Covid-19’dan korunmada çinkonun bağışıklık sistemini güçlendirerek dayanak sağladığı belirtildi. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya, “Araştırma sonuçları da göstermiştir ki çinko seviyesi kâfi olan şahıslarda hastalığın daha hafif seyrediyor, bilhassa yaşlılarda zatürree ile savunma sisteminin çok bir tepkisi olarak tanımlanabilen sitokin fırtınası oluşum sıklığını ve bunun sonucunda hastanede kalış mühletini ortalama 2.5 gün azalıyor” dedi.
Dr. Kaya, bağışıklık için değerli bir eser element olan çinkonun, Covid-19’a karşı bedeni desteklediğini, hastalığın daha kısa müddette ve daha hafif geçirilmesine yardımcı olduğunu gösteren pek çok araştırma sonucu olduğunu açıkladı.
T HÜCRESİ ETKİLENİR
Dr. Kaya, çinkodan güçlü kaynakları sıralarken tam tahıllar, kırmızı ve beyaz et, yumurta ve deniz eserleri, karaciğerin ve yeşil yapraklı sebzeler varlıklı çinko kaynakları olduğunu ve bunların sistemli olarak alınmasının kıymetli olduğunu belirtti. Kaya, şöyle devam etti:
“Ne yazık ki Türkiye’de topraklarımızın yüzde 49.8’inde çinko eksikliği bulunmaktadır. Bu durum besinlerden gereğince çinko alamamamıza yol açıyor. Çinko açısından güçlü olan et, deniz eserleri ve karaciğer üzere besinlerde ise bu eserlerin fiyatlarının yüksekliği de beslenme yoluyla alabileceğimiz çinko eksikliğini maalesef artırıyor.
Hekiminizin önereceği kan analizleri ile kandaki çinko düzeylerine bakılarak eksiklik görülmesi durumunda bağışıklığı korumak için tabip tavsiyesi ile reçete düzenlenebilir. Son yapılan araştırmalar da göstermiştir ki bağışıklık sisteminin ve bilhassa bu sistemin değerli bir oyuncusu olan T hücresinin fonksiyonları çinko eksikliğinden olumsuz etkilenmektedir. ”
BEDENDE DEPOLANAMAZ
Çinkonun fazlalığının çok ender görülen bir durum olduğunu anlatan Kaya, “Çinko bedende biriken ve depolanan bir metal değildi. Covid-19’dan korunmak için alınması gereken tüm tedbirlerle birlikte çinkonun da bu korunmada destekleyici olduğunu araştırma sonuçları da göstermiştir” dedi.
HASTALARIN YARISINDA ÇİNKO EKSİKLİĞİ
International Journal of Infectious Diseases mecmuasında yayımlanan “Çinko eksikliği bulunan hastalarda Covid–19 klinik sonuçları” başlıklı çalışmanın sonuçlarının detayları şöyle:
• Kandaki çinko düzeyi Covid-19 öncesi bağışıklık için değerlidir. Araştırmalar, bilhassa hastalıkta görülen sitokin fırtınasının yükselmesinin çinko eksikliği ile bağlantılı olduğunu göstermektedir.
• Bilhassa yaşlılarda, düşük çinko durumunun pnömoni için bir risk faktörü olduğu gösterilmiştir.
• Çinkonun Covid-19’a yakalanma oranını azalttığı, yakalananların da hastalığı daha az komplikasyonlarla ve/veya daha az hastane yatış mühletleri ile atlattığı tabir edilmiştir.
• Araştırmaya bahis olan Covid-19 hastalarının yüzde 57.4’ünde çinko düzeyinin düşük olduğu görülmüştür.
• Çinko eksikliği olan Covid-19 hastalarının yüzde 70.4’ünde komplikasyon görülürken bu oran çinko eksiği olmayan hastalarda yüzde 30 düzeyinde bulunmuştur.
• Çinko eksiği olan Covid-19 hastaları hastanede 7.9 gün kalırken, çinko eksiği olmayan hastalar 5.7 gün sonra taburcu olmuştur.
• Covid-19’u ağır geçiren, entübe hastaların çinko seviyeleri üzerinde yapılan bir diğer araştırmada da ağır Covid-19 hastalarındaki serum çinko seviyeleri hafif/orta Covid-19 hastalarına nazaran daha düşük bulunmuştur.
Cumhuriyet
