Geçtiğimiz günlerde Sivas’ta termometreler son 95 yılın en yüksek sıcaklığını kaydederken İzmir’in Çeşme ilçesinde hortum meydana geldi.
Gazete Kolektif’ten Deniz Ogan’ın haberine nazaran, yüksek sıcaklıkların akabinde büyük olayları ve kar yağışının başlamasını iklim değişikliğine bağlamanın yanlışsız olmadığını lisana getiren Dr. Demirhan, “Günlük yada haftalık hava değişimleri bölgedeki atmosferik kaidelerle ilgilidir. İklim değişimi ile bağlantısı olup olmadığını anlayabilmek için en az 30 yıl müddetince bölgenin meteorolojik şartları incelenip ortalamasının alınması gerekmektedir.
Fakat çok uzun bir vakittir iklim değişimi sürecinde olduğumuz da doğrudur. 1760’larda Sanayi İhtilali’yle birlikte atmosfere salınan insan kaynaklı kirleticilerin kullanılmaya başlanmış ve iklim değişimi süreci başlamıştır” dedi.
DÜNYA’NIN SICAKLIĞI TEKRAR 1 DERECENİN ÜSTÜNE ÇIKTI
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 8 Ekim 2018’de yayınladığı “1.5°C Global Isınma Özel Raporu”nda da bahsedildiği üzere, Dünya’nın ortalama sıcaklığının, sanayi öncesi devirlere nazaran 1.5°C daha sıcak olmasının geri dönülmez tesirlere neden olacağı söyleniyor. 2020 yılının son 141 yılın en sıcak yılı olduğunu ve 2016 yılında da olduğu üzere ortalama sıcaklığın 1.02°C üzerine çıktığını söyleyen Dr. Demirhan, “Burada en değerlisi; 2020 yılındaki rekor sıcaklık pahaları değil, global kara ve okyanus yüzeyi sıcaklıklarının her 10 yılda bir sistemli olarak artmasıdır. Örneğin 2011-2020 yılları ortasındaki sıcaklık anomalisi, 20. yüzyıl ortalamasının + 0.82°C üzerindeyken, evvelki on yılda (2001–2010) ortalamanın + 0.62°C üzerindeydi. 2100 yılına kadar da global sıcaklığın ortalamaların en az 2°C üzerine çıkması beklenmektedir” dedi.
HER MEVSİM SICAKLIKLARI ORTALAMANIN ÜSTÜNDE
Barajların doluluk oranının önemli manada azalması, orman yangınları ve kuraklık global iklim değişikliğinin tesirleri ortasında yer alırken, Dr. Deniz Demirhan da mevsim sıcaklıklarının ortalamaların üzerinde olduğunu tabir etti. Dr. Demirhan şöyle devam etti:
“Artan sıcaklıkların fırtına, dolu ve hortum üzere çok hava olaylarının sayısında ve şiddetinde artışa yol açabileceği yapılan öngörüler ortasındadır. Çok hava olayları, yağışlardaki değişimleri hatta kimi bölgelerde yağışlarda azalma olmasını da beraberinde getirebilecektir.
Son bir yıllık kuraklık tahlilleri incelendiğinde, Güney, Kuzey ve İç Ege’de, Akdeniz’de, Trakya’nın güneyinde, Marmara’da, İç Anadolu Bölgesi’nde, Batı ve Orta Karadeniz’de, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinin belli bölümlerinde yağışların azaldığı görülmektedir.
Mevsimsel olarak incelendiğinde ise yağışların yurt genelinde kış aylarında artması fakat yağış cinsinin değişerek daha çok yağmur halinde olması ve sonbaharda ise azalması öngörülmektedir. Yapılan çalışmalarda havzalar konusunda; bilhassa Fırat-Dicle havzasında ve Anadolu’nun iç ve güney bölgelerindeki havzalarda yağışların azalma ihtimali olduğu görülmüştür.”
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Deniz Demirhan
Cumhuriyet
