İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent ÖZMEN: Unutmayalım ki Deprem Bilinci Hayat Kurtarır

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, muhtemel bir İstanbul sarsıntısına karşı son iki yıldır yürüttüğü çalışmalarla dikkat çekiyor. Başta “İstanbul Zelzele Çalıştayı” olmak üzere, 39 ilçe için farklı ayrı “İlçe Mümkün Sarsıntı Kayıp Varsayımı Kitapçıkları”, “Deprem Seferberlik Planı” üzere birçok kıymetli projeye imza atıldı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden biri olan İGDAŞ ise hem aldığı alt yapı önlemleri ile hem de başlattığı Sarsıntı Farkındalık Projesi ile İstanbullulara sarsıntı gerçeğini hatırlatıyor. İGDAŞ’ın Zelzele Farkındalık Projesi ile ilgili ayrıntılarını İGDAŞ Genel Müdürü Dr. Mithat Bülent ÖZMEN ile konuştuk.

• Sarsıntı Farkındalık Projesi’nin çıkış noktası nedir?

  Zelzele konusundaki geçmiş tecrübelerimiz bize gösteriyor ki sarsıntı öncesi ve sonrası için alınacak tedbirler, kayıpların önüne geçilmesi açısından büyük değer arz ediyor.

  Hiç kuşku yok ki zelzele İstanbul’un kaçınılmaz bir gerçeği. Bazen sarsıntı hiç yaşanmayacakmış üzere davranıyoruz. Yaşanan afetler birkaç yıl içerisinde unutularak alınması gereken tedbirler gecikebiliyor.

  Bu nedenle evvel zelzele gerçeğinin farkında olmak gerekir. Bu farkındalık tedbir almayı da beraberinde getirecektir. Zelzele farkındalığının oluşturulması ve sarsıntı konusunda toplumun eğitilmesi için bizim üzere kurumlara çok kıymetli vazifeler düşmektedir.Bu şuurla biz de AKUT Vakfı ile işbirliği yaparak Sarsıntı Farkındalık Projesi’ni başlattık.

• Bu projede AKUT Vakfı ile yürüme nedeniniz nedir?

  AKUT Vakfı, her türlü doğal afet konusunda tecrübeli ve arama-kurtarma çalışmaları alanında büyük başarılara imza atmış bir kurum. İşinin uzmanı çalışanları sayesinde birçok olayda binlerce insanın hayatını kurtararak onlara yeni bir hayat kazandıran bir oluşum. Bu nedenle biz de çalışanlarımızı ve ailelerini zelzele konusunda bilgilendirirken AKUT Vakfı’nın deneyimlerinden yararlanmak istedik.

• Zelzele Farkındalık Projesi’ni ayrıntılandırabilir misiniz?

  İGDAŞ üzere beşere hizmet eden kurumların sarsıntı üzere doğal afetleri yönetme, bu durumlara karşı tedbir alma ve insanları bilinçlendirme konusunda büyük sorumlulukları olduğunu düşünüyorum. Biz de bu sorumluluk çerçevesinde AKUT Vakfı ile iş birliği yaparak Zelzele Farkındalık Projesi’ni hayata geçirdik. Proje kapsamında İGDAŞ çalışanlarına ve onların ailelerine sarsıntı konusunda farkındalık eğitimleri veriyoruz. Eğitimler tamamlandıktan sonra yeniden sarsıntı anı ve sonrası için kritik bir yere sahip olan Acil Durum Çantaları dağıtıyoruz. Sunduğumuz bu eğitimler; sarsıntı öncesi, sarsıntı anı ve sarsıntı sonrasında yapılması gerekenler, birinci müdahale bilgisi ve acil durum çantasında bulunması gereken materyaller ve bu gereçlerin kullanımı üzere içeriklerden oluşmaktadır. Emelimiz çalışanlarımızın farkındalığını arttırarak zelzele konusunda şuur kazandırmaktır. Unutmayalım ki sarsıntı şuuru hayat kurtarır.

