Dünya ve Türk halter tarihinde unutulmaz isimler ortasında yer alan olimpiyat, dünya ve Avrupa şampiyonu Naim Süleymanoğlu, vefatının 4. yılında anılıyor.
Bulgaristan’ın Kırcaali kentinin Ahatlı köyünde 23 Ocak 1967’de hayata gözlerini açan efsane ulusal halterci Naim Süleymanoğlu, haltere başlamasıyla ilgili bir tabirinde “9 yaşındayken halter antrenörüm Hilmi (Pekünlü) hoca beni keşfetti, böylelikle haltere başladım.” demişti.
Halter tarihine ismini altın harflerle yazdıran Naim Süleymanoğlu, şimdi 15 yaşındayken 1982’de Brezilya’da düzenlenen Gençler Dünya Şampiyonası’nda birinci dünya şampiyonluğunu elde etti ve “En genç dünya rekortmeni” unvanını aldı.
1983 Büyükler Dünya Halter Şampiyonası’nda birinci olan Naim Süleymanoğlu, 1983-1986 yılları ortasında gençlerde 13, büyüklerde 50 rekor kırdı, 1984, 1985 ve 1986’da dünyada yılın haltercisi seçildi. ABD’de 1983’te düzenlenen ‘Rekortmenlerin Turnuvası’nda dünya rekoru kıran Naim Süleymanoğlu’na burada “Cep Herkülü” lakabı takıldı.
Naim Süleymanoğlu, 1984 yılında silkme kategorisinde beden tartısının 3 katını kaldıran ikinci halterci olarak tarihe geçti.
TÜRKİYE’YE GELİŞİ
Türkiye’ye gelişini 1980’li yıllarda Bulgaristan’da yaşayan Türklere yapılan zulümlerin dünyaya duyurulması ve bitirilmesine yönelik bir teşebbüs formunda açıklayan Naim Süleymanoğlu, o yıllarda Bulgaristan’da Türklerin asimilasyona maruz kaldığını, isimlerinin zorla değiştirildiğini anlatmıştı.
“Cep Herkülü”, Türkiye’ye geliş sürecine ait, “Türklere karşı yapılan zulümleri kabullenmem mümkün değildi. Türkleri yok sayanlar için ter dökmek istemiyordum. Türkiye’ye iltica edecektim. 1985-1986 şubat ayı sonuna kadar bütün Türklerin isimleri değiştirildi. Artık adım; Naum Shalamanov’du. 1986’da Avustralya’nın Melbourne kentinde düzenlenen Dünya Halter Şampiyonası’nda birinci oldum. Şampiyonanın sonunda akşam yemeğinde beni Türk Konsolosluğuna götürecek şahıslarla tanıştım.” demişti.
1986’da Avustralya’da Türk Büyükelçiliğine sığınarak iltica eden Naim Süleymanoğlu, başarılı bir operasyonla Avustralya’dan uçakla Londra’ya geçti. Akabinde devrin başbakanı Turgut Özal’ın gönderdiği özel uçakla Türkiye’ye getirilen Naim Süleymanoğlu, Ankara’da coşkulu bir karşılama ve basın toplantısıyla birinci kere Türk halkının karşısına çıktı.
“Cep Herkülü”nün 1988 Seul Olimpiyatları’na Türkiye ismine katılabilmesi için Türk hükümetince Bulgaristan’a 1 milyon dolar ödenerek gerekli süreçler yapıldı. O tarihten itibaren Naim Süleymanoğlu, şampiyonalarda Türkiye ismine çaba etti. Merhum Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın ödemeyle ilgili, “Naim bize onu kat kat ödedi. Dünyada Türklerin reklamını yaptı.” dediği, böylelikle manilerin aşıldığı kayıtlara geçti.
ÜST ÜSTE 3 OLİMPİYATTA ŞAMPİYON OLDU
Bulgaristan’da kalan Türklere zulmedildiğini, sünnetin yasaklandığını, sünnet yaptıranlara mahpus cezası verildiğini, mezar taşlarındaki isimler nedeniyle mezarların dahi yıkıldığını dünya kamuoyuna duyuran Naim Süleymanoğlu, 1992’de de Milletlerarası Halter Basın Kurulu tarafından dünyanın en iyi sportmeni ilan edildi.
Halterde dünyanın efsane atletleri ortasına yerleşen Naim Süleymanoğlu, 1988 Seul Olimpiyat Oyunları’nda 9 dünya, 5 olimpiyat rekoru kırarak şampiyon oldu. Tartısının 3 katından 10 kilo fazlasını (190 kilo) kaldırarak ‘dünyanın en iyi haltercisi’ mükafatını kazandı.
