CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, 2020 Basın Özgürlüğü Raporu’na yayımladı.
Ağbaba’nın raporunda gazetecilerin çalışacak mecra bulamadığına dikkat çekilirken, “İktidar virüsü toplum üzerinde baskı ve kontrolü artırmanın fırsatı olarak gördü, gazetecilerin hissesine ise tekrar baskı, sansür ve güçlü kurallar düştü. Geride bıraktığımız yılda, tehdit ve cezalarla basın işçileri susturulmak istendi.
2020 yılında da gözaltı, tutuklama, soruşturma, dava, mahpus cezası, erişim pürüzü, ekran karartma üzere uygulamalar devam etti. İktidara ‘yakın olmayan’ ve iktidarın ‘havuzuna girmeyenler’ amaç gösterildi; halkın haber alma hakkı yeniden rafa kaldırıldı” denildi.
Ağbaba “2020 yılında basının da entübe olduğu yıl oldu” diye geçtiğimiz yılı yorumladı.
97 GAZETECİ SANSÜR NEDENİYLE İSTİFA ETTİ
Ağbaba’nın raporundan satır başları şöyle:
2020 yılında gazetecilere 361 dava açıldı. 86 gazeteci gözaltına alındı. Tutuklu gazeteci sayısı (01 Ocak 2021 itibariyle) 70’e yükseldi.
Son iki yılda gazeteci, muhabir, yayımcı, kameraman, matbaacı vb. 6 bini aşkın basın ve yayın işçisi işsiz kaldı. 97 gazeteci baskı ve sansür nedeniyle istifa etti.
2 bine yakın haber ve 100’den fazla internet sitesine erişim mahzuru getirildi. Bağımsız yayıncılık yapan gazete ve mecmuaların haberlerine 368 sansür uygulandı.
Sendikalı oldukları için işten atılan gazetecilere kıdem tazminatları verilmedi.Türkiye Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 2020 yılında 180 ülke ortasında 154. sırada yer almaya devam etti.
Basın ve yayın dalında çalışan toplam emekçi sayısı 86 bin 505 şahıstan yalnızca 6 bin 383 çalışan sendika üyesi. Kesimde çalışan personellerin sadece yüzde 7’si sendikalı.
Gazeteciler çalışacak mecra bulamıyor, çalışanlar düşük fiyat alıyor. Bilhassa mahallî basında, bağlantı fakültesi mezunları dahi taban fiyatın altında maaşlarla çalışıyor.
BASIN KURULUŞLARINA CEZALAR YAĞDI
Rapor basın kuruluşlarına kesilen cezalar da yer aldı. Buna nazaran RTÜK medya kuruluşlarına 67 para cezası, 1 kapatma, 49 yayın durdurma, 6 ikaz verdi. 2020 yılının birinci yarısı, RTÜK’ün TELE1’e ve Halk TV’ye verdiği 5’er günlük ekran karartma cezaları ile başladı.
TELE1’e üç sefer 25 bin 881 TL, KRT TV’ye 25 bin 881 TL, ULUSAL Kanal’a 25 bin 881 TL para cezaları verildi. RTÜK’ün son üç yıl, 2017-2020 yılları ortasındaki “yayın durdurma ve yaptırım kararlarının” seyrine de bakıldığında cezaları yüzde 73’ü Halk TV, Tele1, FOX ve KRT TV’ye verildi.
Basın İlan Kurumu’nun (BİK) cezalarına bakıldığında ise Cumhuriyet gazetesine 45 gün, Birgün gazetesine toplamda 30 gün, Sözcü ve Korkusuz gazetelerine 10’ar gün ilan kesme, ayrıyeten Sözcü gazetesine 166 bin lira, Korkusuz’a da 373 bin lira cezaları kesildi.
Cumhuriyet
