Getty Images
Adalet ve Kalkınma Partisi’ni (AKP) önümüzdeki seçimlere taşıyacak takımların belirlendiği 7. Olağan Büyük Kongre’de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, delegelerin geçerli oylarının tamamını alarak yine genel lider seçildi. Tüzük değişikliği ile genişletilen partinin en üst karar organı Merkez Karar İdare Konseyi’nde (MKYK) değerli değişiklikler yapan Erdoğan, parti idaresinde eski siyasetçiler ile Doğu ve Güneydoğu kökenli isimlere yük verdi. AKP MKYK’da hudutlu da olsa, Alevi ve Ermeni cemaatinden temsilciler de yer aldı.
Partide kimi siyasetçiler 7. Olağan Kongre sonrasını, 19 yıllık iktidarın akabinde “ikinci yeni dönem” olarak isimlendiriyor.
Erdoğan konuşmasında; “yeni anayasa”, iktisat, Cumhur İttifakı’nın devamlılığı vurgusu yaptı. Konuşma metnindeki İstanbul Sözleşmesi’ne ait tenkitlerin yer aldığı kısımları ise atladı.
‘Lebalep doldu‘
İktidarda 19. yılını dolduran AKP, 7. Olağan Büyük Kongresi, Ankara Spor Salonu’nda gerçekleştirildi. Ankara’nın ağır bir kar yağışına uyandığı kongre salonunun içi de dışı da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, vilayet kongrelerinde de sık sık övdüğü üzere “lebalep” doldu. Türkiye’nin her yerinden otobüslerle taşınan partililerin kongreye iştiraki sağlandı.
Bunun dışında, mevcut ve eski parti yöneticileri, ilçe liderleri, kurucular, davet edilen siyasi parti temsilcileri de kongre salonunda hazır bulundu. İştirakçilerden Covid-19 testi istenmeyen kongrede, vakit zaman maske ve toplumsal uzaklığa uyulması daveti yapıldı lakin kalabalık ortamda bu pek de mümkün olmadı.
“Güven ve istikrar” ana sloganıyla yapılan kongre salonunda, “Biz bu millete efendi olmaya değil hizmetkar olmaya geldik”, “Cumhur İttifakı bir masa başı ittifakı değil, gönül mutabakatıdır” pankartları dikkat çekti.
Ağır güvenlik tedbirlerinin alındığı kongrede Divan Başkanlığı’na, Genel Lider Yardımcısı Ali İhsan Yavuz seçildi.
Getty Images‘İkinci yeni dönem’
AKP’nin 7. Olağan Kongresi’nde Cumhurbaşkanı Erdoğan, iktidarının birinci yıllarında olduğu üzere, çok farklı kısımlardan, hatta vakit zaman parti siyasetlerini eleştiren isimlere listesinde yer verdi. AKP’nin giderek, seçmen tabanını daralttığı ve eski yol arkadaşları ile yollarını ayırması ve ayrılanların da “muhalefet bloğunda” yer alması nedeniyle, Erdoğan’ın, partisini bir sonraki seçime taşıyacak takımları belirlerken, geçmiş yıllardaki üzere “kapsayıcı, kucaklayıcı, tüm kesitlere ileti verebileceği” bir takım oluşturmayı tercih ettiği yorumu yapılıyor.
Kongrede konuştuğumuz siyasetçiler, 7. Olağan Kongre’yi “ikinci yeni devrin başlangıcı” kelamlarıyla değerlendirirken, çabucak her bölümü kucaklayan geniş bir takımla “ikinci 20 yıl iktidar hedefi”ne vurgu yaptı. Erdoğan’ın yeni MKYK listesiyle, MHP ile ittifak paydaşlığı devrindeki telaffuzları, HDP’ye yönelik dokunulmazlık tartışması ve kapatma davası nedeniyle “kaçabilecek” Kürt oylarının engellenmesi, bir yandan da parti içinde uzun müddettir etkisiz olan eski siyasetçilerin “muhalefet bloğuna kaymasının engellenmesi” hesabının yapıldığına dikkat çekiliyor. Yeni MKYK’da bu nedenle Kürt siyasetçi ve eski parti yöneticisi milletvekili, kurucuları yer verildiği yorumu yapılıyor.
