İzmir’in tabiatla uyumlu ve dünyanın örnek alacağı bir kent olması maksadıyla yola çıkan İzmir Büyükşehir Belediyesi, mevcut uygulamaları İzmir’den başlatarak değiştirmek için çalışmalarını sürdürüyor. Türkiye’de yeşil altyapıyı, bir altyapı sıkıntısı olarak kabul eden birinci ve tek belediye olan İzmir Büyükşehir Belediyesi, bu doğrultuda İzmir Yeşil Kent Aksiyon Planı (İzmir YŞEP) ve Sürdürülebilir Güç ve İklim Aksiyon Planı (İzmir SECAP) başlıklı iki kıymetli çalışmayı geçen Aralık ayında hayata geçirmişti. Büyükşehir Belediyesi artık de tüm bu çalışmaları kapsayan İzmir’in Tabiatla Uyumlu Hayat Stratejisi’ni yayınladı.
‘YAŞADIKLARIMIZDAN ÇOK ŞEY ÖĞRENDİK’
İzmir’in Tabiatla Uyumlu Hayat Stratejisi tanıtım toplantısında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, iki büyük felaketin, pandemi ve iklim krizinin insanın kendisiyle ve doğasıyla yüzleşmesini sağladığını belirtti. Soyer, “İzmir’de son iki yılda pandemiyi ve doğal afetlerin çabucak her türlüsünü yaşadık. Yaşadıklarımızdan çok şey öğrendik ve dirençli bir kent olmanın sırlarını araştırmaya başladık. Gördük ki, afetlere ve salgınlara dirençli olmanın tek yolu, tabiatla uyumlu bir hayat sürmek. Kentlerimizi, doğasıyla uyumlu formda imar etmek” dedi.
‘İZMİRİ AFETLERE DİRENÇLİ HALE GETİRİYORUZ’
İzmir’i var eden iki temel özelliğinin birinin coğrafyası başkasının ise süratle büyüyen endüstrisi, ticaret hacmi, turizmi ve tarımı ile Türkiye iktisadının kalbi olduğunu söyleyen Soyer, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bugün burada sunduğumuz stratejinin ana gayesi, İzmir’i var eden bu iki temel özelliği, ekolojik zenginliğini ve iktisadını bir ortada geliştirebilmek. Böylelikle, İzmir’in doğal afetlere karşı dirençli bir kent olmasını sağlamak. Kentimizde insanların ve tüm öbür canlıların ömür hakkını korumak. Ekoloji ve iktisat ortasındaki aykırılığı ortadan kaldırabilmek için geliştirdiğimiz bu stratejinin özü; alışılmış kabulün tersine, kentsel ve kırsal alanları bir bütün halinde planlamak. Kentsel dizaynın ana odağını, metropol merkezi yerine kenti ve kırı birbirini bağlayan geçiş sathına taşımak. Böylece, doğal afetlerin ve kentsel saçaklanmanın en ağır tahribatı verdiği kent ve kır geçiş çizgisini yazgısına terk etmek yerine; ekoloji ve iktisadın müşterek gelişiminin, yani kentin dirençliliğinin anahtarı haline getirmek. Bugün birbiri ile neredeyse hiç konuşmayan k entsel katmanlar ortasında fizikî, ekonomik ve kültürel bağlar kurarak, İzmir’i döngüsel kent unsurlarıyla yönetmek”.
