Gerilimin düşürülmesi beklenen ziyarette Yunan bakan ile Çavuşoğlu karşılıklı atıştı

İki ülke ortasında tansiyonun düşürülmesi beklentisiyle yapılan ziyaretteki basın toplantısında yaşanan tansiyon, iki ülkenin Doğu Akdeniz ve Ege başta olmak üzere ortalarındaki tartışmalı problemlerde uzlaşmadan uzak olduğunu ortaya koydu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, basına yapılan açıklamada Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias’ın Türkiye’ye yönelik sert kelamlarına birebir sertlikte cevap verdi, bu tıp ziyaretlerde sıkça rastlanmayan karşılıklı atışmalar yaşandı.

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye ile Yunanistan ortasında son periyotta ağırlaşan diplomasi trafiği çerçevesinde dün Ankara’yı ziyaret etti. 2019’da bu misyonu üstlenmesinin akabinde birinci defa Ankara’yı ziyaret eden Dendias, dün birinci olarak Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından kabul edildi, daha sonra Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile başbaşa ve heyetler ortası görüşmeler yaptı.

Akabinde yapılan ortak basın açıklamasında Çavuşoğlu, iki ülke ortasındaki diyalog kanallarının canlandırılmasından duyulan memnuniyete vurgu yaparak “Sorunların iki komşu ortasında yapan diyalog yoluyla çözülebileceğine inanıyoruz, meselelere üçüncü taraflar üzerinden tahlil aramak yanlışsız değildir. Oldubittilerden ve provokatif telaffuzlardan uzak durulmalıdır” dedi. FETÖ, PKK, DHKP/C üzere terör örgütleriyle gayrette Yunanistan’dan daha faal işbirliği talep ettiklerini, Batı Trakya’daki Türk azınlığın yaşadığı meseleleri da gündeme getirdiklerini kaydetti.

AB İLE TEHDİT ETTİ

Dendias ise “Ortamı dinamitleyen kışkırtıcı telaffuz ve hareketlerden uzak durmamız gerekiyor. Bağlarımızı geliştirmemizin önündeki şart budur” dedi. Yunanistan’da Lozan Antlaşması’na nazaran “Müslüman azınlık” olduğunu söyleyen Dendias, “Dün Konstantinopolis’te Ekümenik Patrik’le görüşme sırasında Türkiye’deki Yunan azınlığın meselelerini dinleme fırsatı buldum” dedi.

Son devirde Türkiye’nin “güven ortamını engelleyen” adımlar attığını söyleyen Dendias, “Eğer Türkiye bizim egemenlik haklarımızı ihlal etmeye devam ederse AB’nin masasında olan yaptırımlar gündeme gelecek” dedi. Yunanistan’ın Ege’de karasularını 12 mile çıkarmasını “savaş sebebi” sayan TBMM kararına da atıfta bulunan Dendias, “Bu, iyi komşuluk alakalarıyla ve milletlerarası hukukla bağdaşmıyor” diye konuştu. Türkiye’nin Libya ile imzaladığı deniz yetki alanları mutabakatını da “üçüncü ülkelerin egemenlik haklarını ihlal eden, memleketler arası hukuka alışılmamış bir anlaşma” olarak nitelendiren Dendias, Türkiye’nin göç mutabakatını tam olarak uygulamasını da isteyerek “Son devirde mülteci konusunun Türkiye tarafından kullanılması konusunu da gündeme getirdim. Ayasofya’nın mescide dönüştürülmesi kararı ile Kariye Manastırı’nın mescide dönüştürülmesi kararının değiştirilmesi tarafındaki beklentimi ilettim” dedi.

‘KABUL EDİLEMEZ’

Dendias’ın konuşmasında Türkiye’ye yönelik kullandığı sert tabirlere karşılık veren Çavuşoğlu, “Ben konuşmamda Yunanistan’ı itham edici bir telaffuz kullanmadım. Birinci görüşmenin daha olumlu atmosferde devam etmesini dilek ediyorduk. Ancak Nikos Dendias yaptığı konuşmada maalesef ülkemize yönelik son derece kabul edilemez ithamlarda bulundu” dedi. “Türkiye’nin, Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal ettiği” telaffuzunun kabul edilemeyeceğini söyleyen Çavuşoğlu, “Türkiye, Doğu Akdeniz’de ve Kıbrıs’ta Türklerin haklarını muhafazaya muktedirdir ve attığımız adımlar da haklarımızı muhafazaya yöneliktir” dedi. “Göç konusunu ne AB’ye ne Yunanistan’a karşı kullanmadık” sözlerini kullanan Çavuşoğlu, “Sizin 4 yılda 80 bin insanı geri ittiğinizi, insanları denize attığınızı da anlattık fakat bunu basının önünde konuşmadık. Ancak buraya çıkıyorsunuz, ülkenize bildiri vermek için Türkiye’yi suçlamaya kalkıyorsunuz. Bunu kabul etmemiz mümkün değil. Basının önünde ülkemi ve milletimi ağır bir biçimde itham ederseniz bunun yanıtını vermek durumundayım” dedi.

