Korona belası yüzünden meskene kapanmak zorunda kalıp tartışma programları ve büyük kanalların dizileri de bayınca Netflix üzere ticari kanallara gün doğdu ve tam da o sırada bu kanal için çekilmiş özgün bir yerli dizi, “Bir Başkadır” patlama yaptı. Berkun Oya’nın yazıp çektiği ve Türkiye’nin iki farklı mahalleye savrulduğunu, birbirini anlayamadığını ve irtibat kuramadığını anlatan dizi, tam da yerdiği mahalleden olumlu ses getirdi. Belirli bir kesim, dizideki karakterlerin üzerinden özeleştiri yapıp biraz da “Ben aslında karşı mahalleyi anlıyorum lakin daima bu anlamayanlar yüzünden başımıza bunlar geldi” gerekçesiyle diziye sarıldı gitti.
HER BAHİS VAR
TV ve dizi eleştirmenleri de çok beğenmişti çıkan işi. Milliyet’in TV yorumcusu, müzisyen Sina Koloğlu, “Bir Bayan portresi bu kadar iyi gözlenir” başlığıyla şunları yazıyordu: “Etnik kimlik, türban, laik ve muhafazakâr kesim, eşcinsel, trans her şey mevcut dizide. Bu yalnızca bir ‘tozunu aldık’ dizisidir. Natürel dünya görüşüne bağlı olarak değişkenlikler de gösterir diyelim!” Sina Koloğlu da Hikaye Karayel’in oyunculuğunu övenlerden: “Soba dumanı kokan mahalle kızını inanılmaz oynamış. Fazladan bir türban ile 2000’li yılların çerçevesini çiziyor” diyor. Şenay Aydemir ise Üniversal gazetesindeki yazısında diziyi ziyadesiyle “yerli ve milli” bulduğunu belirtiyor. Aydemir, yazısında “Bir Başkadır” dizisinin “Türkiye sonları dahilinde üretilmiş en iyi Netflix işi” olduğunu kabul ederken dizinin bütünlüklü bir öykü anlatamadığı eleştirisini getiriyor. “İspanya’daki Netflix izleyicisi hangi olay örgüsünü takip/merak ettiği için izlesin ‘Bir Başkadır’ı? Dizi bu tarafıyla ‘yerli ve milli’ kalmış, uluslararasılaşamamış!” diyor. Netflix ise dizinin 5. gününde 16 ülkenin Netflix Top 10 listesine büyük bir muvaffakiyetle girdiğini açıklıyor?
Berkun Oya’nın kimi “ezberlerden” kaçamadığını da savunan Aydemir’e nazaran dizideki Kürt karakter üzerinden “AKP ile anlaşan” imajının da yeniden Kürtlerin başına patladığını kaydediyor. Bir öbür kritik: Ali Şimşek ise dizinin “Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan, Derviş Zaim üzere kendine yalnızca şenliklerde yer bulabilen, yavaşlığı ve kasveti ile tenkide de uğrayan sinema lisanının dizi formatındaki birinci örneklerinden biri olduğunu” vurguluyor. Dizideki karakterlerin iç içe geçmişliğini ise “Dizinin çekirdeğinde eğitimli yeni orta sınıf ile yüzlerce yıla yayılan klâsik İslam ile harmanlanmış alt sınıfların (yoksulların) samimi bir müsabakası yatıyor aslında… “Özellikle AKP’yi uzun periyot imtiyazlandıran halkından mutlu olmayan seküler Cumhuriyetçi kesim ile daima ezilen, Cumhuriyetin dışladığı kavruk Anadolu insanı çatışması gibi” derken bir yandan da “AKP muhafazakârlığının sıkıştırdığı hayat stilleri üzerinden bir tansiyonu kendince uzlaştırma isteğini olağanlaşmayı okumak da mümkün” diyor. Sinema eleştirmeni Mehmet Açar ise “İki farklı kültürel dünya ortasındaki çatışmalar kadar geçişlere, uzlaşma ve sızıntılara” bilhassa dikkat çekiyor.
Ayrıyeten dizinin çok kıymetli bir yanı olan müzikleri de incelemiş Mehmet Açar: “Müzikler sayesinde her şeye biraz daha dışarıdan, duygusal bir yerden bakıyoruz” diyerek Ferdi Özbeğen’in Türkiye’yi birleştiren müziklerini, Çoban Yıldızı’nı, Cahit Berkay’ın Arkadaşım sineması için yaptığı müziği işaret ediyor.
AYKIRI KÖŞE YAPIYOR
Olayı psikolog gözüyle izleyen sinema ve müzik eleştirmeni Cenk Fazilet ise diziyi “Kitle histerisi yaratmaktaki muvaffakiyetinden dolayı” kutlarken birçok açıdan karşıt köşe yapıyor: “Sosyal medyadaki meşguliyet dönüp dolaşıp bizim o denli tıpkı gemide olmadığımızı, birbirimize çok da bayılmadığımızı umarım netleştirmiştir. Birbirimizi sevmek zorunda da değiliz, birebir haklara sahibiz ve birbirimize karışmadan geçinmek zorundayız. Son derece ‘yetmez fakat evet’çi alt metinlerle, yer yer asla tarafsız olmayan bir lisanla zoraki ortak hisler ve kesişen hayatlar üzerine kurulmuş bir dizi.
Psikiyatrist Peri’yi yerden yere vururken muhtemelen hayat koçundan esinlenmiş. Âlâ bir psikolog ya da psikiyatrist spiritüellikten faydalanır fakat saplanmaz. Hem devlet hastanelerinde hiçbir psikiyatrist danışanı 15 dakikadan fazla dinleyemez, ilacını muharrir, yollar. Bu türlü bir lüksü yoktur. Dizide alt metinde kurtulmamız gereken tüm yanlış inançlar da var: Muhafazakârlık ne hikmetse çok cici! Sürünseler de evlilik kurmak mutluluktur, her türlü şiddet ve ilkellik olsa olsa sevgilerindendir! Tüm kentli ötekiler savrulur, perişan olur. İki genç kızın aşkı da mümkün olduğu kadar sansürlü. Dizide haksızlığa uğrayan tek kıssa onlarınki değil, Kürt sorunu de içten olmayan bir halla dizinin içine katılırken serebral palsi kardeşin olağanüstü oyunculuğu dışında ortada kıssa bile yok, öykü felç!” diye sert bir biçimde eleştiriyor.
Cumhuriyet
