27’inci Devir Milletvekili Genel Seçimleri öncesinde Avrupa’da AKP’li siyasetçilerin miting ve aktifliklerine müsaade verilmiyordu. Bunun üzerine Erdoğan’ın Avrupalı seçmen ile buluşması Saraybosna’ya kaydırılmış, oraya taraftar da götüren UID, 6‘ncı olağan genel heyetini orada yapmış, yeni lider olarak da Bülent Bilgi seçilmişti.
UID LİDERİNİ ERDOĞAN BELİRLİYOR
Mayıs 2018’te vazifesi devralan Bülent Bilgi Kasım 2020’de UID genel başkanlığından “affını” istedi ve yerine de tekrar teşkilatta uzun müddettir vazife yapan UID Genel Lider Vekili Bülent Güven’i önerdiğini açıkladı. UID liderini Cumhurbaşkanı Erdoğan belirlediği için de aday Bülent İtimat birinci iş olarak çabucak Ankara’ya gidip Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü.
Bilgi ve Güven’i yetersiz yahut liberal bulan kanat medya ve sohbet kümeleri üzerinden Erdoğan’ın Güven’in adaylığına onay verdiği haberi üzerine reaksiyon göstermeye başladı. “Beyefendi’nin” kararına açıktan itiraz edemeyecekleri için de toplumsal medya üzerinden faaliyete geçtikleri görüldü.
Almanya Toplumsal Demokrat Parti (SPD) üyesi de olan genel lider adayı Güven’in yıllar evvel bir televizyon programında söylediği “Benim Cumhurbaşkanım Gauck, Başbakanım da Bayan Merkel’dir” kelamları deverana sokuldu. Gazeteci Deniz Yücel’in hür bırakılması istikametindeki açıklaması başta gelmek üzere, geçmişte “Türkiye aykırısı tutumuyla dikkat çektiği” biçiminde kampanya başlatıldı. Derken Ocak ayından düzenlenen 7’nci UID Olağan Genel Kurulu’nda Bülent İtimat değil değişik bir isim lider seçildi: Köksal Kuş.
Yıllardır UID bünyesinde farklı vazifeler yapan, ülkücü gelenekten gelen Köksal Kuş’un seçimi Erdoğan’ın MHP ve ülkücü tabana jesti olarak niteleniyor. Öte yandan Kuş üzere ülkücü hareket içinde sosyalize olmuş ve 1980 askeri darbesinden evvel Türkiye’den çıkmak zorunda kalıp Almanya’ya yerleşen birinin lider seçilmesi Alman siyasetinde tasa yarattı.
UID 2017’DEN BERİ ALMAN İSTİHBARAT RAPORLARINDA
UID’ın yeni idaresine Kuş dışında da ülkücü topluluktan isimlerin girmesi, Almanya’ya yönelik radikal çıkışlarıyla göze çarpan Tuğrul Selmanoğlu’nun seçilmesi ve Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’nden (DİTİB) şahısların katılması da dikkat çekti. 2018 yılı Anayasayı Muhafaza Teşkilatı (BfV) raporunda istihbarat, DİTİB ile UID’i “yerel ve bölgesel çok sayıda temsilciliği bulunan, kamuoyunda kendilerini bağımsız örgütlenmeler biçiminde öne çıkarmaya çalışan ve Türkiye’ye olan bağlarını da değersiz gösteren” kuruluşlar olarak niteledi.
Eski ismiyle UETD ve şimdiki ismiyle UID, Almanya iç istihbaratı olan Anayasayı Müdafaa Teşkilatı‘nın raporlarında (BfV) 2017’den itibaren yer almaya başladı. UID’in MİT’in Almanya’daki çalışmalarının özetlendiği “Casusluk ve öteki istihbarat faaliyetleri” başlığı altındaki kısımda anılması 2016’da yaşanan bir dizi gelişme sonrasına denk geldi. Bunlar ortasında 15 Temmuz’da yaşanan darbe teşebbüsü ve Almanya’ya yansımaları, Ermeni Soykırımı tasarısının Alman Federal Meclisi’nde kabul edilmesiyle bariz biçimde artan reaksiyon ve protestolar ile organize cürüm örgütü Almanyalı Osmanlılar’ın izlenmesi ve ona yönelik operasyonlar geliyor.
Alman istihbaratının 2016 yılını büyüteç altına aldığı 2017 tarihli yıllık raporunda UID, “Erdoğan’ın isteğiyle kurulan, Almanya ile Avrupa’da AKP’nin çıkarlarını temsil eden bir kuruluş” olarak niteleniyor ve “AKP’nin gayriresmi yurt dışı örgütlenmesi” olarak tanımlanıyor. UID’in 2017’deki Türkiye’deki anayasa değişikliği referandumunda Almanya’daki seçmenin evet oyu verilmesi için çalıştığı ve AKP’li bakanların da katıldığı çok sayıda seçim aktifliği düzenlediği belirtiliyor. Tüzüğünde siyasi amaçlar gütmeyen bir dernek üzere görünse de, siyasi partiler ile dünyaya bakış konusunda tarafsız olduğunu savunsa da UID’in katiyetle Türkiye kökenli göçmenlerin çıkarlarını savunan bağımsız bir örgütlenme olmadığı, siyasi ve toplumsal açıdan AKP’nin çıkarlarını gözeten bir lobi yapılanması olduğu belirtiliyor.