DÖRT TEMEL STRATEJİ
Tabiatla uyumlu hayat stratejisi, İklim Hareket Planı ve Yeşil Kent Aksiyon Planı’nı hazırlarken; Türkiye ve dünyada mevzu hakkında birikmiş tüm teori ve tecrübeleri bir ortaya getirdiklerini, yapılan çalışmalar sonucunda stratejiye hizmet eden dört temel adım belirlediklerini söyleyen Soyer, bu adımların birincisi şöyle anlattı:
“Stratejimizin birinci adımını tabiatın kente nüfuzunu sağlamak olarak belirledik. Bunun için kapsamlı bir çalışma planı uyguluyoruz. Örneğin, ‘doğal yeşil’ projemiz ile İzmir’de, artık kent içerisindeki yeşil alanlarda; egzotik bitki tipleri yerine, tümüyle Akdeniz’in ve İzmir Bölgesi’nin doğal florasını kullanmaya başlıyoruz. Park ve bahçelere, doğal floranın ekilmesini sağlayarak bölgemizdeki canlıları kentin içine çekiyor ve kent içerisindeki yeşil alanların da ekosistem fonksiyonu görmesini sağlıyoruz. 2021’den itibaren İzmir’de ekilen ağaç cinsleri peyderpey, tümüyle doğal bitki cinslerine dönüştürülecek. Parklarımızı, belirlediğimiz beş yeşil koridorla birbirine ve kenti çevreleyen kırsal alanlara bağlayarak tabiatın kente nüfuzunu hızlandırıyoruz. Bu unsurla imaline başladığımız Mavişehir&rsqu o;deki Flamingo Tabiat Parkı, Gediz Deltası’nın kuş çeşitlerini kentin içinde görebileceğimiz eşsiz rekreasyon alanı olacak.”
35 YAŞAYAN PARK
İkinci uygulama başlıklarının insanların tabiata nüfuzunu yönetmek olduğunu söyleyen Soyer, “Yani kentimizde yaşayan insanların kırsal alanlara doğal dengeyi bozmayacak, ziyan vermeyecek formda erişimini sağlamak. İzmir’in çeperinde 35 tane Yaşayan Park kurma çalışmamız, bunun en değerli örneklerinden biri. Yaşayan parklar, olağanda birbirinden başka sürdürülen üç kullanım halini bir ortaya getiriyor: Ekosistemi koruyor, ziraî faaliyetler içeriyor ve vatandaşlarımızın yeşil alan gereksinimini karşılıyor. İzmir’de birebir vakitte çok özgün bir yaklaşımla kırsal havza planlaması gerçekleştiriyoruz. İmar planlarıyla kırsal alanda hangi faaliyete, ne biçimde müsaade verilebileceğini, İzmir’in kırsal havza planlama süreci içerisinde tasarlıyoruz. Kırsal turizm, bu çalışmamızın değerli parçalarından” dedi.
‘TARIM İKTİSADINI İNŞA EDİYORUZ’
KIR – KENT BAĞI ARTACAK
İKLİM KRİZİNE HAZILIK
“Dünyadaki bu gidişatı öngörerek ‘İzmir’in tabiatla uyumlu hayatın örnek kentlerinden biri olmasını’ 2020-2024 stratejik planımızdaki yedi stratejik maksattan biri olarak tanım ettik. Yeşil altyapıyı; tıpkı yol, kanalizasyon ve suya erişim üzere en temel vatandaşlık haklarından biri olarak tanımladık. Kuraklık; bu ay az yağdı, bu ay çok yağdı ikileminden daha karmaşık bir husus. On yılların sonucunda ortaya çıkan bir sorunun bir ay çok yağış olmasıyla değişmesi mümkün değil. İklim krizinin, çok daha derin kökleri var. Bu nedenle bizim artık kendimizi yine planlama mecburiyetimiz var. Kıt su varlığının giderek azaldığı gerçeğiyle yüzleşerek, döngüsel bir iktisat geliştirmek mecburiyetindeyiz. 2020 sonunda İzmir Büyükşehir Meclisi’nde onaylanan ‘İzmir Yeşil Kent Hareket Planı’ ve ‘Sürdürülebilir Güç ve İklim Aksiyon Planı&rs quo; başlıklı iki kıymetli çalışmayı tamamladık. İklim Hareket Planı ile Büyükşehir Belediyemizin tarafı olduğu Liderler Mukavelesi kapsamında ve AB’nin Paris İklim Muahedesi niyet beyanına uygun biçimde, İzmir’de 2030 yılına kadar sera gazını yüzde 40 azaltmayı hedefliyoruz. Yeşil Kent Hareket Planı ise, gururla söz etmeliyim ki Türkiye’de birinci kez İzmir için hazırlandı. Bu iki planın özeti mahiyetinde olan Tabiatla Uyumlu Hayat Stratejimiz, İzmir’in bu alandaki tüm hareketlerini bütünleştiren bir ufuk tanım ediyor ve 25 yenilikçi proje örneg^i sunuyor. Bu projelerin çok daha fazlası, Yeşil Kent Aksiyon Planı ve İklim Aksiyon Planı’mızda yer alıyor.”
