İngiltere’de Sarah Everard’ın öldürülmesi, kadına karşı şiddetle ilgili iç hesaplaşma başlattı
Getty Images
“Kayıp Aranıyor: Sevgili Arkadaşımız Sarah Everard Kayıp, Lütfen Yardım Edin.”
Arkadaşları ve ailesi, İngiltere’nin başşehri Londra’nın güneyinde yürüyerek konutuna dönerken kaybolan 33 yaşındaki Sarah Everard’ı hazırladıkları afişler ve toplumsal medya gönderileriyle arıyordu.
Kaygılıydılar lakin umutsuz değillerdi. Çünkü, bir gün aniden sırra kadem basan lakin daha sonra ortaya çıkan beşerler oluyordu.
Lakin takip eden günlerde, polis Sarah’nın son görüldüğü anlara ilişkin güvenlik kamerası manzaralarını ve olayla ilgili ayrıntıları paylaştı. Umutlu bekleyiş yerini kaygı, şok ve kedere bırakmaya başladı.
Sarah Everard’ın kaybolduğu bölge Londra’nın güneyindeki Clapham Common ile Brixton ortasında. Burası, başşehir Londra’nın en işlek, en aydınlık ve yürüyüşe en uygun güzergahları ortasında yer alıyor. Her gün yüzlerce kişi, bu güzergahı kullanıyor.
Polis soruşturmasını derinleştirirken, bölgede yaşayan bayanlara da bilhassa akşam saatlerinde tek başlarına sokağa çıkmamaları uyarısı yapıldı.
Olayla ilgili 48 yaşındaki polis memuru Wayne Couzens gözaltına alındı. Couzens’e zorla alıkoyma ve cinayet suçlamaları yöneltildi.
Londra Emniyet Müdürü Cressida Dick, soruşturmayla ilgili yaptığı açıklamada, yalnızca Londra değil, ülke genelinde bayanların “endişe duyabileceği ve hatta endişeye kapılabileceği” bir durumun oluştuğunu kabul etti. Lakin bir bayanın sokakta yürürken kaçırılmasının “aşırı derecede ender bir olay” olduğunu vurguladı.
Getty ImagesFakat, bu olay, bilhassa de pandemi nedeniyle tam kapanma devrinde müsaade verilen az sayıdaki faaliyetten biri olan yürüyüş güvenliğini birebir etkilemesi nedeniyle büyük bir tartışma başlattı.
Ülkenin dört bir yanından bayanlar, toplumsal medyada sokaklarda yürümeyle ilgili kendi tecrübelerini ve kendilerini inançta hissetmek için aldıkları tedbirleri paylaşmaya başladı. Takip edilme, taciz, taarruza uğrama ve teşhire maruz kalma öykülerini anlattılar.
Helena Wadia, bu bayanlardan biri oldu. BBC Radio 5 Live’a, bayanların kendilerini inançsız hissetmesinin ne kadar yaygın olduğunu vurgulamak istediğini söyledi:
“Sokakta birinci kere kelamlı tacize uğradığımda 12 yaşındaydım. O vakitten beri kendi kendime tedbirler alıyorum. Giydiklerimi, içtiklerimi daima denetim etmeye çalışıyoruz. Vakit zaman cebimizde para olmasa bile taksiye binmek zorunda kalıyoruz. Parmaklarımızın ortasına sıkıştırdığımız anahtarları tutuyoruz. Koşarken kulaklık takmıyoruz. Düzgün aydınlatılmış yerlerden geçmeye itina gösteriyoruz. Tüm bunlar çok yorucu bir hal alıyor.”
Toplumsal medyada bir kullanıcının bayanlara kamusal alanda kendilerine yönelik bir tehdit hissettikten sonra telefonda konuşuyormuş üzere yapmak, güzergah değiştirmek yahut dehşet içinde gidecekleri yere koşarak gitmek üzere şeyler yapıp yapmadıklarını sorduğu bir Twitter iletisi 150 binden fazla beğeni aldı.
Birçok kişi, bayanların güvenliğini artırmalarına yardımcı olabilecek bir dizi uygulamayı paylaşmaya başladı.
ReutersAnna Birley, son günlerde bayanların güvenliğiyle ilgili telaffuzun değişmesi gerektiğinin altını çizen pek çok bireyden biri.
