IMF’in ‘büyüme’ tahmini ne anlama geliyor? Prof. Bülbül: Büyüme değil küçülme

IMF’nin raporuna nazaran, Türk iktisadının 2021 yılına ait büyüme varsayımı yüzde 5,8’den yüzde 9’a yükseltilirken, 2022 için büyüme beklentisi yüzde 3,3’te sabit tutuldu.

Türkiye’de ortalama enflasyonun ise 2021’de yüzde 17 ve 2022’de yüzde 15,4 düzeylerinde gerçekleşeceği öngörüldü.

Ülkede işsizlik oranının da 2021’de yüzde 12,2, 2022’de yüzde 11 olacağı kestirimine yer verildi.

ABD iktisadının 2021 yılına ait büyüme beklentisi ise yüzde 7’den yüzde 6’ya düşürüldü. Ülke iktisadının 2022 yılı büyüme iddiası 4,9’dan yüzde 5,2’ye çıkarıldı.

IMF’nin açıkladığı büyüme sayılarına ait Cumhuriyet.com.tr’ye değerlendirmelerde bulunan Ekonomist ve maliyeci Prof. Dr. Duran Bülbül, kelam konusu büyümenin rant ve faiz gelirlerinden kaynakladığını belirterek, sayıların “büyüme” değil, “küçülme” olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini söyledi.

“RANT VE FAİZ GELİRLERİNDEN…”

Büyüme sayılarına bakıldığında, yüzde 9’luk bir büyümenin ekonomiler için olağan bir büyüme olduğunu kaydeden Bülbül, “Ancak geniş kitlelerin pandemi periyodunda işsiz kaldığı ve gerçek iktisadın önemli ezaya düştüğü görüldüğünde, büyümenin daha çok rant ve faiz gelirinden kaynaklandığı belirtilebilir. Ayrıyeten, pandemi sonrasında artan talebin ve tesiriyle geçmiş periyoda nazaran büyüme yüksek çıkmaktadır. Lakin evvelki devirler baz alındığında büyümenin temel itibarıyle küçülme olduğu görülecektir” dedi.

“BÜYÜME” DEĞİL “KÜÇÜLME”

IMF’nin açıkladığı sayıların “büyüme” değil, “küçülme” olarak kıymetlendirilmesi gerektiğini belirten Bülbül, enflasyon hesaba katıldığı takdirde 2021 yıl sonu prestijiyle büyümenin yüzde 15 olması gerektiğini vurguladı. Açıklanan sayıların fakirliği ve yoksulluğu önleyemeyeceğine dikkat çeken Bülbül, bu büyümenin iktisadın tabiatı gereği gerçekleştiğini söyledi. Bu nedenle “yüzde 9” sayısına “mucize” olarak bakılmaması gerektiğini söyledi.

Bülbül ayrıyeten, dünyadaki büyüme sayılarının Türkiye’nin üzerinde olduğunu söyleyerek, “gerçek” bir büyümeden bahsedebilmek için en az yüzde 15’lik bir orana gereksinim olunduğunu yineledi.

Geçmiş yıllara baktığımızda ise Türkiye’nin büyüme sayıları şu formda:

• 2019: Yüzde 4,6

• 2020: Yüzde 1,8

• 2021 2’inci çeyrek: Yüzde 21,7

“KÜÇÜLME ÇOK DAHA YÜKSEK OLACAKTIR”

Büyüme bilgilerini rakamsal olarak pahalandıran Bülbül, şu tabirleri kullandı:

“2020 yıllık büyümesi yüzde 1,8’dir. Türkiye iktisadının ortalama büyümesi, yoksulluğun önlenmesi açısından yüzde 6 olmalıdır. 100 baz alındığında bu sayının 2020 yılında 106 olması gerekir. Lakin 101,8 oldu. 2021 yılında 106 üzerinden büyüme hesaplandığında bu sayının yüzde 112.36 olması gerekir.

Yüzde 9 büyüdüğümüzde yüzde 101.8 üzerinden sayı yaklaşık yüzde 111 olacaktır. Hasebiyle yüzde 9 büyüme olsa bile, ortalama olarak yüzde 1,36 küçülme meydana gelmektedir. Ayrıyeten bu sayılar nominaldir. Enflasyon da hesaba katıldığında küçülme çok daha yüksek olacaktır.”

Cumhuriyet