Covid: Türkiye’deki yeni koronavirüs dalgası çocukları nasıl etkiliyor?
Getty ImagesBazı uzmanlar koronavirüs hastası çocukların sayısında artış gözlemlediklerini söylüyor.
Kamuoyunun bir kısmındaki yaygın kanının tersine koronavirüsün neden olduğu Covid-19 hastalığı, yetişkinler kadar ağır ve şiddetli olmamakla birlikte çocukları da etkiliyor.
Türkiye’nin dört bir yanındaki çeşitli hastanelerde çocuklar için Covid-19 yataklı servisleri ve de çocuk ağır bakım servislerinin Covid-19 üniteleri bulunuyor.
1 Mart’tan çabucak evvelki devirde yetişkinlerde olduğu üzere hastanelerin Covid-19 çocuk servisleri ve ağır bakımlardaki özel üniteler boşalmaya başlamıştı.
Lakin ülkedeki yeni koronavirüs dalgası, artık yeniden yetişkinlerle birlikte çocukları da etkiliyor.
Çocukların, tüm hastalar içinde oranı artıyor mu?
Sıhhat Bakanlığı’nın koronavirüsle ilgili açıkladığı günlük datalar, yetişkinleri kapsıyor.
Lakin farklı kentlerdeki farklı hastanelerden gelen bilgiler, Covid-19 servislerinde tedavi gören çocuk sayısının arttığına işaret ediyor.
Örneğin Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, son günlerde basındaki değerlendirmelerinde, “Çocuk hastalarımızın sayısı arttı” dedi.
Getty ImagesOkullarda görülen bulaşların da tasa yarattığı yorumu yapılıyor.Geçtiğimiz günlerde Anadolu Ajansı’na konuşan Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Necdet Sağlam da çocuk hasta sayılarında son devirde artış yaşandığını söyledi.
Sağlam, “Okullardan bulaşmayla ilgili önemli müşahedelerimiz var” dedi.
BBC Türkçe‘ye konuşan, İstanbul’un en değerli pandemi hastanelerinden, Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden uzmanlar da kendi hastanelerinde artış gözlemlediklerini belirtiyor.
Getty ImagesÇocuk hastaların oranındaki artışla ilgili bir kıymetlendirme yapmak için istatistiklere muhtaçlık var.Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Eda Kepenekli, Covid-19 yataklı çocuk servisindeki durumu şöyle anlatıyor:
“Biz tekrar tam kapasiteye geçtik. Bir devir bir iki hasta yatırırken, şu an sekiz, on sayılarını görüyoruz. Şu an 20 yataklı servisimiz var. Biz çocukları odalarda tek olarak yatırıyoruz. Pandemi daha da ağırlaşırsa, hasta sayıları daha da artarsa, tıpkı mutasyonu taşıdığını bildiğimiz hadiseleri taşıyan çocukları tıpkı odada yatırmayı planladık fakat şu an için bu türlü bir durumda değiliz.”
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Ağır Bakım Bilim Kolu Lideri Doç. Dr. Nilüfer Yalındağ Öztürk de hastanedeki çocuk ağır bakım servisinin doluluğuyla ilgili, “Bizim 14 yataklı ünitemizde koronavirüs için iki yatağımız var. Daha fazla odası olan hastanelerde yatışlar daha fazla. Bizimki şu an için yetiyor ancak bu akşam tıpkı şeyi söyleyemeyebilirim” diyor.
Pekala, çocuk hasta sayısı genel artışa paralel olarak mı artıyor yoksa tüm hastalar içinde çocukların oranı da artıyor mu?
Bu soruyu net olarak cevaplamak için istatistiklere muhtaçlık duyuluyor.
Bununla birlikte uzmanlar, şu an için genelin içindeki çocuk oranının arttığını gözlemlemediklerini belirtiyor.
Getty ImagesMutasyonların çocuklara olan tesiri dünya çapında tartışılan bir mevzu.Doç. Dr. Kepenekli, “Toplumdaki genel Covid-19 enfeksiyonunun suratının artışına bağlı olarak çocuklarda da o sürat arttı. Lakin çocukların oranında bir artış yok” diyor.
Uzmanlar, son devirde hastanede yatış gereksinimi olan çocukların bilhassa, toplumda ergen denilen, adolesan yaş kümesinden olduğunu gözlemlediklerini de ekliyor.
Mutasyon çocukları daha fazla etkiliyor mu?
2020 yılının ilerleyen devirlerinde, mutasyon virüsler tüm dünyada yayılmaya başladığında, bu mutasyonların çocukları daha fazla etkileyebileceğine dair kuşkular ortaya çıkmıştı.
Bilhassa, İngiltere mutasyonun, çocukları daha fazla etkileyip etkilemediği konusu milletlerarası çapta sorgulanmıştı.
Türkiye’de Güney Afrika ve Brezilya mutasyonları da görülmekle birlikte asıl olarak İngiltere mutasyonu yaygın durumda.
Pekala gelinen kademede, hastanelerde, mutasyonlu virüslerin çocukları daha farklı etkilediğine dair bir müşahede oluştu mu?
Doç. Dr. Eda Kepenekli buna olumsuz cevap veriyor ve “Çocuklarda mutasyondan kaynaklanan farklı bir müşahedemiz yok” dedikten sonra bunu açıyor:
“Bizim müşahedemiz ki öbür bilimsel yayınlar da bunu destekliyor, İngiltere mutasyonu olan, şu an baskın olan koronavirüs cinsinde klinik olarak bir farklılık ya da vefat oranlarında bir artış görmüyoruz. Lakin bulaşıcılığı daha yüksek. Yani bir kişinin enfekte edeceği kişi sayısı daha fazla üzere gözüküyor.”