BBC Radio 5 Live’a, “Bu, aslında bizim meselemiz olmamalı fakat o denli ve bu çok üzücü. Bu, bizim kabahatimiz değil. Bayanların akına uğramasının nedeni bayanlar değildir” dedi.
Everard’ın son görüldüğü Clapham Common bölgesinde Cumartesi akşamı düzenlenmesi planlanan aksiyona koronavirüs kısıtlamaları nedeniyle müsaade verilmedi. Buna karşın toplanan kalabalığa polisin sert müdahalesi, bayana yönelik şiddet tartışmalarını diğer bir boyuta taşıdı.
‘Siluetimin karanlıkta nasıl göründüğünün farkındayım’
Personel Partisi Milletvekili Jess Phillips, her yıl 8 Mart Dünya Bayanları Günü’nde son 12 ayda bir erkek tarafından öldürülen ya da öldürüldüğü argüman edilen bayanların isimlerini Parlamento’da okuyor.
Bu yıl, Everard’la ilgili arama çalışmalarında cesedinin bulunduğu tarih de Dünya Bayanlar Günü’ne denk geldi.
Phillips, bu yıl 118 kişinin ismini okudu. Phillips, “Kadın cinayetleri artık hepimizin gündelik hayatımızın bir kesimi olarak kabul ettiği bir şeye dönüştü. Bayan cinayeti istisnai ve seçkin bir durum değil. Bayan cinayetleri yaygın bir olay” dedi.
Lordlar Kamarası’nda yapılan bir öteki oturumda da Barones Jenny Jones, saat 18.00’den sonra erkeklerin sokağa çıkmasının yasaklanmasını istedi.
Jones, daha Sky News’a yaptığı açıklamada, bu teklifinde “aslında çok önemli olmadığını” belirterek, altını çizmek istediği mevzuyu “Polis bayanlardan meskende kalmalarını isteyerek, kurbanı hatalı haline getirdiğinde reaksiyon vermiyoruz. Bunun olağan olduğunu düşünüyoruz” kelamlarıyla özetledi
Bu yaşananlara erkeklerin yansısı ne oldu?
Bayanlar öykülerini anlatmak için toplumsal medyayı kullanırken, Everard’ın kaybolduğu yerden beş dakika uzakta yaşayan Stuart Edwards attığı Twitter bildirisinde şunları söyledi:
“Daha ıssız sokaklarda (kadınlara) olabildiğince fazla alan bırakmak ve yüzümüzü görünür tutmak dışında, erkeklerin yapabileceği bir şey var mı? Kaygı/korku ögesini azaltmak için makul bir biçimde neler yapmalı?”
Bu ileti, yaklaşık 30 bin beğeni de 3 binden fazla Retweet aldı.
Toplumsal medyada başlayan tartışmaya dahil olanlar ortasında yeniden Londra’nın güneyinde yaşayan yemek eleştirmeni Jay Rayner da vardı. Rayner, “Kendimi ıssız bir sokakta tek bir bayanın gerisinde yürürken bulursam, çabucak karşı kaldırıma geçiyorum ve mümkünse olabildiğince çabuk hızlanıyorum. İri bir adamım ve karanlıkta siluetimin nasıl göründüğünün muhakkak farkındayım” dedi.
Bu tartışmalara reaksiyon olarak bayanlara saldıranların aslında küçük bir azınlık olduğunu söyleyen #NotAllMen (Her Erkek Tıpkı Değil) etiketi kullanılmaya başlandı.
Bayana yönelik şiddet Birleşik Krallık’a has bir durum değil.
Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) bu hafta, dünya genelinde her üç bayandan birinin (yaklaşık 736 milyon) ömürleri boyunca fizikî yahut cinsel şiddete maruz kaldığını belirten bir rapor yayımladı.
WHO Genel Yöneticisi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, bayana yönelik şiddetin “her ülkede ve kültürde endemik” olduğunu ve koronavirüs salgını devrinde bu durumun daha da kötüleştiğini söyledi.
WHO, savunmasız bayanlara yardım etmeyi amaçlayan servislere daha fazla yatırım yapılması davetinde bulunurken, “Covid-19’un tersine, bayana yönelik şiddet aşıyla durdurulamaz” dedi.
Cumhuriyet
