Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Kurulu, yaklaşık 10 yıldır devam eden Suriye iç savaşında işlenen ağır savaş cürümleri ile insanlığa karşı kabahatler sıklıkla gündeme getiriyor. Kurulun Perşembe günü açıklanan mevzuyla ilgili son raporunda da savaşa müdahil olan tüm tarafların, insan haklarını “en iğrenç biçimde ihlal ettiği” söz edildi.
Gerek hükümet güçlerinin gerekse öbür kümelerin ağır bir lisanla suçlandığı raporda, tarafların toprak kazanmayı ve ellerindeki bölgede hakimiyet kurmayı, sivil halkın sıhhatinden üstün tuttuğu ve insanların hiç hassasiyet gösterilmeyen bombardımanlara ve kimyasal gazlı akınlara maruz bırakıldığı belirtildi.
Kuşatmaya alınan kentlerde yaşayan insanların vakit zaman “utanç verici kısıtlamalara” tabi tutularak insani yardımların ulaştırılmasının engellendiği ve bu yüzden birtakım bölgelerde açlık yaşandığı vurgulanan raporda, işlenen bu hatadan ötürü hiç kimseden hesap sorulmadığına dikkat çekildi.
38 DEFA KİMYASAL SİLAH KULLANILDI
Suriye İç Savaşı 2011 yılının mart ayında, Devlet Lideri Beşar Esad iktidarına karşı düzenlenen ve güvenlik güçlerince şiddet kullanılarak bastırılan protestolarla başlamıştı. Raporda kelam konusu periyot, “Gösterilerin ve şiddetten uzak aktivistlerin zalimce bastırılması” olarak nitelendirildi.
BM raporunda, bu protestoların akabinde başlayan savaşın yaklaşık 12 milyon Suriyeli’nin meskenlerini terk etmesine yol açtığı da tabir edildi. Ayrıyeten yaşanan savaşta bugüne dek 38 kere kimyasal silah kullanıldığının tespit edildiği bildirilirken, bunlardan 32’sinde sorumlu tarafın hükümet güçlerinin olduğunu gösteren gereğince ispat olduğu belirtildi.
HTŞ VE YPG DE SUÇLANDI
Suriye ordusu ile müttefiki olan Rusya’nın yerleşim bölgeleri ve pazar yerlerine hava taarruzları düzenlediğinin de kaydedildiği rapor, Şam idaresine karşı savaşan Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) ile Kürt milislerden oluşan Halk Muhafaza Birlikleri’nin (YPG) de savaş kabahati işlediğini ve insan haklarını ihlal ettiğini ortaya koyuyor.
DW Türkçe servisinin haberine nazaran, raporda bu iki kümenin çatışmalarda rastgele ateş açarak çok sayıda sivilin vefatına ve yaralanmasına neden oldukları, YPG’nin ise çocuk yaşta bireyleri zorla silah altına aldığı durumların yaşandığı bildirildi.
Savaş ile geçen 10 yılın akabinde gelinen noktada ülke üç farklı gücün denetimi altında bölünmüş durumda. Beşar Esad idaresi, ülkenin üçte ikilik kesitinde tekrar egemenliğini sağlarken, Türk ordusunun takviye verdiği milisler ülkenin kuzeyinde ve kuzeybatısındaki bir bölgeyi elinde bulunduruyor. YPG ise Suriye’nin kuzeydoğusunda geniş bir alana hâkim.
Moskova ve Tahran Esad hükümetini desteklerken Ankara, Şam hükümetine karşı uğraş eden milislere takviye sağlıyor. Son aylarda çatışmaların azaldığı Suriye’de tüm diplomatik uğraşlara karşın siyasi bir tahlil konusunda şimdi uzlaşma sağlanamadı.
Cumhuriyet
