Facebook, Instagram’ın gençlerin ruh sağlığını olumsuz etkilediğine dair araştırmasını gizlemekle suçlanıyor

Getty Images

Facebook’un sahibi olduğu Instagram’ın şirket içinde yaptırdığı ve toplumsal medyanın gençlerin psikolojisini ve vücut algısını olumsuz etkilediğini gösteren araştırma sonuçlarını kamuoyu ile paylaşmadığı ortaya çıktı.

ABD’de yayımlanan Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin haberine nazaran, zımnî tutulan araştırma sonuçları Instagram’ın gençlerde anksiyete ve depresyon seviyesini artırdığını gösteriyor.

Instagram’a reaksiyon gösteren birtakım kuruluşlar ve siyasetçiler, şirketin kârı her şeyin önüne koyarak taammüden bu bulguları gizlediğini söylüyor.

Şirket ise, yaptırdıkları araştırmaların “karmaşık ve güç sorunları anlamaya çalışma konusundaki bağlılıklarını” gösterdiğini savunuyor.

WSJ’nin haberinde yer alan ve Facebook’un yalanlamadığı savlar şöyle:

• 2019’da yapılan bir araştırmanın raporuna ilişkin slaytta “Üç genç kızdan birinin olumsuz vücut algısını daha da kötüleştiriyoruz” denildi
• Bir diğer slayta nazaran, gençler, yaşadığı anksiyete ve depresyonun şiddetlenmesinden Instagram’ı sorumlu tuttu
• 2020’de yapılan araştırmaya katılan genç kızların yüzde 32’si vücutlarıyla ilgili olumsuz hisler içinde olduklarını ve Instagram’ın daha berbat hissetmelerine neden olduğunu söyledi
• İngiltere’de gençlerin yüzde 13’ü, ABD’de yüzde 6’sı Instagram yüzünden kendilerini öldürme isteği duyduklarını belirtti
• Instagram geçtiğimiz yıllarda bu mevzuda birçok internet anketi, odak kümesi araştırması ve günce çalışması yaptırdı

Getty Images

Instagram ise, WSJ’nin haberindeki savlara, yaptırdıkları araştırmaları savunan uzun bir blog yazısı ile cevap verdi.

WSJ’nin sadece “sınırlı bir dizi bulguya odaklanarak” ve “olumsuz” bir bakış açısıyla haberi yazdığı, meseleninse çok daha karmaşık olduğu belirtilen yazıda, şu tabirler yer aldı:

“Zorbalık, intihar, kendine ziyan verme ve yeme bozuklukları üzere bahislerde Instagram’ı herkes için daha inançlı bir yer haline getirmek gayesiyle kapsamlı çalışmalar yaptık.

“Yaptığımız araştırmalar ve uzmanlardan aldığımız geri bildirimler doğrultusunda insanların kendilerini zorbalıktan koruyabilecekleri özellikler geliştirdik. Herkese ‘beğeni’ sayılarını gizleme seçeneği sunduk ve mahallî dayanak kuruluşları üzerinden beşerlerle irtibatta olmayı sürdürdük.”

Öte yandan şirket, araştırmalarıyla ilgili gelecekte daha şeffaf davranacaklarını kaydetti.

‘Kâr, zararın önünde’

İngiltere’de çocukların zorbalıktan korunması için çalışan NSPCC isimli kuruluştan Andy Burrows, Instagram’ı “var olan delillere kayıtsız kalmakla” suçladı.

Andy Burrows, şirketin Instagram’ı daha inançlı bir yer haline getirmek için çalışmak yerine, “araştırmacılara ve yetkililere mahzur olup, bulguların aksini ispatlamak maksadıyla halkla alakalar ve lobi faaliyetleri yürüttüğünü” öne sürdü.

İngiltere parlamentosunun teknolojide kullanıcı güvenliğine ait yasal düzenlemelere bakan komitesinden Milletvekili Damian Collins, Facebook’tan “hesap sorulması gerektiğini” söyledi.

Collins “WSJ’nin Facebook evrakları ile ilgili araştırması, şirketin tekraren kârı zararın önüne koyduğunu gösteriyor” diye konuştu.

Getty ImagesInstagram’a katılma yaşı 13 olsa da, yaşça küçük kullanıcıların sayısı epey fazla.

ABD’de çocukların pazarlama içerikleri ve reklamlardan korunması için çalışan Fairplay isimli kuruluş, bu haberin Facebook’un çocuklara nazaran bir yer olmadığını ispat ettiğini ileri sürdü.

Fairplay’den yapılan açıklamada Facebook’un kelam konusu bulguları “önemsizmiş üzere göstermeye çalıştığı” ve yalnızca halktan değil, özel olarak talep etmiş olmalarına karşın ABD Kongresi üyelerinden de gizlediği kaydedildi.

ABD hükümetine Facebook’tan araştırma sonuçlarının tamamını kamuoyu ile paylaşmasını talep etmesi için davette bulunan Fairplay, şirketin gençler için Instagram Youth platformunu kurma planlarına mani olunması gerektiğine dikkat çekti.

Facebook geçtiğimiz aylarda reklamsız ve büsbütün 13 yaş altı kullanıcıların güvenliğini sağlamaya yönelik bir Instagram platformu yaratmayı planladıklarını duyurmuştu.

“Zuckerberg probleme ilgiyle yaklaştı lakin araştırmaların fazla muğlak olduğuna ve platformun ziyanlı olmadığına inanıyordu” diyen Haidt, şöyle devam etti:

“Kendi araştırmalarının dahi ziyanlı tesirlere işaret ettiğini artık biliyoruz. Bu ispatları gördükleri an ‘Aman rabbim bu eser çok zararlıymış’ diye kendilerini ortaya atmalarını beklemiyorum lakin farklı kaynaklardan ve şirket dışından da sunulan deliller olduğuna nazaran, bence her şey çok açık.

“Instagram çocukları kendi fotoğraflarını paylaşmaları konusunda cesaretlendiriyor. Şayet iş modelleri bu ise, sorunu çözmenin bir yolu yok.”

Cumhuriyet