Sayıştay’ın sansürlenen Karayolları Genel Müdürlüğü 2020 Yılı Taslak Kontrol Raporunda çarpıcı detaylar ortaya çıktı.
Kur farkı nedeniyle kontratlarda yapılan değişikliklerin vazifeli şirketler lehine olduğu konusunda ikazlarda bulunan Sayıştay, kısmen bunun karşılığında köprülerin kamuya bölüm müddetinin öne çekildiğini, köprülerin birinin dönem müddetinin yalnızca üç ay, ikincisinin dört ay, üçüncüsünün ise bir yıl kısaltıldığını belirtti. Lakin Sayıştay, bu öne çekilme müddetlerini dikkate alarak yaptığı hesaplamayla üç köprünün kamuya devredileceği tarihe kadar şirketlerin toplam 2.5 milyar fazladan gelir elde edeceğini tespit etti. Rapora ulaşan TBMM KİT Kurulu üyesi CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, “Vatandaş geçmediği köprünün, girmediği tünelin, inmediği havalimanının fiyatını ödeyerek yoksullaşırken, AK Parti bu projelerle ilgili kontratlarda değişiklikler yaparak, Hazineden yandaş şirketlerin kasasına yeni hortumlar bağlamaya devam ediyor” dedi.
Taslak raporda “Görevli şirket lehine yapılan bu değişikliklere karşılık olarak işletme mühletinin kısaltılması” isimli bir kısım yer aldı. Buna nazaran Kuzey Marmara Otoyolu – Paşaköy Bölümü (3. Boğaz köprüsü dahil) projesi için döviz riskini sonlandıran değişikliklere rağmen olarak toplam 95 gün mühlet azaltımı yapılmış. Proje işletme mühleti bitim tarihi 25 Nisan 2027’den 20 Ocak 2027’ye çekilmiş. Menemen – Aliağa- Çandarlı Otoyolu projesi işinde ise 185 gün mühlet azaltımı yapılarak projenin işletme müddeti bitim tarihi 4 Mayıs 2031’den 31 Ekim 2030’a çekildi. Gebze – Orhangazi – İzmir Otoyolu projesinde ise 362 gün mühlet azaltımı yapılarak projesinin işletme bitim tarihi 9 Mart 2037’den 12 Mart 2036’a alındı.
‘İLAVE YÜK VURGUSU’
DEVASA GELİRLER…
Raporda kamu yönetiminin mukavele değişikliklerinin kamuya ek yük getirilmeyecek biçimde hesaplamalara dayalı olduğunu tabir ettiği belirtilerek “İdare tarafından ileri sürülen bu açıklamaya katılabilmek mümkün değildir. 2019 ve 2020 yılı dataları dikkate alındığında kelam konusu mukavele tadillerinin kamuya ek yük getirdiği görülmektedir” tabirleri yer aldı. Ayrıyeten raporda vurgulanmak istenenin kelam konusu kontrat tadillerinin taraflar açısından ayrıyeten bir kar ya da kayba sebebiyet vermesinin önüne geçilmesi olduğu belirtildi.
Raporu gazetemize pahalandıran CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz özetle şöyle kouştu:
“Rapordaki bulguya nazaran, misyonlu şirket lehine yapılan bu mukavele değişikliklerine karşılık olarak projelerin kamuya devredileceği tarihlerin kısaltıldığı belirtilse de buna karşın vazifeli şirketler fazladan devasa gelirler elde etmiş olacak. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün dahil olduğu projenin kamuya devredileceği tarih 95 gün öne çekiliyor. Buna karşın vazifeli şirket yapılan bu kontrat değişiklikleri nedeniyle 1 milyar 454 milyon 873 bin TL fazladan gelir elde etmiş olacak. Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu Projesinin dönem tarihi 185 gün erkene alınıyor fakat yeniden de 174 milyon 330 biğn TL fazladan gelir elde edecek. Osmangazi Köprüsü’nün dahil olduğu projenin kamuya zaman tarihi 362 gün erkene alınmış olsa da şirketin kasasına 920 milyon 778 bin TL fazladan para girmiş olacak. Sayıştay’ın bulguda yer alan hesaplamalarına nazaran, üç projenin kontratlarında yapılan değişiklikler nedeniyle, bu projeler kamuya devredilene kadar geçecek müddette vazifeli şirketlere toplam 2 milyar 549 milyon 982 TL ödenecek.”
Cumhuriyet
