Bir müddettir kuralların dışına çıkılan uyku, beslenme üzere sağlıklı hayat alışkanlıkları, okulların açılmasıyla birlikte yine ehemmiyet kazandı. Bu alışkanlıkların çocukların hem sağlıklı yaşamaları hem de okul muvaffakiyetinde kıymetli tesirlerinin olduğunu hatırlatan Uzm. Diyetisyen ve Uzm. Klinik Psikolog Merve Öz, “Kısıtlamalar devrinde, çocuklar okula gidemedikleri için fazla hareket edemediler. Üstelik konuttan çıkamadıkları için de çocukların birçoğu can sorunundan yemeğe yöneldiler. Bu periyotta abur cubur ve fast food tüketimi de arttı” dedi. Öz, çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırma konusunda ebeveynler için tekliflerde bulundu.
ANNE VE BABALAR ÇOCUKLARINA ROL MODEL OLMALI
Çocukların çok gelişmiş müşahede ve taklit yeteneklerinin olduğunu hatırlatan Uzman Dyt. ve Uzm. Klinik Psikolog Merve Öz, bu nedenle ebeveynlerin ferdî davranışlarına dikkat etmesi gerektiğini söyledi.
“Söylemlerinizle davranışlarınız dengeli olduğu sürece çocuklarınızda istediğiniz alışkanlıklar gelişecektir” diyen Uzm. Dyt. Merve Öz, ebeveynlerini taklit eden, rol model alan çocuklara örnek olmak için anne ve babaların sağlıklı yeme alışkanlıkları geliştirmeleri gerektiğine işaret etti.
HOŞ BİR KAHVALTI ÇOCUKLARIN KAN ŞEKERİNİ DE İSTİKRARDA MEBLAĞ
Güne kahvaltı ile başlamanın iki faydası olduğuna vurgu yapan Uzm. Dyt. Merve Öz, kelamlarına şöyle devam etti:
“Yumurta anne sütünden sonra en kaliteli proteindir. Süt ve peynirin protein oranı yüksek olmakla birlikte kalsiyum kaynaklarıdır. Zeytin bağışıklık sistemini korur ve tok fiyat. Ayrıyeten lif kaynağıdır. Yumurta, peynir ve zeytinli bir kahvaltı sıhhat açısından çok faydalıdır. Hoş yapılmış bir kahvaltının ikinci faydası ise tokluk sağlayacağından kan şekerini istikrarda meblağ ve sıhhatsiz besinlere yönelme isteğini azaltır. Yapılan çalışmalar güne yumurta ile başlandığında gün içinde alınan kalorinin, yumurta yenilmeyen güne nazaran daha az olduğunu göstermiştir.”
YİYECEKLERİ SEVDİRMEK İÇİN FARKLI FORMLARI DENEYİN
Ebeveynlerin en sık karşılaştığı problemlerden biri de kimi yiyeceklerin çocuklar tarafından sevilmediği gerekçesiyle tüketilmemesi olduğunu hatırlatan Dyt. Merve Öz, bu durumda sevilmeyen yiyeceklerin çocuklar tarafından sevilemeye başlayana kadar farklı formlarda denenmesi gerektiğini söyledi.
Dyt. Merve Öz, şu örnekleri verdi:
“Yumurta sevmeyen ya da kokusundan hoşlanmayan bir çocuğun, yumurtayı sevebilmesi için omlet ya da menemen biçiminde denemesi sağlanabilir. Omleti yiyen bir çocuğun haşlanmış yumurtayı yemesi daha kolay olacaktır. Kefir sevmeyen çocuklar için de birinci başta konutta hazırlanmış meyveli kefir denenebilir. Sade kefirin içine meyve püresi eklenerek çocuğun kefir içmesi sağlanabilir. Ayrıyeten eserleri hazırlarken çocukları da kendinize yardımcı etmeniz de fayda sağlayacaktır.”
