En hoş ritüellerimizdendir, Hıdrellez, yani karada Hızır, denizde İlyas Peygamber ile yeni bahara koşarız. Tabiatta ateşler yakar, sembol meskenler, dilekler çizer gül ağacına asarız. Ne ki bir de unutamadığımız, siyasal, sosyolojik bir olaydır, 1968 neslinin üç idealist gencini herkes gül ağacına dilek yaparken, darağacına göndermek! Bir diğer siyasi yanlışın, üç idamın öcü de olmuştur lakin iki eksi bir artı etmez ne yazık ki. Aslında bunun gayesi başka gençlere gözdağıdır biraz da.
Kim ne yaparsa yapsın, bu ülkenin en çok hakkını arayanı bayanlar ve gençler hâlâ. İşte onlardan biri Filiz Yurdakul, mahlası ile Âşık Sinem Bacı, erkek hâkim bir toplumda türkü yakmak bir yana, beste yapıp, saz çalmanın hegemonyasını yıkarak, altı plak, bir kaset, bir CD albüm, üç Şiir kitabı ve iki yüze yakın bestesiyle ortada. Bunlar da piyasada olanlar yalnızca. Sürecin ses çıkaranların üzerinden buldozer misali geçtiği 1980 darbesini düşündüğümüzde, birçok yapıtının sonradan gün yüzüne çıkma ihtimalini göz arkası etmemek lazım.
Fakat en kıymetlisi Deniz Gezmiş, Yusuf İnan ve Hüseyin Aslan asılmasınlar diye hareket yapan Yetenekli Çayan ve arkadaşları, toplam 13 kişinin Kızıldere’ de yakalanıp öldürüldüğünde, o sırada bir fabrikada personel olarak çalışırken şefinin “Yakalandılar” gazete haberini önüne fırlattığı andan itibaren bütün gün mesaisi bitene kadar, kendi kendine mırıldanarak ve yasaklı olduğu devirlerden sonra artık onlar için özdeşleşmiş bir ağıt niteliğinde olan Kızıldere türküsünü kelamıyla, müziğiyle söyleyiverir. 11 Eylül 1980 akşamı CHP Gençlik Kolları’nın düzenlediği toplam 30 konserinin iptali ile tüm hayatı değişen, Âşık İhsani’nin eski eşi Aşık Sinem Bacı’ya bu ismi, Gaziantep’te TÖB-DER etkinliğinde, 1975’te TÖB-DER Gaziantep Vilayet Lideri Necati Zincirkıran verir. Pir Sultan Abdal’ın kızının ismidir, zira. Hayvanlara, bayanlara, tabiata zulüm eden herkesi tek başına karşısına alacak kadar güçlü bir bayan. Ne diyor:
“oy dere kızıldere
bu türlü akışın nere
bizde hal mi bıraktın
sana can vere vere
dere bizim yerimiz
suyu alın terimiz
söyle nedendir dere
vurulur gençlerimiz
dere sana ne ettim
her yanın yoksul-yetim
söyle dere ne vakit
kurtulur memleketim
dere bu türlü durulmaz
gence kurşun vurulmaz
sanma zalim olandan
bir gün hesap sorulmaz”
Öldürüldüklerinde çantasından bir kuru soğan, dört kitap ve üşüdükleri için emanet aldığı kazağı çıkan Uzman Çayan, hastane odasında tutuklu, elleri, kolları hatta yarası zincirli, gözünü açar açmaz “Deniz, yakalandı mı” diye soran Yusuf Aslan, İstanbul Üniversitesi önünde sırtından vurulan, Taylan Özgür ile birinci faili meçhulün kurbanı olan gençlerimize, Tam bağımsız Türkiye için uğraş edenlere..
Cumhuriyet