  

• Sarsıntı Farkındalık Projesi yalnızca İGDAŞ çalışanlarını mı kapsıyor?

  Biz 7 milyon abonesi olan lakin 16 milyon İstanbulluya hizmet eden bir şirketiz. Bu projemiz de tıpkı öbürleri üzere tüm İstanbul’a dokunan bir proje. Sarsıntı Farkındalık Projesi, insanların dikkatini çekecek halde kurguladığımız bilinçlendirici görüntü içeriklerinden oluşmaktadır. Bu içerikleri birçok ulusal mecrada yayınlayarak tüm İstanbul’a ulaşmayı hedefliyoruz.

• İGDAŞ zelzele konusunda öteki projeler yürütüyor mu?

  İGDAŞ olarak uzun yıllardır zelzeleye karşı projeler geliştiriyoruz. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve TÜBİTAK iş birliği ile Sarsıntı Risk Azaltım Sistemini hayata geçirdik. Zelzele sonrası gaz akışını otomatik olarak kesebilecek kabiliyette olan bu akıllı sistemle Erken İhtar Sistemini entegre ederek hassas ölçüme dayalı teknolojik geliştirme ve güncellemeleri hayata geçirdik.

  

• Bu sistem sarsıntıyla ilgili nelere tahlil üretecek?

  Sarsıntı Erken İkaz Sistemi, Kandilli Rasathanesi’nin Marmara kıyılarında bulunan zelzele sensörleri ve İGDAŞ’ın ana kumanda merkezi ortasında 7/24 data akışı sağlıyor. Meydana gelen sarsıntı bilgisi, data transferi yoluyla afetin kıyıya ulaşmasından 5-10 saniye evvel Marmara kıyılarındaki alıcılar üzerinden İGDAŞ’ın ana kumanda merkezine aktarılıyor. Yer hareketlerini algılayan 850 kayıt aygıtı sayesinde zelzele alarmının çabucak akabinde tüm istasyonlardan yapılan doğal gaz dağıtımı anlık olarak kesilebiliyor. Biz bu sistem sayesinde tüm İstanbul’un gaz akışını zelzelenin kıyıya ulaşmasından 5-10 saniye evvel kesebilme kabiliyetine sahibiz. Böylece sarsıntı esnasında doğal gaz sınırlarında meydana gelebilecek hasarlarından kaynaklı ikincil felaketlerin önüne geçmiş oluyoruz.

  Yeniden bu sistem, “deprem oldu, gazı kestik lakin en çok hasar nerede? Öncelikli nereye müdahale edeceğiz?” üzere sorulara karşılık üretiyor. Ayrıyeten gerçek vakitli zelzele riski haritaları oluşturma ve bu haritaları acil müdahale takımları ile paylaşma üzere afet idaresine dair kritik bir vazifesi de yerine getiriyor. Sistem sayesinde zelzeleden sonraki 15 dakika içerisinde otomatik olarak üretilen hasar öngörü raporu ilgili tüm çalışanımıza ulaşmaktadır. 7/24 aslına nazaran çalışan İGDAŞ’ın acil müdahale gruplarına online olarak ulaşan bu raporlar, sarsıntı sonrası doğal gaz altyapısı ve bina üst stokunda oluşabilecek mümkün hasarları gösteriyor. Böylelikle ilgili işçimiz, bölgesel ve noktasal olarak nereye müdahale edeceğini öngörebiliyor ve buna nazaran harekete geçebiliyor.

• Kıymetli anlatımınız için teşekkür ederiz. Zelzele konusunda eklemek istediğiniz diğer bir şey var mı?

  İstanbul Büyükşehir Belediye Liderimiz Sayın Ekrem İMAMOĞLU’nun öncülüğünde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin sarsıntı konusunda yürüttüğü birçok proje var. Biz de İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki olarak bilimsel ve teknolojik gelişmeleri takip edip, inovatif projelerimizle sarsıntıya en hazır kurumlardan biri olmaya devam edeceğiz.

Cumhuriyet