22 isim liste dışı, 47 yeni isim listede
Kongrede yapılan tüzük değişikliği ile AKP’nin 50 olan MKYK üye sayısı 75’e, genel başkanvekilliği sayısı da 2’ye çıkarıldı. Erdoğan 22 ismi liste dışı bırakırken, yeni MKYK’ya ortalarında eski başbakan Binali Yıldırım’ın da bulunduğu 47 yeni isim girdi. Erdoğan, kabine ya da küme başkanlığı için ismi geçen Yıldırım ile küme başkanvekili Hasret Güçlü’ye parti idaresinde vazife vermeyi tercih etti.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulu Lideri olan Cevdet Yılmaz, Genel Lider Yardımcısı Yetenekli Ünal, Hazine ve Maliye Bakanı olan Lütfi Elvan, Milletvekilleri Ahmet Aslan, Mustafa Ataş, Atila Kaya, Osman Nuri Gülaçar, Ahmet Tan liste dışında kalan isimler ortasında yer aldı. MYK üyeleri Efkan Ala, Ali İhsan Yavuz, Fatih Şahin, Hamza Dağ, Hayati Yazıcı, Numan Kurtulmuş, Nurettin Canikli, Öznur Çalık, Ömer Çelik’in de ortalarında bulunduğu isimler ise yerini korudu.
Uzman Ünal’ın, AKP Meclis Küme İdaresi’ne kaydırılması bekleniyor.
Doğu Anadolu ve Güneydoğu tartısı arttı
MKYK’da eski milletvekili, parti yöneticisi, Doğu ve Güneydoğu’lu siyasetçi tartısı arttı. Tahlil süreci sonrasında, AKP’nin Kürt meselesine ait siyasetlerine eleştirel yaklaşımları ile bilinen eski Diyarbakır Milletvekili Abdurrahman Kurt’un yanısıra, Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Kasım Gülpınar, eski Gaziantep Millevtekili Şamil Tayyar, MKYK’ya yeni giren isimler oldu. Eski Mardin Milletvekili Orhan Miroğlu da MKYK’daki yerini korudu.
Erdoğan’ın listesinde dikkat çeken bir öbür isim ise partinin son devirdeki siyasetlerine vakit zaman tenkitler yönelten ve partinin “muhalif sesi” olarak da nitelendirilen parti kurucularında Ayşe Böhürler oldu. İstanbul Vilayet Başkanlığı’na yine aday gösterilmeyen Bayram Şenocak, eski Antalya Büyükşehir Belediye Lideri Menderes Türel, eski milletvekilleri Haluk İpek, Metin Külünk, eski Adalet Bakanı ve hala TBMM Anayasa Komitesi Lideri olan Bekir Bozdağ da MKYK’nın yeni isimleri oldu.
ReutersErmeni ve Alevi temsilciler
Yeni MKYK’da Ermeni cemaatinden Hekim Sevan Sıvacıoğlu, Alevi Dernekleri Federasyon sözcülüğü ve Erikli Baba Kültür Derneği Başkanlığı vazifelerinde bulunan avukat Metin Tarhan da yer aldı. Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan’ın kurucusu olduğu Bayan ve Demokrasi Derneği (KADEM) İdare Konseyi Üyesi Derya Yanık, 2006’da Türkiye hoşu seçilen Seda Sarıbaş, YETERLİ Parti’den ayrılıp AKP’ye geçen Tuğba Varol Çokal da AKP’nin yeni MKYK üyesi oldu.
Birinci ileti: ‘Kar mikropları temizler‘
Eşi Emine Erdoğan ile birlikte kongreye gelen Erdoğan birinci iletisini dışarıda bekleyen partililere, otobüs üzerinden kısa bir konuşmayla verdi. Kongrede, Ankara’da ağır kar yağışı altında kongrenin gerçekleşmesine dikkat çeken Erdoğan, “Kar yağışının tüm mikropları temizlediği manalı buluşmada hepinizi selamlıyorum” dedi. Erdoğan, kongrede yapılacak tüzük değişliğiyle MKYK’nın 75 üyeye çıkarılacağını da burada açıkladı. Kongreye özel “İnandığın yolda yürü” müziği ve 3 tanıtım sineması hazırlandı. Erdoğan salona girdiğinde ise Kayahan’ın “Seninle her şeye varım ben” müziği çalındı.
Duayla başladı, duayla bitirdi
Gündeme geçilmesinin akabinde kürsüye gelen Erdoğan, konuşmasına, tüm vilayetleri özelliklerini yansıtan sıfatlarla tanımlayarak selamladıktan sonra dua ederek başladı. Erdoğan, kongreye teşekkür konuşması için ikinci kere çıktığı kürsüde konuşmasını “Rabbim kolaylaştır zorlaştırma, Rabbim hayırla sonuçlandır” diyerek yeniden duayla bitirdi.