Bu tarihte olimpiyatlarda Türkiye’ye güreş dışında birinci altın madalyayı kazandırdı.
Naim Süleymanoğlu, 1988 Seul, 1992 Barselona ve 1996 Atlanta Olimpiyatları’nda birinci olarak, üst üste 3 olimpiyat altın madalyasıyla podyuma çıktı. Naim Süleymanoğlu, mesleğinde ayrıyeten 7’şer kere dünya ve Avrupa şampiyonluğuna ulaşırken, 46 dünya rekoruna imza attı.
1996’da haltere orta veren Naim Süleymanoğlu, sonrasında katıldığı 2000 Sydney Olimpiyatları’nda başarılı olamadı ve etkin spor hayatına veda etti. Efsane atlet, Sydney’e kadar 24 yıl boyunca halterde bir numara olarak isminden kelam ettirdi.
TIME MECMUASINA KAPAK OLAN BİRİNCİ TÜRK SPORTMEN
1988 Seul Olimpiyatları’nda 9 dünya, 5 olimpiyat rekoru kıran ve ‘dünyanın en iyi haltercisi’ seçilen Naim Süleymanoğlu, 3 Ekim 1988’de “Everybody Wins” başlığıyla Time mecmuasına kapak oldu.
O yıl Avrupa Halter Şampiyonası’nın akabinde periyodun ABD Lideri Ronald Reagan tarafından Beyaz Saray’a davet edilen Naim Süleymanoğlu’nun teklif edilen ABD vatandaşlığını da reddettiği kayıtlara geçti.
Naim Süleymanoğlu, 2000 yılında Memleketler arası Halter Federasyonunda (IWF) dünyanın en genç asbaşkanı oldu. 2012 Londra Olimpiyat Oyunları kapsamında ismi, Londra metrosundaki bir istasyona verildi. 2018 yılında Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Çankaya’da bir caddeye de “Naim Süleymanoğlu” ismi verildi.
Efsane ulusal halterci, 18 Kasım 2017’de tedavi gördüğü hastanede karaciğer yetmezliği nedeniyle 50 yaşında hayatını kaybetti. 28 Eylül 2017’de hastaneye kaldırılan Naim Süleymanoğlu ile yakından ilgilenen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 9 Ekim 2017’de hastanede efsane sporcuyu ziyaret etmişti.
19 Kasım 2017’de İstanbul Fatih Mescidi’nde kılınan cenaze namazına siyaset, iş ve spor topluluğundan çok sayıda kişinin yanı sıra faal spor yaptığı periyotta en büyük rakibi olan Yunan Valerios Leonidis de katılırken, Süleymanoğlu, Edirnekapı Mezarlığı’nda ebedi hayata uğurlandı.
LİDER ÜNLÜ: “SÜLEYMANOĞLU, YÜZYILLAR GEÇSE DE ANILACAK”
Türkiye Halter Federasyonu Lideri Talat Ünlü, Naim Süleymanoğlu’nun yalnızca Türk halteri için değil, dünya halteri için de manasının büyük olduğunu belirterek, “Naim Süleymanoğlu, yüzyıllar geçse de her vakit anılacak, benim için farklı bir pahası de nikah şahidim olmuştur, hiçbir vakit unutulmayacaktır. Biz onunla çok tartışırdık ancak hiçbir vakit gücenmedik, darılmadık birbirimize. O sıkıntı günlerinde de İstanbul’a ziyaretine 3 defa gittim ancak görüşmek mümkün olmadı. Gönlüm isterdi ki Naim artık yanımızda olsaydı, keşke birlikte olsaydık, bana kızsaydı, bağırsaydı, çağırsaydı.” tabirlerini kullandı.
Her yıl Naim Süleymanoğlu’nu anma etkinliklerini daha tesirli bir formda düzenleyeceklerini aktaran Ünlü, “Naim Süleymanoğlu muvaffakiyet ödülleri” ismiyle Türkiye’nin halterde ‘en’lerini belirleyeceklerini, her yıl bunun klâsik olarak devam etmesini planladıklarını söyledi.
“Yılda bir kere Naim Süleymanoğlu semineri” de düzenleyeceklerini, halter hayatının genç atletlere örnek olması için işleneceğini lisana getiren Ünlü, “Naim Süleymanoğlu ile ilgili her şey atletlere anlatılmalıdır.” sözünü kullandı.
Cumhuriyet
