Ferhan Şensoy, kocaman bir dünya demek benim üzere bir tiyatro sevdalısı için. Ferhan Şensoy, bir tiyatro okulu demek benim üzere öğrenciliği hiç bitmeyen oyuncular için. Ferhan Şensoy, aklımızdan geçen ancak bir türlü lisana getiremediklerimizi cesurca sahneden söyleyen hassas bir sanatçı demek ülkesini seven her yurttaş için. Ferhan Şensoy, bu ülkede var olan ve adaleti savunan, durmadan yazan, daima üreten kocaman bir yürek demek, ülkenin aydınlık yanı için…
Pandeminin başından beri Bodrum Yalıkavak’taki köy konutunda yaşayan usta sanatçıyı arayıp “Konuşalım mı” diye sorduğumda, “Olur” dedi buruk bir sesle. “İyi misiniz” diye sorduğumda ise “Ülkem gibi” dedi ve ekledi: “Yazıyorum, yazıyorum… Kitaplarımı bitirmem lazım.”
Yazıyorum dediğinde sevindim zira umudunu kaybetmemişti ve tam zıddı umut olmaya devam ediyordu yazarak.
Ülkenin koronavirusten sonra en büyük kederinin ülkeyi yönetenler olduğunu söyleyen Ferhan Şensoy ile Ortaoyuncular’ı, tiyatronun gidişatını, kaybettiği dostlarını ve yeni projelerini konuştuk.
– Sizin iyi bir takipçiniz, filmlerinizi izlemiş ve tüm oyunlarınızı seyretmiş iyi bir tiyatro seyircisi olarak bir yıldır tiyatroya gidemediğim için mutsuzum. Hayatı tiyatro ve yazmak olan siz, tiyatronuzu, sahnede olmayı ne çok özlemişsinizdir. His ve fikirlerinizi merak ediyorum.
Pazar günü sokağa çıkmak yasak! Kitap yazmak yasak değil. Perde açamamak elbette üzüyor beni, sahneye çıkmayı özledim. Bunun dışında meskene kapanmakla ilgili bir meselem yok. Son yıllarda sokağa çıkmayı da unuttum, çıkasım yok! Gördüğüm şeyler beni mutsuz ediyor. Geriş’e konutumuza çekildik. Benim boş durmak üzere bir durumum olamaz. Masamın üstü kitap olmayı bekleyen evraklarla dolu. Bin yıl yaşayacak değilim. Her müellifin arkasında bıraktığı bitmemiş evrakları vardır. Ben ölünce eşim Elif’im toparlayacak belgelerimi.
– Ortaoyuncular’ın bu yıl 41. yılı, kimler geldi kimler geçti. Gökyüzünden sizi seyreden son yıldız da Rasim Öztekin oldu maalesef. Koskocaman bir hayat Ortaoyuncular ve sizde gizli onca anı. Öztekin ile unutamadığınız bir anınızı bizimle paylaşır mısınız?
Erken göçtü Kavuklu Rasim. Güya hissetmiş üzere kavuğunu da erken devretti. Kalbiyle ilgili badireleri vardı fakat çok dikkat ediyordu kendine. Levent Ünsal’ın kaybını atlatamadan Rasim’in aniden göçmesi çok üzdü hepimizi. Say say bitmez anılarımız… Hangisini yazsam başkasına haksızlık! Özgeçmişlerle ilgili bir kitapta anlatılacak Rasim.
– Beyoğlu’nda onlarca tiyatro vardı, hepsi kapandı, yalnızca Ortaoyuncular kaldı. Hiç geçmişte aklınıza gelir miydi, Beyoğlu’nda bir tane tiyatro kalacağı, sanata bu kadar sansür uygulanacağı, sanatkarların sebepsiz yargılanacağı?
– Neden sanattan bu kadar korkuyorlar?
Korkmamaları için somut bir sebep yok. Sanatçı muhalif olur. Bunu daha evvel de söylemiştim; benim dünya görüşümde yandaş sanatçı diye bir kavram olamaz. Ferhangi Şeyler’de sataşmadığım önder yok. Oto-sansür sevmem, sahnede dilimin kemiği yoktur. Yıllarca Özal’a demediğimi bırakmadım. Demirel’e, Deniz Baykal’a… Birçoğu gelip oyun izlediler, gülerek ayrıldılar. Erdal İnönü zımnî bilinmeyen bilet alıp izlerdi, 500 müdafaası falan yoktu. İnsanın gelişmişlik seviyesini gösteren değerli ögelerden biri de kendisiyle ilgili latifelere, tenkitlere karşı tutumudur. Biz, bugün aşağılık kompleksiyle boğuşan siyasilerle uğraşıyoruz. Muhalefetin her türlüsünden korkuyorlar, muhalif izleyicimiz de buna dahil.
‘MASKELİ TİYATRO BENİ RAHATSIZ EDİYOR’
– Yeni mevsime yeni projeleriniz, oyunlarınız var mı?
Levent Ünsal kardeşimizin vefatı münasebetiyle Şahları Da Vururlar’ı oynayamadık. Levent’in yeri doldurulamaz doğal lakin bir halde oynayacağız Şahları Da Vururlar’ı. Sahnede olur, internet üzerinden olur, bilemiyorum. Maskeli tiyatro fikri beni rahatsız ediyor. Aralıklı oturma tertibi güldürünün mantığına aykırı! Dirsek dirseğe oturmazsa gülmez izleyici. Bu kuralı bütün Ortaoyuncular takımı bilir. Yeni projeleri pandemi süreci belirleyecek. Ortaoyuncular’ın genç bir grubu var, hepsini ben yetiştirdim. Tiyatro müdürümüz bile Nöbetçi Tiyatro’dan. Benim hiç anlamadığım internetsel şeyler yapıyorlar. Ben interfluğ’yum, Elif’le çalışıyorlar. Elif çok tecrübeli; 25 yıldır Ortaoyuncular’da. Hem sahnede hem yayınevinde çok sorumluluk üstleniyor. Onlar internet aleyhisselamla uğraşırken ben kitaplarımı yazmakla meşgulüm. Derdeste çıktı, Ferdeste’yi bitirmek üzereyim. Tahminen sonra üçüncü otobiyografik romana otururum; Nezle Olmuş Dolmakalem!
‘BAŞIMI KAŞIYACAK VAKTİM YOK’
– Pandemi öncesi tiyatroya büyük ilgi vardı, neredeyse her mahallede küçük oda tiyatroları… Sizinle tıpkı binada bile gençler tiyatro yapıyordu. Yeni kuşak tiyatrocuları nasıl buluyorsunuz?
1970’li yıllarda Beyoğlu’nda bir sürü tiyatro vardı, artık Ortaoyuncular var, oynayamıyoruz. Pazar sokağa çıkmak yasak, pazartesi 14.00’te oyna diyorlar. Bu kurallarla tiyatro nasıl yapılacak bilemiyorum. Daima söylüyorum; benim başımı kaşıyacak vaktim yok! Daima yazı masasında oturduğumdan yürümeyi unuttum. Tiyatroya gideyim, oyun izleyeyim… Buna vaktim yok. Yeni kuşak tiyatrocuları tanımıyorum.
Cumhuriyet