ÜÇ ANA GAYE
Tüm bu çalışmaların sonucunda 3 ana amaçlarının doğal afetlere dirençli bir kent yaratmak, refahı artırmak ve adil paylaşımını sağlamak ile biyolojik çeşitliliği korumak olduğunu aktaran Soyer, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Dünyada hiçbir şey, bir sabah uyandığımızda tabiatıyla daha hoş bir hale gelmeyecek. Şayet dünyamız, ülkemiz ve kentlerimiz daha iyi istikamette değişecekse biz bunu dişimizle, tırnaklarımızla, tüm mahzurlara karşın koruduğumuz kararlı duruşumuzla başaracağız. Biliyoruz ki, her şey evvel hayal etmekle başlar. Tabiatla uyumlu ve adil kentlerin inşası fakat hayal edebilme gücünü koruyan ruhların birbirine kenetlenmesiyle mümkün. Burada yapmaya çalıştığımız da, tam bu türlü bir şey. Dünyanın yeni kentlerini tasarlamak için yola çıkmak. Yol üzerinde, daha hoş bir dünya hayalini yaşayan ve yaşatan herkesle buluşarak çoğalmak, tek yürek olmak. Bu seyahatimizde bizi yalnız bırakmayan, Yeşil Kent Hareket Planı ile Sürdürülebilir Güç ve İklim Hareket Planı’nın hazırlanmasına hibe ve uzman takviyesi sağlayan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ na ve Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’na teşekkür ederim. İzmir’de tabiatla uyumlu bir hayat sürmek için attığımız adımların ülkemize ve dünyaya ilham vermesini diliyorum.”
“İZMİR İLE PAYDAŞLIK YAPMAKTAN GURUR DUYUYORUZ”
Tanıtım toplantısında EBRD (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası) Sürdürülebilir Altyapı Kümesi Lideri Nandita Parshad ile Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Meyer görüntü bildirilerine yer verildi. Parshad iletisinde “İzmir, tüm bu süreç boyunca, dirençli yarınlar için “Daha Düzgününü Yine İnşa Etme” gücünü ve vizyonunu göstermiştir. İzmir Yeşil Kentler Aksiyon Planı, iştirakler sayesinde kentlerin gelişiminin nasıl desteklenebileceğinin eksiksiz bir örneğidir. Geçmişte, İzmir’in güç verimliliğine sahip feribotlarının ve metro vagonlarının ve daha yakın vakitte, EBRD Yeşil Kentler Programı kapsamında, şu anda üretim etabında olan yeni Narlıdere metro çizgisinin finansmanını sağlamış olan EBRD, İzmir ile iştirak yapıyor olmaktan gurur duymaktadır” dedi.
AVRUPA BİRLİĞİ’NDEN KUTLAMA BİLDİRİSİ
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Lideri Nikolaus Meyer ise “İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentin iklim değişikliği tesirlerine ahenk sağlaması için sera gazını azaltma taahhüdünü yeniledi. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ni ve Belediye Liderini, iklim değişikliği ve etrafın korunması bahislerinde uzun müddettir yürüttükleri tesirli çalışmalardan ötürü kutluyorum” iletisini iletti.
Kimler katıldı?
İzmir’in Tabiatla Uyumlu Ömür Stratejisi tanıtım toplantısına Dışişleri Bakanlığı İzmir Temsilcisi Büyükelçi Naciye Gökçen Kaya, Turizm Vilayet Müdürü Murat Karaçanta, CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan, CHP PM üyesi Rıfat Nalbantoğlu, CHP Vilayet Lideri Deniz Yücel, İzmir Büyükşehir Belediyesi Lider Vekili Mustafa Özuslu, İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Buğra Gökçe, Türkiye Belediyeler Birliği Genel Sekreteri Doç. Dr. Birol Ekici, Dikili Belediye Lideri Adil Kırgöz, Karaburun Belediye Lideri İlkay Girgin Erdoğan, Konak Belediye Lideri Abdül Batur, Narlıdere Belediye Lideri Ali Engin, İzmir Büyükşehir Belediyesi Düzgün Parti Küme Lider Vekili Kemal Sevinç, meclis üyeleri ve bürokratlar katıldı.
Cumhuriyet
