CHP Genel Lider Yardımcısı Ahmet Akın hazırladığı “Kanal İstanbul” raporunda iktidarın 26 Haziran’da temelini atacağını duyurduğu Kanal İstanbul için finansman bulunamadığına dikkat çekti. Raporda, “Dünya genelinde 400’e yakın finans kuruluşu projeyi finanse etmek istemiyor. İktidarın, ağır şartlı kredi arayışının yanı sıra Katar ile bir mutabakat yapabileceği söz ediliyor. Kanal İstanbul’un temel atma merasimi olarak duyuruldu lakin atılacak olan temel, Kuzey Marmara Otoyolu’nun ilişki yolu. Kamuoyunu algısını yanıltmaya yönelik bir girişim” tabirlerine yer verildi.
CHP’li Akın’ın Kanal İstanbul konusunda hazırladığı raporda özetle şunlar yer aldı:
İlişki yolu temeli: 26 Haziran’da Kanal İstanbul’un temel atma merasimi olarak duyurulan projenin beton kanalla irtibat yolu olmasının dışında rastgele bir ilgisi yok. Kelam konusu proje yap-işlet-devret modeliyle inşaatı süren Kuzey Marmara Otoyolu’nun Nakkaş-Başakşehir kısmı. Münasebetiyle Kanal İstanbul’un temelinin atılacağı algısı kamuoyunu yanıltmaya yönelik.
Kanal için inşa ihalesi yok: Kamu özel işbirliği modeliyle yapılacağı anlaşılan Kanal İstanbul’un inşasıyla ilgili bugüne kadar hiçbir ihale yapılmadı. İktidar projeye kaynak bulamıyor lakin inadı nedeniyle Türkiye’nin geleceğini ipotek altına almak istiyor.
Dayanak bulunamadı: Türkiye’deki pek çok projeye dış kredi sağlayan yabancı finans kuruluşlarının etrafa ziyanı nedeniyle Kanal İstanbul’a takviye vermek istemediği ortada. Dünya Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, Memleketler arası Finans Kurumu, Alman Kalkınma Bankası, Fransız Kalkınma Bankası, Japon Kalkınma Bankası ile Asya Kalkınma Bankası üzere finans kuruluşlarının projenin çevresel ve toplumsal olumsuz tesirleri nedeniyle kredi imkânı sağlamadığı biliniyor. Ekvator İlkeleri’ni benimseyen ve Birleşmiş Milletler Sorumlu Bankacılık Unsurları taahhüdünde bulunan ve ortalarında Türkiye’deki kimi bankaların da yer aldığı yaklaşık 400 finans kurumu, etraf ve toplumsal tesirleri dikkate alarak bu türlü bir projeyi finanse etmeyecek.
Ağır şartlı kredi aranıyor: Memleketler arası finans kuruluşlarından dayanak bulamayan iktidar; daha ağır şartlarda finansman arayışında. Bu durum Türkiye’nin bütçesinin yıllarca ipotek altına alınması manasına geliyor. Hangi şartlarda kredi sağlanacağı, hangi ödünlerle imza atılacağı bilinmiyor. Tek adam rejimiyle birlikte 2018’den bu yana uygulanan yanlış siyasetler ekonomik buhrana neden olurken Kanal İstanbul’dan kaynaklı büyük yük tekrar vatandaşa fatura edilecek.
Katar’la mutabakat gündemde: Öte yandan iktidarın beton kanalı yapabilmek için memleketler arası muahede formülünü de kullanabileceği bedellendiriliyor. Buna nazaran Akkuyu Nükleer Güç Santralı’nda olduğu üzere iktidarın “Hükümetlerarası Anlaşma” sistemiyle Katar ile Kanal İstanbul konusunda bir mutabakat yapabileceği tabir ediliyor. Akkuyu’da Türkiye’nin aleyhine olan alım garantisine misal bir garantinin Kanal İstanbul için gündeme gelmesi mümkün.
Birilerine kelam mü verildi?: 2021 merkezi bütçesinde beton kanalla ilgili rastgele bir kalem ayrılmadı. Bu durum, “Bir otoyol projesinin Kanal İstanbul diye sunulmasıyla birtakım çevrelere kelam verildiği için göstermelik bir temel atma merasimi mi yapılıyor” sorusunu akıllara getiriyor. İktidarın Kanal İstanbul inadıyla bu şartlarda kamuya yüklenecek ek maliyet geleceğimizi çalacak.
Cumhuriyet