“Ulusal günlerin kutlanması büsbütün yasaklanmıştı. Hiç olmazsa Cumhuriyet Bayramı’na müsaade edilmesini isteyenlere ‘Türkiye’de mi yaşıyorsunuz? İngiliz bayrağı altında yaşayan sömürge halkı olduğunuzu unutmayınız’ öylemek mecburî kılınmıştı.”
Dr. Fazıl KÜÇÜK
1982Ulusal şairlerimizden Behçet Kemal Çağlar’ın yıllar önce İstanbul Radyosu’nda Bitmez Tükenmez Anadolu programı yayımlanıyordu. Bizlere Türkiye’yi sevdiren programlardan bir tanesi olduğunu belirtmek istiyoruz. Bu bahse neden geldiğimize gelince son dönemde yaşanan karşılıklı iletişimsizlikten kaynaklanan gereksiz tartışmalardır.
Artık gerçek oturup gerçek konuşmamız gerekiyor. 27-29 Nisan 2021 tarihleri ortasında Cenevre’de yapılacak görüşme süreci sonrasında sonuç alınmasını beklemek Godot’nun gelmesini beklemeye koşut bir yaklaşım olacaktı. Bugüne değin izlenen görüşme süreçlerinde uygulanan yanlışlıklar sonuç almanın önündeki mahzurlar olarak karşımızda durmaktadır. Görüşmelere gidilirken alt komiteler kurulmadan bugüne değin süreçlerin başlatılmış olması yanlışlıkların en büyüğüdür. Önderlerle hangi husus görüşülecekse komitelerin hususları olgunlaştırmaları gerektiği için mevzunun uzmanı olunmasına gerek yoktur. Yıllardır yapılan yanlış yaklaşımların Cenevre’de de yaşanmış olması çözümsüzlüğün sorumlusunun taraflardan öte BM genel yazmanı olduğunu göstermektedir.
UNUTULAN GERÇEKLER
Bu yaklaşımı ayrıyeten ben yaptım oldu mantığının bir çeşidi olarak da okumak muhtemeldir. 1964 yılının mart ayından itibaren BM ismine belli dönemlerde adada görev yapmış olanlardan bir bölümü görev süreleri içinde taraflı davrandıklarını itiraf ederek anılarında yazıyorlar. Böylece Kıbrıs uyuşmazlığının da kendilerinden kaynaklandığını kabul etmiş oluyorlar. Bu anılar biraz da olsa züğürt tesellisi oluyor. Birebir yanlışta ısrar edilmesinin bir numaralı sorumlusu BM genel yazmanlarının şahsında ismi geçen kurumdur.
Cenevre görüşmeleri öncesinde Kıbrıs Türklerinin kendi içlerinde muhtemel tahlil konusunda uzlaştıklarını ne yazık ki söyleyemiyoruz. Partilerini sol olarak tanımlayan Türk ve Rum partileri muhtemel bir tahlil konusunu tartışıyorlar. Bir müddet önce her iki tarafın liderlerinin tıpkı sol ideolojiden gelmiş olmalarına rağmen tahlil konusunda uzlaşamadıkları biliniyor. Annan’ın dokümanının oylandığı günlerde benzeri paydaşlıklar yaşanmıştı. Türk solunun unuttuğu konu, AKEL’in, adanın Yunanistan’a bağlanması konusunda partisinin genel konsey kararı olduğudur. Bu oylama sonrasında Kıbrıs Türklerinin varlığı süreksiz süre için de olsa kabul edilerek sempati toplamakla yetinilmiştir.
Unutulmaması gereken en önemli konu ise Türkiye Cumhuriyeti’nin yalnız Kıbrıs Türklerinin değil Kıbrıs Cumhuriyeti’nin de garantörü olmasıdır. Kurulacak mümkün devletin 1960 öncesindeki yapıyı aratacak noktada olmaması gerekmektedir.
Her iki taraf için de geçerli olan karşılıklı itimadın sağlanamadığı noktada bizler Kıbrıs konusunda daha çok yazı yazarız. Bundan sonraki görüşmelere giderken, son olarak yapılan istikrarsız çıkışlarla karşılaşmak istemiyorsak, Kıbrıs uyuşmazlığı konusunda donanımlı ve kâfi bilgi sahibi olmamız gereklidir. Aksi halde dünyanın jandarması olan Amerikan lideri gelir Ermeni konusunda olduğu üzere ortamı karşı tarafın lehine çevirecek davranışlarla yol göstermeye çalışır. Sonrasında istasyondan kalkan trenin gerisinden bakar dururuz.
NİTELİKLİ SAVUNMA KOŞUL
Üstte da belirttiğimiz üzere Cenevre’deki resmi olmayan görüşmelerde istenen sonuca yaklaşılamadığı gerçeği ile yüzleşiyoruz. Karşımızdaki ögenin temsilcileri BM kararlarının ardına saklanarak günü kurtarmayı beceri zannettiler. Buna rağmen Cumhurbaşkanı Ersin Tatar bugüne değin Türk tarafının BM’ye sunduğu dokümanlara ek olarak uyuşmazlığın tahlili için iki devletli bir yapının kurulması teklifini sundu.
BM unsurlarına göre uzun soluklu olarak yaşanan uyuşmazlıkların tahlili için var olan durumun kabulü öngörülmektedir. Adada gerçek tahlil isteniyorsa bu kurala işlerlik kazandırılması gerekiyor.
Üstteki prensip kabul edilmediği takdirde, tarafların kendi sorumluluklarını üstlenerek çalışma yapma vakti geldi de geçiyor bile…
AHMET GÖKSAN
ESKİ KIBRIS TÜRK KÜLTÜR DERNEĞİ GENEL LİDERİ
Cumhuriyet
