Sel felaketinden etkilenen kentlerde bahtına terk edilen halk, yaralarını sarmaya çalışıyor. İktidar ve valiliklerin kayıp yurttaşların sayısına ait açıklama yapmaması reaksiyon çekiyor. Uzmanlar, sel felaketinin adım adım geldiğini ve iktidarın bu duruma seyirci kaldığını belirterek, yeni felaketlerin yaşanmaması için de kıymetli ikazlarda bulundu.
Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD) ise can kaybının 51’e yükseldiğini açıkladı. AFAD’dan yapılan açıklamada, “Yaşanan sel nedeniyle Kastamonu’da 43, Sinop’ta 7 ve Bartın’da 1 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir. 9 vatandaşımızın tedavilerine hastanelerde devam edilmektedir” denildi. BirGün’den Bilge Sarıhan‘ın haberine nazaran yurttaşlar bir buçuk gün çatıda bekletildi. Haberde 250 yurttaşın daha kayıp olduğu belirtildi.
CANLI CANLI GİTTİLER
Batı Karadeniz’de yaşanan sel felaketinin verdiği hasarın boyutları gün yüzüne çıkıyor. Vatandaşlar selin akabinde kaybolan yakınlarını aramak, konut ve iş yerlerindeki hasarı görmek için Bozkurt’taydı.
Sel sırasında birçok kişinin denize sürüklediğini belirten bir yurttaş şunları söyledi:
“Canlı canlı denize gittiler. Konutlar yıkıldı. Bozkurt diye bir yer kalmadı. Haritadan silindi. İkinci, üçüncü katlara sular çıktı. Milleti kurtarmaktan, bağırmaktan sesim kısıldı. İnsanlara ‘kaçın’ diyorum, ‘sel patladı’ diyorum, ‘çay patladı’ diyorum. Görüntü çekiyorlar. Telefonla görüntü çekenlerin hepsi gitti denize. Çok makûs. Konutlar daima gitti. Birden fazla kişi hala orada yatıyor, çıkartamadık, toprakların altında yatıyorlar.”
ÇATIDA MAHSUR KALDIK
Bozkurt’ta sel nedeniyle meskeninde mahsur kaldığını söyleyen bir diğer yurttaş ise şunları anlattı:
“Köprü göçtü. Fotoğraf çekiyorlardı, onlar da gitti. Sabaha kadar oradan çıkamadık. Her tarafımız suydu. Binanın etrafı. Mahsur kaldık. Bir buçuk gün bekledik orada. Helikopter almadı. En sonunda bata çıka çıktık. Gebe bayanlar vardı. Otuz kişi kadar vardık. Otomobil da gitti. İş yerimiz de gitti. Tanıdıklarımız gitti.”
HES, SELİN TESİRİNİ ARTIRDI
TBMM İklim Araştırma Kurulu CHP Sözcüsü Murat Bakan Kastamonu’nun Bozkurt ilçesinde basın açıklaması yaptı. Bozkurt’un dere yatağına kurulmuş bir kent olduğunu vurgulayan Murat Bakan şunları söyledi: “Dere yatağından metrelerce üstte 6-7 metre üstteki bir çarşının içinde sular 3 metre yükselmiş, içi kum dolmuş. O kumların içinde yurttaşlarımız var mı onu da bilemiyoruz. Arama kurtarma çalışmaları sürüyor, 100’ün üzerinde insanın kayıp olduğu söyleniyor.”
Ayancık Etraf Muhafaza Derneği (ÇEVDER) Lideri Mukaddem Sarısoy, Babaçay’daki hasarın sebebinin Ayancık HES’in çay yatağına yaptığı regülatörün sebep olduğunu aktardı.
Biriken suların taşkınlık yaparak oradaki yerleşim yerlerine geldiğini bunun sonucunda da oradaki insanların ölmesine neden olduğunu belirten Sarısoy, “Eğer orada regülatör olmasaydı olağan su akışı ile gidecekti ve su o tarafa yönlenmeyecekti ve dere yatağına akacaktı ve bu felaket meydana gelmeyecekti. Babaçay diye bir şey kalmadı büsbütün sildi süpürdü” dedi.
Yıkılan köprü sebebiyle köylere ulaşımda zorluk yaşandığı belirten Sarısoy, “Beş gün oldu hala bir irtibat sağlayamadılar. Bu köprü yapılmış olsaydı şu vakte kadar beşerler çok daha rahatlamış olacaklardı. Zira besin giremiyor, otomobiller giremiyor, bunlar da halkta panik yaratıyor” sözlerini kullandı.
EN AZ 250 YURTTAŞ KAYIP
TMMOB İdare Konseyi üyesi Hüsnü Meydan, TMMOB Zonguldak İKK Sekreteri Çağlar Öztürk ve beraberindeki heyet selin yarattığı yıkımı incelemek üzere Kastamonu, Bartın ve Sinop’a gitti.
TMMOB İdare Şurası üyesi Meydan yaptığı açıklamada bölgedeki durumu şu tabirlerle anlattı:
“Bu afet değil büyük bir felakettir. Dere yatağının küçüldüğü, daraldığı bir toprağa yapılaşmanın yapıldığı, yapılaşma müsaadelerinin verildiği ve yüksek katlı binalar yapıldığını gördük. Hatta 10 katlı binalara müsaade verildiğini gördük. Beşerler çaresizlik içerisinde. Arama kurtarma çalışmalarının yetersiz olduğunu yerinde gördük. Sel sularının getirdiği orman envanterlerinin binaların bir tarafından girip, bir tarafından çıktığı gördük. Binaların birinci katının çalı çırpı üzere orman envanterleriyle dolu olduğunu gördük. Binaların içi boşaltıldığı vakit kaç insan cenazesiyle karşılaşacağımız ise bir soru işareti. Bizim oradan aldığımız bilgilere nazaran en az 250 kişini kayıp olduğu ve bu sayının 800’e kadar çıkabileceği söyleniyor. Orta sokaklardan kepçelerle toplanan cesetlerin olduğunu tabir ettiler. Bu felaketin sorumlu orada yaşayan yurttaşlar değil bu ülkeleri yönetenlerdir.”
YILLARDIR YAPTIĞIMIZ İKAZLAR DİKKATE ALINMADI
Bilhassa son 20 yılda tabiat olaylarının afete dönüşmemesi için yapılan hiçbir ihtarın dikkate alınmadığını vurgulayan TMMOB Kent Plancıları Odası Genel Sekreteri Ayhan Erdoğan, “Maalesef ne mahallî ne de merkezi idareler bu ikazlarımızı dikkate almadı” dedi.
Erdoğan kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Şunu açık halde tabir etmek gerekir ki doğayı alt edebileceğine inanan bilimsel bilgileri hiçe sayan bir anlayış tarafından yönetiliyoruz. Tabiat olaylarını, iklim şartlarını reddedip, rant odaklı, betona dayalı bir ekonomik paradigma yürütülüyor. Bu modelin ülkemizde memnun bir gelecek yaratma talihi maalesef ki yok. Zira artık iklim krizi kendini açık formda hissettiriyor. Yüzyılda bir görülen yağmurları, tarihimizin en sıcak günlerini artık her sene yeni rekorlarla görmeye devam edeceğiz. Hasebiyle yaşanan kayıpların birinci dereceden sorumluları; bilimin ve tekniğin rehberliğinde tabiat olaylarının afete dönüşmesi engellenebilecekken; gündelik çıkarlar ve rant uğruna sıhhatsiz, risklere karşı dirençsiz hayat alanları inşa eden idare anlayışıdır.”
Cumhuriyet
