Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas, evvelki gün 22 Mayıs’ta milletvekili ve 31 Temmuz’da da başkanlık seçimlerinin yapılmasını öngören kararnameyi imzaladı. Filistin’de son devlet başkanlığı seçimi 2005’te, milletvekili seçimleri ise 2006’da yapılmıştı. Devlet başkanlığı seçimini El Fetih başkanı Abbas kazanırken, Hamas milletvekili seçimlerinde birinci parti olarak çıkmış, El Fetih ise sonuçları tanımadığını açıklamıştı. Bunun üzerine taraflar ortasında çatışmalar yaşanmış, Hamas 2007’de Gazze’de idaresi ele geçirmiş, böylelikle Filistin, fiilen El Fetih idaresindeki Batı Şeria ve Hamas idaresindeki Gazze olarak modüllü bir yapıya bürünmüştü. O tarihten bu yana Filistin’de Hamas ve El Fetih ortasındaki tansiyonun son bulması için vakit zaman temaslar kurulsa da seçim yapılamamıştı. El Fetih ve Hamas, 2017’de de birlik hükümeti kurulması konusunda uzlaşmaya varmış ve 2018’de seçim yapılacağı açıklanmış lakin Gazze’de Hamas’a bağlı kümelerin silahlarını El Fetih’e bağlı güvenlik ünitelerine periyodu üzerinde yaşanan uyuşmazlık nedeniyle uzlaşı bozulmuştu.
Son devirde Filistin’de siyasi kümelerin uzlaşı arayışı kapsamında El Fetih ile Hamas ortasında çeşitli görüşmeler yapıldı. Filistinli kümelerin temsilcileri 3 Eylül’de eşzamanlı olarak Ramallah ve Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta, daha sonra da 22 Eylül’de İstanbul’da toplantılar gerçekleştirdi. Yılbaşından evvel Hamas Siyasi Ofis Başkanı İsmail Haniye, devlet başkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin eşzamanlı olarak yapılması kuralından vazgeçtiklerini duyurdu.
Filistin’deki kümeleri daha evvel İstanbul’da bir ortaya getiren Türkiye ise Filistin’de seçim kararınına dayanak açıklaması yaptı. Seçim kararının Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’ın; Filistin’de Hamas’ı destekleyen Katar üzerindeki ablukayı kaldırma kararının akabinde gelmesi dikkat çekti. Gelişmeleri Cumhuriyet’e pahalandıran Ortadoğu uzmanı müellif Faik Bulut da seçim kararının, Körfez ülkeleri ortasındaki uzlaşının akabinde geldiğini belirterek, “Katar’a Suudi Arabistan ve Mısır’ın uyguladığı ablukanın kaldırılması, hem Filistin idaresini hem de Hamas’ı, Filistinlilerarası barışın sağlanması açısından heyecanlandırdı. Hem Suudi Arabistan ve Mısır Filistin’e yardım edecek, Katar Hamas’a yaptığı yardımlardan elini çekmeyecek diye düşünüyorlar” dedi.
Bulut, “Seçimlerin bölgede çok büyük bir tesir yaratması beklenmemeli. Filistin’in zati son periyotta Arap dünyasındaki tesiri giderek küçülüyor. Seçimin mahallî yansımaları olur, lakin pratik tesire baktığımız vakit bölgedeki ülkelerin dış siyasetini etkileyeceğini zannetmiyorum” değerlendirmesini yaptı.
‘BİRLEŞİN’ TELKİNİ
Bulut, seçim kararının açıklanmasından evvel Filistin idaresinin seçim kanunlarında değişiklik yaptığını ve Hamas’ın bu değişiklikleri sert eleştirdiğine dikkat çekerken memleketler arası aktörlerin Filistinlilerin birleşmesi için telkinlerde bulunduğunu vurguladı. Bulut, “Suudi Arabistan da Mısır da Türkiye de Filistinliler’in birleşmesi için tavsiyelerde bulunacaktır. İdeolojik nedenlerle Türkiye’de hükümetin gözdesi Hamas, lakin Türkiye’nin hem Filistin idaresiyle hem Hamas’la ortası iyi. Hükümet, hem Türkiye hem de Filistin kamuoyuna ‘Bakın ben Filistinliler’i bir ortaya getiriyorum, uzlaştırıyorum’ bildirisi veriyor. Ne kadar tesirli olur, emin değilim. Bu, biraz da Türkiye’nin Mısır’la rekabetiyle bağlantılı” tabirlerini kullandı. “Çünkü Mısır ve Suudi Arabistan nispeten Filistin idaresini tutuyor Hamas’a karşı, buna rağmen Katar Hamas’ı destekliyor” diyen Bulut, “Katar-Suudi Arabistan yakınlaşmasını vesile ederek Filistinliler birbirlerine daha yaklaşacaklar mı, yoksa seçim uyuşmazlıkları nedeniyle birbirleriyle arbede mı edecekler göreceğiz. Hengame ederlerse Körfez’deki yakınlaşmanın nimetlerinden yararlanamayacaklardır, vakit gösterecek” yorumunu yaptı lANKARA
Cumhuriyet
