‘Evde ve Uzakta’ kitabının çevirmeni Suzan Geridönmez’den tepki: ‘Çocuk ve gençlik yayıncılığına sistematik olarak sansür uygulanıyor’
Christine Nöstlinger’in Günışığı Kitaplığı’ndan çıkan “Evde ve Uzakta” isimli yapıtının muzır ilan edilmesine tercüman Suzan Geridönmez reaksiyon gösterdi.
Çevirdiği kitabın yasak kapsamına sokulmasının fikir ve tabir özgürlüğüne muhalif olduğunu belirten Geridönmez, “Son periyotta bilhassa çocuk ve gençlik yayıncılığına yönelen ve günden güne kapsamını ve boyutunu artıran sistematik bir sansür uygulaması olarak değerlendiriyorum” dedi.
‘SEÇME ÖZGÜRLÜĞÜ AİLEDEDİR’
Evrensel’in haberine nazaran Geridönmez “Yazar müellif, tercüman çevirir, yayıncı da yayımlar. Hepsinin bağlı olduğu ve kendi meslek örgütleri tarafından korunan mesleksel unsurları vardır. Niyet ve söz özgürlüğü demek yetişkinlerin neyi okuyacağına kendi karar vermesi demektir. 18 yaşından küçükler kelam konusu olduğundaysa seçme özgürlüğü ve sorumluluğu ailededir. Ebeveynler, çocuklarına Türk ve İslam kültürüne uygun eserler okutmakta hürdür, tıpkı çocuklarına kültürler ortasında köprüler kuran, eleştirel kanıyı teşvik eden eserler okutmaya hür oldukları üzere. Bu özgürlüğe müdahale aslında şahsî hak ve özgürlüklere müdahaleden öteki bir şey değildir. Tıpkı formda edebiyat ve sanatın yeşerebileceği yegâne taban olan niyet ve söz özgürlüğü de baltalanmaktadır” sözlerini kullandı.
‘OKULLARDA KİTAPLARI ÖNERİLİYOR’
Ulusal Eğitim Bakanlığı’na bağlı birçok okulda Christine Nöstlinger’in kaleme aldığı kitapların önerildiğine ve sevilerek okunduğuna dikkat çeken Geridönmez “Tebligatta muzırın manası ‘edebe aykırı’, ‘terbiyesizce’ ve ‘iğrenç’ diye tanımlanmaktadır. Ben kendi hislerimden evvel, özgür seçimleri ‘iğrenç’ olarak bedellendirilen öğretmen ve ebeveynlerin hislerini ve gösterecekleri tepkiyi merak ediyorum. Natürel, hâlâ ‘Yılan bana dokunmadığı sürece…’ niyetiyle sessizliğini koruyan, ancak yayın programlarında her an birebir şaibeli münasebetlerle sansürlenebilecek birçok yapıtı bulunan yayıncıların ne vakit daima birlikte, gür bir formda fikir özgürlüğüne ve özgür sanata sahip çıkacaklarını da…” dedi.
NE OLMUŞTU?
Helga Bansch, Heinz Janisch’in “Bazı Günler”; Christine Nöstlinger’in “Evde ve Uzakta” ve Elena Favilli, Francesca Cavallo’nun “Asi Kızlara Uykudan Evvel Öyküler 2” kitapları muzır neşriyat ilan edilmişti. Küçükleri Muzır Neşriyattan Muhafaza Şurası kitapların “18 yaşından küçüklerin maneviyatı ve gelişimleri üzerinde muzır etki yapacak nitelikte” olduğunu argüman etmişti.
1117 sayılı Kanun kapsamında yapıtların ön kapaklarına “Küçüklere zararlıdır” damgası basılması, reklam ve propaganda yapılmaması, sipariş kabul edilmemesi, okul ve gibisi yerlere sokulmaması üzere sınırlamalar getirildi.
Cumhuriyet
