Kaçakçılardan kurtarılan ‘Arinna’nın Güneş Tanrıçası’ heykelciği sergileniyor
“Bin İlahlı Halk” olarak isimlendirilen Hititler için büyük ehemmiyet taşıyan ve bir kentin ana tanrıçasını simgeleyen 3 bin 500 yıllık Arinna’nın Güneş Tanrıçası heykelciği, İzmir Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Hatalarla Şube Müdürlüğü gruplarınca, 2015’te Çiğli ilçesinde tarihi eser kaçakçılarının elinden kurtarıldı.
İzmir Arkeoloji Müzesi’ne teslim edilen heykelcik, Kültür ve Turizm Bakanlığının “Göremediklerinizi Göreceksiniz” projesi kapsamında müzenin deposundan gün yüzüne çıkarıldı.
Altın ve gümüş karışımı ince bir levhadan kesilerek şekillendirilen, hale biçimli başlık taşıyan tanrıça heykelciği, aslan pençeli kolçakları ve ayakları olan taht üzerinde oturur vaziyette özel hazine odasındaki ziyaretçilerini karşılıyor.
Heykelciğin bir benzerinin Anadolu topraklarından ABD’ye götürülerek New York Metropolitan Museum Art’ta sergilendiği biliniyor.
Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nı simgeleyen öbür 3 örneğinden ikisi Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde, 1’i de Kayseri Arkeoloji Müzesi’nde bulunuyor.
GÜNEŞ TANRIÇASI FİGÜRÜNÜN TARİH BOYUNCA DEĞİŞEN YÜZÜ
İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürü Hünkar Keser, müzedeki 180 bin yapıtın lakin yüzde 5’ini sergileyebildiklerini, çok pahalı birçok parçayı ise depoda koruduklarını söyledi.
Van bölgesine ilişkin 2 bin 800 yıllık Urartu kültürünü yansıtan prenses kemerini ocakta, 2 bin 600 yıl evvel Atina’daki Çömlekçiler Çarşısı’nda işlenen parfüm şişelerini şubatta müzede ziyaretçileriyle buluşturduklarını söz eden Keser, martta da ziyaretçilerini Arinna’nın Güneş Tanrıçası ile karşıladıklarını lisana getirdi.
Tanrıça heykelinin Hitit İmparatorluğu’ndan kaldığına dikkati çeken Keser, “Eski Anadolu’ya ilişkin bir kült olan Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın, Hepat, Kubaba ve sonrasında Kybele ismiyle günümüze kadar uzanan izlerini hala görmekteyiz. Eski Yunan ve Roma uygarlıklarında, ismi farklı bile olsa, görünüşte güneş tanrıçası özelliklerini anımsatan, tanrıça heykellerindeki ışınlı taçlar; Bizans devrine gelindiğinde Meryem Ana’nın başındaki ışık halelerine dönüşecektir. New York’taki Özgürlük Heykeli’nin, ışınlı bir taç taşıyan bayan halinde temsil edilmesi, güya, Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın günümüze uzanan izlerini taşır niteliktedir.” dedi.
Keser, nazara ve makus niyetlere karşı insanları koruduğuna inanılan heykelciğin pahasının kıymet biçilemez olduğunu kaydetti.
Yapıtın hafriyat yoluyla değil polisin ihtimamlı çalışması sonucu Müzeye kazandırıldığını vurgulayan Keser, “Emniyetin takibi, zımnî operasyonu olmasa tahminen biz bu yapıtı göremeyecektik.” tabirini kullandı.
12 AYDA 12 ESER
“Göremediklerinizi Göreceksiniz” projesi çerçevesinde, nisanda da Arkaik periyottan kalma törensel kaplar sergilenecek.
Müzenin mayısta ziyaretçileriyle buluşturacağı eser Orta Kalkolitik periyoda ilişkin Kilia Tipi İdol-Stargazer (Tepegöz-gökyüzü gözlemcisi) olacak.
Projenin haziran ayı konuğu Helenistik periyoda ilişkin Artemis’in Tapınak Modeli, temmuz konuğu yeniden tıpkı periyottan bronz strigilis (Temizlenme kaşığı) olacak.
Helenistik periyottan kalma ruha eşlik eden figürinler ağustos, Arkaik periyoda tarihlenen Mısır kökenli figürinler eylül, birebir devirden Akhelous tasvirli yağ kabı ekim, Klasik periyottan Bayan Protomu mezar ikramı kasım, Tunç Çağı’ndan çivi yazılı tablet ise aralıkta sergilenecek.
Cumhuriyet
