En ucuz damacana suyun fiyatı 13 liraya çıkarken, kur kaynaklı yeni zamlar yolda
Ambalajlı su fiyatlarına yılbaşından bu yana yüzde 25 artırım geldi. 19 litrelik en ucuz damacana suyun fiyatı 13 liraya çıkarken, dar gelirli ambalajlı su almayı bıraktı ve musluk suyunu içmeye başladı. Bir hane en ucuz damacana suyu alsa bile yıllık 5 bin 400 TL bütçe ayırması gerekiyor. 2020 yılı başından bu yana ise ambalajlı su fiyatlarına ortalama yüzde 40 artırım yapıldı.
Üreticiler artırımlara döviz kurundaki yükselişle birlikte, artan ambalaj ve güç girdileri, personellik maliyetleri, nakliye vb. maliyet kalemlerindeki artışları münasebet gösterirken, kurda üst taraflı hareket ve PET hammaddesindeki yeni artışlar suya yeni artırımları da beraberinde getirecek.
Türkiye’de 2016 yılında yıllık kişi başına ortalama ambalajlı su tüketimi 148 litre iken bu oran, 2019’da 140 litreye, 2020’de 126 litreye indi. Bu yıl da kişi başına ambalajlı su tüketiminin 123 litreye gerilemesi bekleniyor.
İPİN UCU KAÇTI
İstanbul gazoz, su, şerbet, boza, turşu ve Sirke İmal Edenler ve Satanlar Esnaf Odası Lideri Ahmet Turan Akkaya, su fiyatlarında ipin ucunun kaçtığını vurgulayarak, “Alım gücü düşen yurttaş musluk suyunu içmeye yöneldi” dedi. Kanuna nazaran ekmek ve suyun acil besin unsuru olduğunu vurgulayan Akkaya, kimsenin tarifeye uymadığını her firmanın başına nazaran fiyat belirlediğini açıkladı. Akkaya, 2019 yılı sonuna kadar firmaların suda 9.5 liralık tavan fiyata uyduğunu lakin artık kimsenin tavan fiyatı umursamadığını kaydederek, “Bizim yaptırım gücümüz yok, sağlıklı kontroller de yapılamadı. 19 litrelik damacananın fiyatı birtakım markalarda 20 lirayı aştı” diye konuştu.
TÜPÇÜ BİLE SATIYOR
Bu periyotta birçok yurttaşın arıtma aygıtlarına da yöneldiğini lakin aygıtların mineral kıymetini önemli oranda öldürdüğünü, arıtma aygıtlarındaki filtrelerin fahiş fiyatlar nedeniyle sistemli değiştirilmemesi ile halkın zehir içtiğini anlattı.
İstanbul’da 1875’i aşkın kayıtlı su bayisi bulunduğuna, en az 3 bin de kayıtsız işletme bulunduğuna işaret eden Akkaya, tüpçülerin bile su sattığını aktardı.
AYLIK 160 TL BÜTÇE
Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) datalarına nazaran, 2020’de Türkiye’de su pazarı hacmi yüzde 9.4’lük küçülmeyle 10.5 milyar litreye indi. Bu hacmin 5.9 milyar litresi yüzde 6.99’luk küçülme ile damacana satış kanalından, 4.6 milyar litresi de yüzde 12.4’lük küçülme ile PET satış kanalından geldi. Öte yandan bir hane haftada en ucuz fiyatlı 19 litrelik iki damacana su alsa 26 TL, en değerlisinden alsa 40 TL ödemek zorunda. Bir hanenin aylık suya ayırması gereken bütçe ise 104 TL ile 160 TL ortasında değişiyor.
Cumhuriyet