Raporda, medya ve UID’in tepkilerinin tamamına bakıldığında ise “oldukça kollu budaklı ve Türkiye’deki çok üst seviye düzeylerden Almanya’daki mahallî bir derneğine kadar etki etme gücüne sahip halkalardan oluşan bir yapılanma olduğu belirtiliyor. Bu haliyle de Türk diasporasının fikirlerini ve tavrını direkt etkileyecebileceğine, hasebiyle da Almanya’daki siyasi süreçlere etki edebileceği uyarısı yapılıyor.
ALMANYALI OSMANLILAR FAKTÖRÜ
UID’in istihbarat raporuna girmesinde 2016 yılında Alman güvenlik ünitelerinin organize hata çetesi Almanyalı Osmanlılar’a yönelik operasyon ve takibatının da tesirli olduğu varsayım ediliyor. Gerçekten Alman güvenlik ünitelerinin uyuşturucu, şantaj ve fuhuşa zorlama üzere kabahatlerden ötürü takibe aldığı organize kabahat çetesine yönelik takibat kapsamında AKP’li vekil Metin Külünk’ün de dinlemeye takıldığı ortaya çıkmıştı. Kelam konusu Haziran 2016 tarihli konuşmada Külünk’ün, Berlin’de Ermeni Soykırımı tasarısına karşı düzenlenmesi hedeflenen bir şovla ilişkili olarak evvel Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile konuştuğu, daha sonra telefonu Cumhurbaşkanı Erdoğan’a uzattığı ve ondan talimat beklediğini bildirdiği Hessen emniyet güçlerinin notları ortasında yer aldı. Güvenlik güçlerinin, bir organize kabahat örgütüne yönelik dinlemesinde bir cumhurbaşkanının telefonunu dinlemiş olması karşısında yaşadıkları şaşkınlığın da raporlarına yansıdığı görüldü.
Almanya Federal Meclisi’nde kabul edilen “Ermeni Soykırımı” tasarısı, Alman siyasi partilerine üye pek çok UID mensubunun da partileriyle yollarını ayırmasına, yüksek sesle de eleştirmesine yol açtı. Bu durum, uzun yıllardır UID’in AKP için lobi faaliyetleri yürütürken öbür taraftan Alman siyasetine nüfuz etme uğraşının ispatı olarak yorumlandı.
O yıllarda bir ayağı Almanya’da olan, her hafta birkaç UID etkiliğine katılan yahut teşkilat ziyareti yapan Külünk’ün kabahat çetesi Almanyalı Osmanlılar’a silah almaları için 20 bin euro para verdiği savı ortaya atıldı. Külünk’e Almanyalı Osmanlılar ile bağ kurmada yardım eden kişinin eski bir UID üyesi olduğu suçlaması gözlerin UID’e çevrilmesine neden oldu. Soruşturmayı yürüten emniyet güçlerinin Almanyalı Osmanlılar’ı “Erdoğan’ın Almanya’daki dayakçı grubu” diye nitelediğine dair notlar belgede yer aldı. Darmstadt Savcılığı da Külünk hakkında soruşturma başlattı.
Uyuşturucu, haraç ve fuhuşa zorlama hatalarıyla yargılanan Almanyalı Osmanlılar’ın, Almanya’daki AKP muhaliflerini gaye aldığı da kayıtlara geçmiş, 2018 yılında İçişleri Bakanlığı tarafıdan yasaklanması memnuniyetle karşılanmıştı.
Alman istihbaratının 2019 tarihli, 2018’e dair raporunda ise UID’e, görece liberal-muhafazakar çizginin temsilcisi Lider Bülent Bilgi ile birlikte UID’e daha az yer verildiği dikkat çekiyor.
Öte yandan 2019 raporunda Ankara’nın Almanya’yı devlet eliyle etkileme strajesi kapsamında kullandığı yola dair tanımlamaya yer verildiği görülüyor ve temel prensip de şöyle özetleniyor: Türkiye’deki siyasi gelişmelere yönelik tenkitlere, yaşandığı argüman edilen yahut hakikaten yaşanan ırkçılık, islamofobi ve Türkiye düşmanlığı olaylarına dikkat çekme ve Almanya ile Avrupa’daki olumsuz gelişmelere bilhassa vurgu yapma suretiyle karşılık verilmesi biçiminde.
ERDOĞAN’DAN DATA TABANI OLUŞTURDUK AÇIKLAMASI
Cumartesi günü yeni UID idaresini kabul eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türklerin yahut Müslümanların sıkıntılarıyla ilgili UID üzere kurumların daha etkin vazife alması gerektiğini vurguladı. Erdoğan, “Diğer Türk sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte kanun ve nizam çerçevesinde yeni medya araçlarından da istifade ederek bu çabayı yürütmelisiniz” dedi. UID idaresinden, yurt dışındaki Türklere yönelik ırkçı, ayrımcı ve İslam düşmanı irtibatlı olaylarda büyükelçilikler ile başkonsolosluklara bildirim yapılmasını talep etti ve “Oluşturduğumuz data tabanıyla önümüzdeki periyotta nefret hatalarını daha yakından takip edecek, sizlerin sıkıntısını daha fazla gündeme taşıyacağız” diye konuştu.
Son yıllarda Almanya ve Avrupa’dan Türkiye’ye gidişte çok sayıda kişi gözaltına alınmış, tutuklanan yahut ülkeye girişi yasaklanan pek çok şahsa Cumhurbaşkanı yahut Türkiye’ye yönelik hakaret suçlaması yöneltilmişti. Bu data tabanında toplanan bilgilerde bu cins paylaşımların da nefret kabahati kapsamında toplanıp topkanmadığına dair açıklama yapılmadı.
Cumhuriyet