Hukukçular açıkladı: Yılbaşında polis evinize girebilir mi?
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında yılbaşı yasaklarını duyurmuştu. Erdoğan, yılbaşında 4 günlük sokağa çıkma yasağı uygularken, yılbaşı kutlamalarına ait de “Bir sefer bu tıp partiler, otellerde-villalarda olsun… Tüm güvenlik güçlerimiz her türlü önlemi alacak. Bunlara müsaade etmemiz mümkün değil. İstihbaratımız nerede bu çeşit şeyler olduğunu tespit ederse oralara gerekli operasyonu yapar” sözlerini kullanmıştı.
Erdoğan’ın “İstihbaratımız nerede bu cins şeyler olduğunu tespit ederse oralara gerekli operasyonu yapar” formundaki kelamlarının akabinde, birtakım valiler ve devlet yetkililerince de yılbaşı kutlamalarına ait emsal açıklamalar yapıldı.
Hükümetin bu taraftaki açıklamaları akıllara, “Yılbaşı akşamı polis kapıyı çalar mı” sorusunu getirdi. Yılbaşı akşamı polis kapıyı çalabilir mi? Şayet polis kapıyı çalarsa yurttaş ne yapacak?
‘GENELGE MÜNASEBET GÖSTERİLEREK ARAMA YAPILAMAZ’
Hukukçular Serkan Günel ve Kazım Yiğit Akalın cevapladı
Avukat Günel, “Her şeyden evvel yönetimin düzenleyici süreçlerinden olan genelgelerle hata ve ceza yaratılamaz, bu Anayasal bir kuraldır” derken, Avukat Akalın ise, “Genelge münasebet gösterilerek konutta arama yapılması mümkün değildir” dedi.
Avukat Kazım Yiğit Akalın: “CMK’nın 119. unsuru uyarınca konutta, işyerinde ve kamuya açık olmayan kapalı alanlarda arama, hakim kararı yahut gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısının yazılı buyruğu ile yapılabilir. Yani kolluk amirinin buyruğu ile dahi konutlarda arama yapılamaz. Arama kararı da tekrar CMK’nın 116. hususu uyarınca, şüphelinin yakalanması yahut cürüm kanıtı elde edilmesi gayesiyle yapılabilecektir. Bir öteki tabirle, rastgele bir suça ait olarak şüphelinin yakalanması ya da kanıt elde edilmesi durumu yoksa, Hakim yahut Cumhuriyet savcısı da arama kararı veremeyecektir. Hasebiyle, Genelge münasebet gösterilerek konutta arama yapılması mümkün değildir”
‘POLİS UYARABİLİR ANCAK GİREMEZ’
Avukat Serkan Günel: “Mevcut şartlarda yılbaşı partisi ismi altında konut araması yapmak kanuna terstir lakin Kabahatlar Kanunu kapsamında meskende çok gürültü olursa meskenlere ihtar için gidilebileceğini bu kapsamda konuta gelen polisin içerde korona tedbirlerine karşıt bir tertip varsa ihtarda bulunabileceğini fakat konutta arama yapamayacağını düşünenlerdenim. Tekrar de son olarak insanlarımızın doğal hukuk kuralları kapsamında kendilerine ve diğerlerine ziyan vermeyecek halde korona tedbirlerini alarak yılbaşı kutlamasını önermekteyim. Her şeyden evvel yönetimin düzenleyici süreçlerinden olan genelgelerle cürüm ve ceza yaratılamaz, bu Anayasal bir kuraldır lakin maalesef son vakitlerde bu yanlış uygulama yerleşti. İkinci olarak konuta ve işyerinde arama ve el koyma süreçleri CMK 116 ve devamında düzenlenmiş olup yapılacak bir aramanın bu kanundaki koşulları haiz olması gerekir. Buna nazaran ‘yakalanabileceği yahut cürüm kanıtlarının elde edilebileceği konusunda makul kuşku varsa şüphelinin yahut sanığın üstü, eşyası, konutu, işyeri aranabilir’ öteki bir deyişle öncelikle bir soruşturma ve o soruşturmada kuşkulu olan biri olması gerekir arama için mevcut şartlarda yılbaşı partisi ismi altında mesken araması yapmak kanuna terstir, bazen bir bölgede tehlike ihbarları kapsamında araç ve üst aramalarına ait genel kararlar alındığını görüyoruz ki bunun da anayasa ve maddelere ters olduğuna dair pek çok karar mevcut. Bu kapsamda lakin Kabahatlar Kanunu kapsamında konutta çok gürültü olursa konutlara ikaz için gidilebileceğini bu kapsamda meskene gelen polisin içerde korona tedbirlerine ters bir sistem varsa ikazda bulunabileceğini lakin meskende arama yapamayacağını düşünenlerdenim. Kaldı ki koroma kapsamında girilecek bir meskende ne aranacağı sorusu da yanıtsızdır bir konutta kaç kişi yaşayabileceğine ait bir kural mevcut değil ve herkes de yaşadığı meskene ikametgahını aldırmamakta bunun için yasa bir mühlet tanımış durumda. Yeniden de son olarak insanlarımızın doğal hukuk kuralları kapsamında kendilerine ve diğerlerine ziyan vermeyecek formda korona tedbirlerini alarak yılbaşı kutlamasını önermekteyim.”
Kaynak: OdaTV
Cumhuriyet