Çavuşoğlu’na cevap veren Dendias, “Tahmin ettiğim kadarıyla senin çalışma arkadaşların hükümdardan daha çok kralcı. Bunun bu türlü olmamasını isterdim ancak gerçek bu. Yunanistan’ın Akdeniz’deki görüşleri malum, bunları birinci sefer duymuyorsunuz. Ankara’ya geldim diye bunları söylememem mi gerekiyordu? Güya Doğu Akdeniz’de hiçbir şey olmuyormuş üzere davranamam. Türkiye hem Ege’de hem Doğu Akdeniz’de milletlerarası deniz hukukuna karşıt davranıyor, ihlallerde bulunuyor. ‘Müslüman azınlık’ tarifi Lozan’da mevcut, bunu biz söylemiyoruz. Lozan Antlaşması bugün yürürlükte” dedi. Dendias, Çavuşoğlu’nun “Lozan Antlaşması’nda Ege’deki silahsızlandırılmış adaların statüsünü ihlal ediyorsunuz” kelamlarına de “Bu askerler neden bu adalarda? Zira burada bir tehdit kelam konusu. Adaların karşı tarafından rastgele bir tehdit olmadığını söyleyebilecek olan var mı?” dedi. Çavuşoğlu ise “Çözersek iki komşu olarak biz çözeriz. Diğerlerinin yararı olmaz, diğerleri lakin silah satar lakin sıkıntılarımızı biz çözeriz” dedi.

DENDIAS’A ‘MÜSLÜMAN AZINLIK’ CEVABI

“Görüş ayrılıklarımızı kendi ortamızda görüşme konusunda mutabık kaldığımız halde Türkiye’yi suçlarsanız ben de bunun karşılığını vermek durumunda kalırım” diyen Çavuşoğlu, “Biz Türkiye’de Rum Ortodoks azınlığı kabul ediyoruz lakin sizin Yunanistan’daki ‘Ben Türküm’ diyen Türklere ‘Siz Türk değil yalnızca Müslümansınız’ demeniz ne insanidir, ne memleketler arası hukuka uygundur” dedi.

‘ZEYTİN KISMINI GERİ İTTİ’

Emekli Büyükelçi Uluç Özülker, Dendias’ın Ankara ziyaretinde yaşanan tansiyonu “Dendias kendi kamuoyuna Türkiye’yi itham ederek bir bildiri vermeyi tercih etti. Bu, ayrıyeten Yunanistan’ın AB’ye de bildirisidir. ‘Türkiye’yle diyaloğa zorlamayın, bu iş yürümüyor’ bildirisi vermeyi de amaçlamıştır” kelamlarıyla kıymetlendirdi. Özülker, hususla ilgili Cumhuriyet’e yaptığı değerlendirmede Çavuşoğlu’nun yumuşak bir açılış konuşması yapmasına rağmen Dendias’ın Türkiye’ye yönelik suçlayıcı bir üslup kullandığını belirterek “Dendias’ın konuşması bahtsız, kabul edilmesi mümkün olmayan bir konuşmaydı. Memleketler arası münasebetlerde iyiniyet varsa konuşma tipi bu değildir. Ben birinci sefer Türkiye’ye gelip bu üslupla konuşan bir bakana rastladım” dedi. Dendias’ın Ankara ziyaretinin, Türkiye ile Yunanistan ortasında sonuç alıcı bir diyaloğun mümkün olmadığını bir defa daha gösterdiğini kaydeden Özülker, “Türkiye’nin zeytin kolu siyasetine Yunanistan’ın yanıtı bu oldu. Dendias, uzatılan zeytin kolunu geri itmeyi tercih etti” değerlendirmesini yaptı.

‘MÜZAKEREYE AÇIK KAPI BIRAKMADI’

Emekli Büyükelçi Tugay Uluçevik de basın toplantısının, Yunanistan’ın Türkiye’yle diyaloğa açık olmadığını bir sefer daha gösterdiğini belirtti. Dendias’ın Türkiye’ye yönelik ithamkâr telaffuzunun “diplomasi ölçülerinde skandal” olduğunu kaydeden Uluçevik, “Dendias’ın Ankara’ya sıkıntıları çözme niyet ve isteğiyle değil, ‘ya bizim konumlarımızı kabul edersiniz, ya da sonuçlarına katlanırsınız’ halinde gözdağı vermek için geldiği, sık sık AB’ye atıflarla desteklediği şımarıkça tabirlerinden aşikâr olmuştur” dedi. Uluçevik, “Yunanistan’ın esasen bilinen görüş ve argümanlarını tekrarlamıştır. Müzakereye açık kapı bırakmamıştır” değerlendirmesini yaptı.

Cumhuriyet