GÜNLÜK 5 PORSİYON ZERZEVAT MEYVE TÜKETMEK KIYMETLİ
Bir insanın sıhhatini sürdürebilmesi için günlük olarak 5 porsiyon meyve ve zerzevat tüketmesinin kıymetine dikkat çeken Uzm. Dyt. Merve Öz, çocukların bilhassa sebzelere karşı ön yargılı olduğunu ve yaş arttıkça ön yargıların ve münasebetiyle zerzevat denemeye karşı direncin de arttığını hatırlattı. Bunun önüne geçmek için erkenden harekete geçmek gerektiğini anlatan Dyt. Merve Öz, tekliflerini şöyle konuştu:
“Küçük yaşlarda zerzevat ve meyveleri tanıtmak ismine boyama yahut kıssa kitapları alabilirsiniz. Severek tükettikleri besinlerin yanına; çorbaların, omletlerin, sandviçlerin içine sebzeler ekleyebilirsiniz. Sebzeli pizza yahut mücver üzere besinler hazırlayabilirsiniz. Zerzevatları fırında pişirerek kıtır kıtır bir kıvam almasının sağlanması da çocukların zerzevata olan ilgisini artırabilmektedir, zerzevatları fırında pişirerek tüketimini sağlayabilirsiniz.”
3 YEMEK KAŞIĞI KURALI
Çocuklarda yemek seçme davranışının yaşla birlikte daha da arttığını söyleyen Uzm. Dyt. Merve Öz, bu bahiste 3 yemek kaşığı kuralını uygulamalarını önererek, “Yemek seçen çocuklara aileler, daha özel ve daha karbonhidratlı yemekleri yapıyor. Zira brokoli, pırasa, kerevizin tersine pilav, makarna, patates tüm çocuklar tarafından seviliyor. Bilhassa zerzevat yemeyen çocuklara, konutta pişen sebzelerden 2-3 kaşık yediği takdirde, onun sevdiği ve tekrar meskende pişen yiyeceği yeme kuralı getirilebilir” sözlerini kullandı.
YİYECEKLERİ ÖDÜL YA DA CEZA OLARAK SUNMAYIN
Yiyeceklerin ödül ve ceza olarak sunulması sonucunda çocuklarda duygusal yeme sorunu riskinin arttığının altını çizen Uzm. Dyt. Merve Öz, “Duygusal yemek yeme; kişinin açlıktan fazla olaylara yemek yiyerek reaksiyon vermesidir. Kişinin üzgün, gerilimli olduğu için yani olumlu duyguyu ortaya çıkarmak için yemek yemesidir. Hâlbuki yemek yeme fizyolojik bir gereksinimdir. Ceza ve ödül olarak değerlendirilmemelidir” dedi.
AİLE ÜYELERİ BİR ORTADA YEMEK YEMELİ
Aile ile birlikte yenen yemek bağlantısı artırarak itimat ve huzur hislerini pekiştirmeye de yardımcı olduğunu hatırlatan Öz, “Yapılan araştırmalar aile ile yemek yiyen çocukların daha sağlıklı yemek tercihlerinde bulunduklarını gösteriyor. Bununla birlikte okul muvaffakiyetlerinin daha iyi olduğu, ziyanlı alışkanlık (sigara, alkol, unsur kullanımı) geliştirme riskinin daha düşük olduğu da araştırmalarla ortaya konuyor” diye konuştu.
Çocukların alışverişe ve yemeğe katkı sağlamasının da sorumluluk hislerini geliştirmeye fayda sağlayacağını söyleyen Uzm. Dyt. Öz, yemeğin çocuklarla birlikte hazırlanmasının, hazırlanan yemeği yemeye dair motivasyonlarını da artıracağı ihtarında bulundu.
MESKENDE SIHHATSİZ BESİNLERİ BULUNDURMAYIN
Çocukları ziyanlı alışkanlıklardan uzak tutmak için öncelikle bu eserleri mümkün olduğunca konutta bulundurmamak gerektiğinin altını çizen Dyt. Merve Öz, “Canınız abur cubur istediğinde; dolabı açıp yemek, markete gidip almaktan çok daha kolaydır. Bu nedenle, çocukların ellerinin altında ziyanlı besinler bulundurulmamalı ve onların iradeleri zorlanmamalı” dedi.
ÇOCUKLARIN HAREKETSİZ KALMASINI ÖNLEYİN
Ebeveynlerin çocuklarını günlük fizikî aktiviteye teşvik etmeleri gerektiğini belirten bulunan Yeditepe Üniversitesi Hastanesi’nden Uzm. Dyt. ve Uzm. Klinik Psikolog Merve Öz, “Onlarla birlikte yürüyüşler ve etkinlikler düzenlemek, televizyon ve bilgisayar üzere aktivitelere ayrılan süreyi sonlandırmak, çocukların hareketsiz kalmasını önleyecektir. Mümkün olduğunca onları spora yönlendirmek de hem sağlıklı hayat hem de kilo denetimleri açısından önemli” diye konuştu.
Cumhuriyet