“İngiltere’de bu varyant çıktığı vakit, ‘çocukları daha süratli etkiliyor ve daha korkunç’ üzere bir tasalar var idi ve bu tüm dünyayı da etkiledi lakin bunun gerçek olmadığı ortaya çıktı” diyen Doç. Dr. Nilüfer Yalındağ Öztürk bu mevzuda, memleketler arası alandaki kıymetli tıp mecmualarından Lancet’te yayımlanan bilimsel makaleye işaret ediyor.
BBC Türkçe’nin incelediği, 10 Şubat tarihli makalede özetle şu tabirler yer alıyor:
“1 Mart ile 31 Mayıs 2020 tarihleri ortasında 20 çocuk ve genç (18 yaş ve altında olup müspet çıkan hastalar) King’s College Hastanesi’ne kabul edildi. 1 Kasım 2020 ve 19 Ocak 2021 tarihleri ortasında ise olumlu çıkan 60 çocuk ve genç hastaneye kabul edildi. İki küme ortasında yaş; ek tanısı olan hasta oranı; siyah, Asyalı ve etnik azınlık özelliği olan hasta oranı ve de mahrumluk düzeyleri açısından bariz farklılıklar bulunmadı.
“Önemli olarak, ikinci dalgada, çocuklar ve genç insanlarda daha şiddetli bir hastalığın vuku bulduğuna dair bir ispat bulamadık. Bu da B.1.1.7 varyantının (İngiliz varyantı) ana cinsten gözle görülür derecede farklı bir klinik seyre sebep olmadığını gösteriyor.”
Bu ortada Türkiye ve dünyada bu mevzudaki memleketler arası çalışmalar sürüyor.
Son periyotta Covid-19 nedeniyle Brezilya’da çocuk ölümlerinin artışı da memleketler arası alanda dikkat çekiyor.
MIS-C sendromu uyarısı
Uzmanlar, son periyotta çocuklarda görülen, çoklu sistemik inflamatuvar sendromun yani MIS-C’nin ise görülmeye devam ettiği devam ettiği ihtarında bulunuyor.
MIS-C, virüse maruz kalan yahut virüsü kapan çocuklarda görülebilen bir sendrom.
Bu sendrom çocuklarda; ateş, karın ağrısı, halsizlik, döküntüler, baş ağrısı üzere tesirler yaratıyor.
Uzmanlar, ebeveynleri bu belirtilere karşı uyanık olmaya çağırıyor.
Bilhassa de koronavirüse yakalanan bir yetişkinin olduğu bir konutta bir çocukta ateş görülmesi durumunda bir çocuk tabibine başvurulması gerektiği belirtiliyor.
- Ağır Bakım Derneği Lideri Cinel: Çocuk hastalarımız artıyor
- İngiltere’de farklı Covid aşılarının karıştırılmasına yönelik araştırma genişletildi
- Covid: Pandeminin çocuklar üzerindeki yıkıcı tesiri
Çocukların sıhhati açısından toplumun aşılanması değerli
Uzmanlar, günümüzde çocuklardaki Covid-19 hadise sayısının düşmesinin, yetişkinlerdeki düşüşe bağlı olduğunu belirtiyor.
Doç. Dr. Nilüfer Yalındağ Öztürk, “Toplumdaki artışı engellerseniz, çocuklarda da engellersiniz. Elimizde, bunu gösteren iyi ülke modelleri var” diyor.
Uzmanla bu noktada aşının kritik kıymette olduğunu vurguluyor.
Toplumun değerli bir kısmının aşılanmasının çocuklar açısından da çok kıymetli olduğunu söyleyen çocuk sıhhati ve hastalıkları uzmanları, ayrıyeten muhakkak bir basamakta çocukların da aşı olmasının gündeme geleceğini belirtiyor.
Uzmanlar, aşılama üzere tüm toplumu ilgilendiren süreçler devam ederken, ebeveynlerin de bu süreçte çocuklara maske, aralık ve hijyenin kıymetli olduğunu göstermesi gerektiğini belirtiyor.
Doç. Dr. Eda Kepenekli çocukların maske takması konusundaki yaklaşımda, motivasyonun kıymetli olduğunu söylüyor:
“Küçük çocukların alışılmış ki ahengi biraz daha düşük oluyor. Onları motive etmek gerekiyor. Ebeveyn olarak çocuklara; onları korkutarak, ürküterek, endişelendirerek değil fakat ‘Şöyle bir periyottan geçiyoruz, senin de kendini muhafazanın en iyi yolu bu, bu halde kendini koruyabilirsin’ diyerek, önlemi öğreterek yaklaşmak gerekiyor”.
Uzmanlar ayrıyeten, çocukların koronavirüse yakalanmaları durumunda hastalığı daha hafif atlatabilmeleri için, çocukluk çağı aşılarının tam olmasının, beslenmelerine dikkat edilmesinin ve sigara dumanına maruz kalmamalarının kıymetli olduğunu belirtiyor.
BBC- BİLMENİZ GEREKENLER – Koronavirüs nedir?
- TÜRKİYE’DE SON DURUM – Hangi tedbirler alındı?
- HÜKÜMET TAVSİYESİ NE? – Sıhhat Bakanlığı’nın koronavirüsten korunma tavsiyeleri
- COVID-19 VE GERÇEKLER – Koronavirüs hakkında inanmamanız gereken hurafeler
- SİZ NE YAPABİLİRSİNİZ? – Koronavirüsten nasıl korunursunuz?
- KORONAVİRÜS HARİTASI – Salgında son durum ne?
- PANDEMİ NEDİR? – Pandemi nedir, ülkeleri nasıl tesirler?
Cumhuriyet