BBC‘2023 Cumhur İttifakı’nın zafer yılı olacak‘
Erdoğan, genel lider seçilmesi nedeniyle kongreye teşekkür konuşmasında da ittifakı bir sonraki seçimlere taşıyacağını da net bir biçimde tabir etti:
“2023 Cumhur İttifakı’nın yeni bir zafer yılı olacaktır. Cumhur İttifakı bir masa başı ittifak değil, gönül mutabakatıdır. Münasebetiyle bir yerlere çekip çevirmeye çalışanlar boşuna uğraşıyorlar. Zillet ittifakı içerisinde olanlar yollarına devam etsinler. Ancak cumhur ittifakını onların tarifine girecek hiçbir yanı yoktur.”
MKYK listesine farklı bölümlerden isimler alarak “kucaklayıcılık” iletisi veren Erdoğan, teşekkür konuşmasında da “Hiç kimseyi dışlamadan hiç kimseyi ötekileştirmeden hiçbir sebeple kimseyi ayırmadan ayrıştırmadan 84 milyonun birlik ve beraberliği için bu millete efendi olmaya değil hizmetkar olmaya geldiğimizi tekrar ortaya koyacağız” sözleriyle buna vurgu yaptı.
Dövizdeki dalgalanma gündemindeydi: ‘Gaza basma vakti‘
Erdoğan’ın gündeminde Naci Ağbal’ın Merkez Bankası Başkanlığı’ndan alınmasından sonra dövizdeki dalgalanma da vardı. İktidarlarının iktisattaki muvaffakiyetini anlatan Erdoğan, yurttaşlara, döviz ve altınlarını “finans araçlarına yatırmaları” daveti yaptı:
“Şimdi artık vakit, daha çok çalışma, üretme, gaza basma, amaçlarımıza yürüme vaktidir. (…) Kendilerini inançta hissetmek gayesi ile meskenlerinde döviz ve altın tutan vatandaşlarıma buradan bir davette bulunuyorum. Bu vatandaşlarımdan, ulusal servetimiz olan konutlarındaki döviz ve altını, çeşitli finans araçlarına yatırarak iktisada ve üretime kazandırmalarını istiyorum. (…) İş insanlarımıza da, 30 Haziran’a kadar devam eden varlık barışından yararlanarak, yurt dışındaki kaynaklarını ülkemize getirebileceklerini tekrar hatırlatıyorum. Ülkemize yatırım yapan memleketler arası yatırımcılara ise Türkiye’nin gücüne ve potansiyeline güvenmeleri davetinde bulunuyorum.”
Getty ImagesYeni anayasa bildirisi: Gelecek yıl
Erdoğan’ın konuşmasında ehemmiyetle vurguladığı hususlardan birisi ise “yeni anayasa” oldu. “Yeni ve sivil bir anayasa” amaçlarını açıklayan Erdoğan, “ruhunda insan olan, 84 milyon vatandaşı içeren, ülkenin gücü, güvenliği, istikrarı ve kazanımlarını temel alan” bir anayasa maksadı çizdi:
“Bu yeni Anayasa, üstat Cemil Meriç’in söylediği üzere, ‘muhteşem bir maziyi daha süper bir istikbale bağlayan bir köprü’ kurmalıdır.”
Siyasi partilere yeni anayasayı birlikte yapma davetini yineleyen Erdoğan, “Yeni Anayasa, açık ve şeffaf bir sürecin eseri olarak hazırlanacaktır. Yeni Anayasa çalışmalarında bu safhaya önümüzdeki yılın birinci diliminde ulaşmayı hedefliyoruz” vurgusu yaptı.
Evlilik yaşı eleştirisi: 30’lara dayandı
Erdoğan konuşmasında kentleşme ile ailenin korunmasında kâfi başarıyı sağlayamadıklarını vurgularken, televizyon ve internetin yaygınlaşmasıyla “çekirdek aileden bireye hakikat yönlendiren bir kültür iklimi”nin etrafı kuşatmaya başlamasından yakındı, evlilik yaşının yükselmesine reaksiyon gösterdi:
“Öyle ki, evlilik yaşları zati 30’lara dayanan gençlerimiz ortasında hiç evlenmeyenlerin sayısı da artıyor. Bir yahut en fazla iki çocuklu aile yapısı giderek yaygınlaşıyor. Ebeveynlerin her ikisinin de çalıştığı ailelerde, şayet yakında ikamet eden bir aile büyüğü yoksa, çocuklar meskendeki yahut kreşteki bakıcılar tarafından yetiştiriliyor.”
Sırada kabine değişikliği var
Kongrenin tamamlanmasının akabinde partinin “vitrini” olarak nitelendiren Merkez İdare Konseyi’ni (MYK) belirlemek için genel merkeze geçerek birinci MKYK toplantısını gerçekleştiren Erdoğan’ın, daha sonra da kabinede değişime gitmesi bekleniyor.
Cumhuriyet
